Spis treści
Jakie obowiązki mają dyżurujący nauczyciele?
Nauczyciele pełniący dyżury na korytarzach szkolnych w czasie przerw mają jasno określone obowiązki, które są regulowane przepisami prawa i wewnętrznymi regulaminami szkół.
Do tych obowiązków należą:
- Nadzór nad uczniami – nauczyciele są zobowiązani do aktywnego nadzorowania uczniów w wyznaczonych miejscach (korytarze, szatnie, toalety, boiska, itp.), aby zapewnić im bezpieczeństwo.
- Interwencje – nauczyciele muszą reagować na wszelkie przejawy niebezpiecznych zachowań, bójki, wypadki czy zły stan zdrowia uczniów. Są także odpowiedzialni za udzielenie pierwszej pomocy oraz powiadomienie odpowiednich osób o zaistniałych incydentach.
- Kontrola przestrzegania regulaminu – nauczyciele kontrolują, czy uczniowie przestrzegają szkolnych zasad oraz przepisów BHP.
- Alarmy i ewakuacje – w przypadku wystąpienia zagrożeń są odpowiedzialni za ogłaszanie alarmów i przeprowadzania ewakuacji.
Co to jest aktywne nadzorowanie?
Aktywne nadzorowanie (aktywne dyżurowanie) to zespół zachowań, obowiązujący nauczyciela podczas dyżuru. Ich przestrzeganie zapewnia nauczycielowi ochronę prawną w razie nieprzewidzianych wypadków, którym nie mógł zapobiec. Odstępstwo od tych zasad może być traktowane jako zaniedbanie obowiązków. Oznacza to, że nauczyciele dyżurujący muszą:
- być dostępni i widoczni dla uczniów;
- gotowi do interwencji;
- monitorować (obserwować) sytuację;
- regularnie obchodzić wyznaczoną strefę;
- reagować na incydenty;
- udzielić pierwszej pomocy w razie wypadku.
W jednej ze szkół doszło do wypadku podczas przerwy. Starszy uczeń, biegnąc szybko po korytarzu, staranował młodsze dziecko, które przewróciło się i doznało obrażeń. Incydent został zarejestrowany przez szkolny monitoring. Na nagraniu widać, że dyżurujący nauczyciel wyciągnął rękę w stronę biegnącego ucznia, sygnalizując mu konieczność zwolnienia. Mimo to nie udało się go zatrzymać.
Po przeanalizowaniu materiału uznano, że nauczyciel dopełnił swoich obowiązków, podejmując natychmiastową próbę zatrzymania ucznia, co zgodnie z przepisami i jego rolą dyżurującego było odpowiednią reakcją w zaistniałej sytuacji. Dzięki temu nauczyciel nie poniósł konsekwencji dyscyplinarnych, a uczeń odpowiedział za naruszenie szkolnego regulaminu.
Czy nauczyciel może opuścić dyżur?
Nauczyciele są zobowiązani do punktualnego rozpoczynania i kończenia dyżuru oraz przestrzegania harmonogramu, który powinien być:
- dostosowany do planu lekcji nauczyciela;
- rotacyjny (aby uniknąć nadmiernego obciążenia jednej osoby i umożliwić nauczycielowi przerwę);
- aktualizowany o zastępstwa.
Harmonogram dyżurów danego nauczyciela powinien uwzględniać jego fizyczną możliwość dotarcia na wyznaczone miejsce w odpowiednim czasie. Oznacza to, że nauczyciel powinien dyżurować w pobliżu sali, w której prowadził ostatnie zajęcia. Błędem jest wyznaczanie dyżurów w strefach nadmiernie oddalonych. Konieczność pokonania odległości kilku pięter czy przemieszczenie się do drugiego skrzydła budynku uniemożliwia punktualne rozpoczęcie dyżuru.
W sytuacjach losowych nauczyciel musi zgłosić swoją nieobecność na dyżurze. W takim przypadku konieczne jest wyznaczenie osoby na zastępstwo.
Najczęściej popełniane błędy w czasie dyżurów
Rutynowe dyżurowanie i natłok różnych szkolnych spraw często prowadzą do bezwiednie popełnianych błędów. Oto najczęstsze z nich, które w razie wypadku mogą być uznane za niedopełnienie obowiązków:
- Obchody parami. Wspólnie dyżurujący na korytarzu nauczyciele, nie powinni przechadzać się parami. Oboje patrzą wówczas w jedną stronę, podczas gdy przestrzeń za ich plecami nie jest monitorowana. Konieczne jest zapewnienie ruchu wahadłowego, który umożliwia obserwowanie obu stron korytarza.
- Rozmowy z rodzicami. Nauczyciel dyżurujący może sprawiać wrażenie bezczynnego i dostępnego, często korzystają z tego znajdujący się akurat w szkole rodzice. Nie jest to jednak odpowiedni moment na konsultacje, co asertywnie należy podkreślić, umawiając się z rodzicem na inny termin.
- Spóźnienia. Przeciągające się oddanie sprawdzianów, zwlekający z wyjściem z sali uczniowie, porządkowanie materiałów dydaktycznych – powodów do późniejszego wyjścia z sali po zakończonej lekcji jest mnóstwo. Jednak w razie wypadku, żaden z nich nie usprawiedliwi nieobecności na dyżurze, nawet jeśli potrwa ona tylko dwie minutki.
- Inne zajęcia. Sprawdzanie kartkówek, uzupełnianie dziennika, czytanie ściennej gazetki, robienie kserokopii czy szybkiej kawy odwraca uwagę nauczyciela od stałego monitorowania sytuacji.
- Bierność. Reagowanie na niewłaściwe zachowania w czasie przerw może przypominać syzyfową pracę. Jednak ciche przyzwolenie na łamanie regulaminu szkolnego jest zaniedbaniem obowiązków, podobnie jak stanie lub siedzenie w jednym miejscu.
Czytaj także: Wakacyjne dyżury w przedszkolu
Powiedz nam, co o tym myślisz i zostaw komentarz.
Szanujemy każde zdanie i zachęcamy do dyskusji. Pamiętaj tylko, żeby nikogo nie obrażać!
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie.
Obserwuj StrefaEdukacji.pl!
