Betlejem. Miejsce, gdzie narodził się Jezus Chrystus. Zobacz wideo i zdjęcia

Betlejem leży na terenie Autonomii Palestyńskiej, 8 kilometrów od jerozolimskiego Starego Miasta. Żeby dostać się do miejsca narodzenie Jezusa, trzeba minąć mur, którego budowę rozpoczęło w 2002 roku Państwo Izraelskie (po tym, jak palestyńscy bojownicy zabarykadowali się w Bazylice Narodzenia Pańskiego na pięć tygodni i podłożyli w niej ładunki wybuchowe). Wysoka na 7 metrów i długa na ponad 700 kilometrów konstrukcja przez Żydów nazywana jest "murem bezpieczeństwa", przez Palestyńczyków - "murem hańby".

Do Betlejem można wjechać jedynie za okazaniem przepustki. Każdego ranka przed check pointem pomiędzy Betlejem, a Jerozolimą stoi w kolejce ponad tysiąc Palestyńczyków pracujących po drugiej stronie muru. Bo z pracą w Betlejem nie jest najlepiej. Miasteczko przez lata utrzymywało się z turystyki i pielgrzymów, którzy przybywali do Groty Narodzenia. W 2000 roku Betlejem odwiedzało blisko 100 tys. osób miesięcznie. Potem ta liczba spadła ponad dziesięciokrotnie. Dzisiaj, wędrując po Betlejem, zamiast scen ze stajenki, szybciej można zobaczyć gołąbka pokoju w kamizelce kuloodpornej.

Bazylika nad grotą
Przed świętami Bożego Narodzenia w stronę Betlejem podążają chrześcijanie z całego świata. Celem pielgrzymów jest Bazylika Narodzenie Pańskiego wzniesiona nad grotą, gdzie - zgodnie z tradycją chrześcijańską przyszedł na świat Jezus. W czasie zimowym sanktuarium jest otwarte w godz. 5-12 i 14-17.

Z przekazów historycznych wiadomo, że jeszcze kiedy trwały prześladowania chrześcijan, cesarz Hadrian - chcąc zdławić chrześcijaństwo u samego jego źródła - kazał w roku 135 urządzić nad grotą w Betlejem pogańskie sanktuarium i zasadzić tam gaj ku czci Adonisa. To świadome i celowe zbezczeszczenie świętego miejsca, stało się znakiem rozpoznawczym, gdzie szukać Groty Narodzenia.

Konstanty Wielki, pierwszy cesarz chrześcijański w 326 roku wybudował nad grotą Bazylikę Narodzenia. Uczyniła tak na prośbę swej matki Heleny. Wydarzenie to opisuje Euzebiusz z Cezarei, nadworny historyk cesarza: "(…) bogobojna cesarzowa miejsce, gdzie Boża Rodzicielka urodziła swego syna, wyróżniła wspaniałymi pomnikami i przyozdobiła je w wyszukany sposób. Również cesarz niebawem uczcił to miejsce królewskimi darami, aby srebrnymi i złotymi klejnotami oraz kolorowo mieniącymi się dywanami pomnożyć wspaniałe dary swej matki(…)".

Na początku V wieku bazylika została poważnie uszkodzona przez pożar (prawdopodobnie doszło do niego podczas powstania Samarytan w 527 roku; inna wersja podaje, że pożar był następstwem trzęsienia ziemi w 510 roku). Pewne jest, że za cesarza Justyniana w latach 528 - 565 odbudowano bazylikę poszerzając prezbiterium.

W 614 roku nad Palestyną przetoczyła się burza - Persowie pod wodzą Chosroesa II napadli na kraj i zniszczyli wszystko, co chrześcijańskie. Kościoły i klasztory legły w gruzach. Ocalała tylko betlejemska bazylika. Dlaczego tak się stało? Odpowiedź możemy znaleźć w dokumentach Synodu Jerozolimskiego, gdzie czytamy: "Kiedy niewierni Persowie spustoszyli wszystkie miasta, Jerozolimę obrócili w perzynę, a patriarchę Zachariasza pojmali (…), przybyli do Betlejem i ze zdumieniem zobaczyli wyobrażenia perskich magów, astrologów, swych rodaków. Z szacunku i przywiązania do swoich przodków, uczcili ich jak gdyby byli żywi i uszanowali kościół, który zachował się do dziś dzień". Tak Persowie zareagowali na widok malowidła przedstawiającego Trzech Królów przybyłych do Betlejem, aby oddać cześć nowo narodzonemu dziecku.

Bazylika Narodzenia stoi tak, jak ją w IV wieku kazał wybudować cesarz Konstantyn oraz jak ją w VI wieku przebudował cesarz Justynian.

Po bitwie pod Hattin w 1187 roku, kiedy krzyżowcy zostali pokonani przez armię Saladyna, chrześcijanie zamurowali część głównego wejścia do bazyliki. Wszystko po to, żeby uniemożliwić muzułmanom wjazd do świątyni konno (jak to Saraceni mieli w zwyczaju), a także by ułatwić obronę kościoła w razie ataku. Od tamtej pory, aby wejść do Bazyliki Narodzenia, trzeba mocno się pochylić. Przewodnicy po Ziemi Świętej opowiadają turystom, że w taki oto sposób, każdy wchodzący do bazyliki oddaje hołd temu miejscu.

Srebrna gwiazda
Bazylika Narodzenia poraża swoją prostotą. Próżno szukać tutaj pięknych malowideł i olśniewających ozdób. Taka sytuacja ma proste wytłumaczenie. W 1757 roku pozbawiono franciszkanów praw do Bazyliki Betlejemskiej i przekazano je prawosławnym Grekom, zakazując jednak wprowadzania jakichkolwiek zmian w wyglądzie świątyni. Do dziś w skutek tej decyzji, nie wykonuje się tu żadnych większych remontów ani renowacji. Współzawodnictwo pomiędzy prawosławnymi i katolikami osiągnęło apogeum w połowie XIX wieku. Wtedy bowiem, gdy prawosławni usunęli z Groty Narodzenia srebrna gwiazdę z łacińskim napisem, po stronie katolików opowiedziała się dyplomacja francuska, po stronie prawosławnych - rosyjska. Następnie wybuchła tzw. wojna krymska. Rosja stanęła wówczas naprzeciw Turcji, Francji, Anglii i Sardynii. Rosja poniosła klęskę, a w traktacie pokojowym zapisano, że napis na gwieździe ma pozostać łaciński. Taki też jest do dziś. Wspomniany napis brzmi "Hic de Virgine Maria Jesus Chrystus natus est. 1717" ("Tu z Maryi Dziewicy narodził się Jezus Chrystus. 1717".

Czternastoramienna srebrna gwiazda znajduje się w Grocie Narodzenia. Obok prawosławnego ołtarza narodzenia znajduje się ołtarz katolicki - miejsce symbolicznego żłóbka. Ściany Groty Narodzenia osłonięte są tapetą ognioodporną, pochodząca jeszcze z 1873 roku, podarowaną Betlejem przez ówczesnego prezydenta Francji Patrice`a Mac-Mahona. Umieszczono ja tutaj po tragicznym pożarze z 1869 roku, kiedy przez nieuwagę pielgrzymów zapaliła się kotara ozdabiająca ściany groty.

Pielgrzymi czczą miejsce narodzenia Chrystusa przez dotknięcie lub ucałowanie srebrnej gwiazdy. Kładą również na niej przyniesione przez siebie dewocjonalia, aby je w ten sposób poświęcić.

Słynna betlejemska bazylika wciąż jest obiektem sporu pomiędzy różnymi odłamami chrześcijaństwa. Ta podzielona przez wieloma laty wspólna własność greckiego kościoła prawosławnego, rzymskokatolickiego i ormiańskiego jest pilnie strzeżona. Kontrolowana przez Greków Grota Narodzenia jest chroniona stalowymi drzwiami. Co roku w dniu generalnego sprzątania, przypadającym na 29 grudnia, dochodzi tutaj do konfliktów. Zdarza się, że duchowni przepychają się między sobą z tak błahego powodu, jak chociażby przesunięcie dywanika o kilka centymetrów.

Teraz Betlejem przeżywa 2010 rocznice narodzenia Jezusa. Stojąc przed żłóbkiem, każdy z pielgrzymów szepce modlitwę o pokój dla tego wyjątkowego miejsca na ziemi.