Białystok. 44,5 mln złotych wyniosły na koniec 2021 roku długi białostoczan za gminne lokale. Miasto wprowadza nowy program oddłużeniowy

Ze względu na sytuację społeczno – ekonomiczną, wielu rodzinom zamieszkującym w lokalach wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy Białystok potrzebna jest pomoc w spłacie zaległych należności za zajmowanie lokalu - uważają władze miasta. Jak podkreślał na poniedziałkowej [23.05.2022] sesji rady miasta Andrzej Ostrowski, szef Zarządu Mienia Komunalnego, dotyczy to także tych, którzy nie zamieszkują już w zasobach miasta, a nadal posiadają zadłużenie i niejednokrotnie wymagają pomocy w spłacie należności.

Czytaj też:Sąd nie zgodził się na eksmisję niepełnosprawnego, którego z lokalu socjalnego chciało wyrzucić miasto Białystok

To rozszerzenie dotychczasowego zakresu pomocy w stosunku do poprzedniego, ale już wygasłego, programu z 2009 roku. W jego ramach zawarto porozumienia na kwotę 18 mln zł, a umorzono 1,5 mln zł odsetek.

- Jest duże zainteresowanie taką pomocą - przyznał Andrzej Ostrowski.

Tym bardziej, że w nowym programie z takiej formy mogą skorzystać też spadkobiercy.

- Niejednokrotnie są to dzieci zmarłych dłużników, które w czasie powstawania zaległości były osobami małoletnimi - wyjaśniał dyrektor Zarządu Mienia Komunalnego. - Wiele z nich nie wie, że gdy wejdą w dorosłość mają 30 dni na odrzucenie spadku. Jeśli tego nie zrobią, to zostają mocno obciążone długami.

Jeśli chodzi o inne powody zalegania w opłatach za najem lokalu, to dominują bezrobocie, nagłe wypadki losowe, trudna sytuacja rodzinna, niezaradność w prowadzeniu gospodarstwa domowego. A także skutki ogłoszonego stanu epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.

- Dodatkowym czynnikiem zniechęcającym do podjęcia próby uregulowania zaległości jest wysokość należności z tytułu naliczanych odsetek - mówił dyrektor ZMKN. Wszystko przyczynia się do ciągłego wzrostu liczby osób zadłużonych.

Kwota zadłużenia za lokale mieszkalne według stanu na dzień 31 grudnia 2021 r. wynosiła 44,5 mln zł, w tym 16,79 mln zł to odsetki co stanowi 37,7 proc. ogólnego zadłużenia.

Zarazem miasto przyznaje, że pomimo prowadzonych działań windykacyjnych brak jest możliwości wyegzekwowania całkowitej spłaty zadłużenia, gdyż uniemożliwia to sytuacja materialna dłużników.

- Tym samym często wszczynane postępowania egzekucyjne, będące ostatecznym etapem działań windykacyjnych, są bezskuteczne a ich kolejne ponawianie prowadzi jedynie do wzrostu zadłużenia o następne koszty postępowań egzekucyjnych -podkreślał Andrzej Ostrowski.

Choć zdarzają się nadzwyczajne wyjątki.

- W oparciu o działanie prawne udało nam się ustalić, że jeden z dłużników posiada kilkuhektarową nieruchomość oddaloną od Białegostoku o 50 km. By uniknąć zajęcia komorniczego od razu spłacił całość zadłużenia - 100 tys. zł. - mówił Andrzej Ostrowski.

W czasie dyskusji Paweł Myszkowski przypomniał, że w 2016 roku składał interpelację na temat zadłużenia lokatorów mieszkań gminnych.

- Wynosiło ono wtedy 8,4 mln zł i dotyczyło 2100 osób. Niezbyt popularne było także odpracowywanie długów - wyliczał radny. - Teraz okazuje się, że w ciągu sześciu lat wzrosło 5,5-krotnie. Każda forma odzyskiwania należności jest chwalebna, ale jako miasto mamy problem i brak sposobu, by się uporać z zadłużeniem lokatorów.

Program odpracowywania długów to kolejna forma pomocy. Funkcjonuje od 2014 roku. W jego ramach zadłużeni wykonują prace na rzecz przeważnie szkół czy przedszkoli. W ciągu ośmiu lat miasto zawarło 1868 takich umów. Wykonano prace o wartości 1,74 mln zł.

- Z kolei jeśli chodzi o zadłużenie bieżące, to ono pozostaje na podobny poziomie 8 mln zł - odpowiadał radnemu dyrektor ZMK.

Znacznie większym balastem jest to narosłe przez lata - 37 mln. Miasto uzyskało wyroki sądowe na odzyskanie 17 mln, z czego 15 mln to odsetki. Dlatego urzędnicy mają nadzieję, że nowy program zwiększy zainteresowania spłatą zaległości.

- Proponowane formy pomocy dają możliwość uwolnienia się od długu jednocześnie motywując do bieżącego regulowania opłat - mówił dyrektor

W przypadku osób posiadających zaległości z tytułu nieuregulowanych opłat za korzystanie z lokalu, terminowa spłata tych wierzytelności w ratach do 24 miesięcy skutkować będzie umorzeniem odsetek za zwłokę. Natomiast w przypadku, gdy na wierzytelność składają się jedynie odsetki za zwłokę, jednorazowa spłata 20 proc. odsetek spowoduje umorzenie pozostałej części.

Z przewidzianej w programie pomocy można skorzystać raz na 5 lat, a umorzenie odsetek następuje dopiero po spełnieniu warunków dotyczących spłaty określonej porozumieniem kwoty.