Białystok. Przy ul. Lipowej 41 będzie hotel i muzeum

Rozbiórka już trwa, choć inwestor nie ma jeszcze pozwolenia na budowę.

- Mamy jednak pozwolenie na rozbiórkę - zapewnia Andrzej Pańkowski z Rogowski Development.

Firma na razie pracuje nad ostatecznym projektem budowlanym. Dopiero kiedy będzie gotowy, wystąpi o pozwolenie na budowę. Liczy, że będzie to jeszcze w tym roku.

Budynek zostanie rozebrany do fundamentów. Jeszcze do niedawna nie było to pewne. W ub.r. w jego obronie stanął Sebastian Wicher, ówczesny pracownik biura miejskiego konserwatora zabytków. Twierdził, że dawny Wydział Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku powstał w wyniku powojennej przebudowy dawnej szkoły żydowskiej z początków XX w. Według niego, do naszych czasów przetrwało sporo z oryginalnych ścian obiektu.

- Najnowsze ekspertyzy tego nie potwierdziły - mówił w styczniu zastępca wojewódzkiego konserwatora zabytków Jerzy Maciejczuk.

Na zlecenie służb konserwatorskich budynek przebadał Narodowy Instytut Dziedzictwa, a za pieniądze Rogowskiego - prof. Jakub Lewicki. Obie ekspertyzy stwierdzają, że obecny budynek ma niewiele wspólnego ze szkołą żydowską. Bo podczas II wojny światowej został spalony, a w latach 50. XX w. postawiono nowy. Co prawda wykorzystano pierwotne mury, ale tylko konstrukcyjne, co nie miało wpływu na charakter obiektu.

I wojewódzki konserwator usunął budynek z ewidencji zabytków, co oznacza, że deweloper może go zburzyć. Na działce, którą kupił od UwB (w jej skład wchodzi też akademik „Kujonek” przy ul. Krakowskiej 7a), inwestor chce zbudować bloki.

W miejscu budynku dawnej „fizyki” stanąłby hotel. W jednym z lokali ma powstać Społeczne Muzeum Historii i Kultury Żydów Białegostoku.

- Na otwarcie planujemy zorganizować festiwal filmów żydowskich. Skoro jednak na razie inwestor nie ma jeszcze pozwolenia na budowę, nie ma pośpiechu - mówi Jan Oniszczuk.

Razem z Tomaszem Wiśniewskim działa w Stowarzyszeniu Szukamy Polski oraz Towarzystwie Przyjaciół Kultury Żydowskiej. Obaj ogłosili w grudniu ub.r., że chcą utworzyć Społeczne Muzeum Historii i Kultury Żydów Białegostoku, a Rogowski Development zaoferował wtedy, że udostępni im za darmo lokal.