Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Bye bye Britain czyli ostatni akt horroru pod hasłem brexit za nami. Umowa o handlu i współpracy między UE a UK podpisana rzutem na taśmę

Tomasz Dereszyński
Tomasz Dereszyński
Bye bye Britain czyli ostatni akt horroru pod hasłem brexit za nami. Umowa o handlu i współpracy między UE a UK podpisana rzutem na taśmę
Bye bye Britain czyli ostatni akt horroru pod hasłem brexit za nami. Umowa o handlu i współpracy między UE a UK podpisana rzutem na taśmę JOHANNA GERON/AFP/East News
Dwa dni przed końcem 2020 r. udało się podpisać umowę o handlu i współpracy między UE a Zjednoczonym Królestwem. Dzięki temu strony unikną chaosu we wzajemnych relacjach biznesowych. Najmniej zadowolona z breksitu jest Szkocja. Czy będzie referendum w sprawie wyjścia tego kraju ze Zjednoczonego Królestwa? Poniżej szczegóły umowy o handlu i współpracy pomiędzy UE a Wielką Brytanią.

Rzutem na taśmę się udało. Jest umowa o handlu i współpracy między UE a Zjednoczonym Królestwem. Zaledwie kilka dni przed upływem okresu przejściowego (31 grudnia 2020 r.) uzgodnili ją przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen i brytyjski premier Boris Johnson. Porozumienie obejmuje ochronę interesów europejskich, zapewnienie uczciwej konkurencji i dalszą współpracę w dziedzinach "będących przedmiotem wspólnego zainteresowania".

Po intensywnych negocjacjach Komisja Europejska osiągnęła 30 grudnia 2020 r., na dzień przed upływem okresu przejściowego, porozumienie ze Zjednoczonym Królestwem w sprawie warunków jego przyszłej współpracy z Unią Europejską. W środę, 30 grudnia 2020 r., szefowa KE i przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel podpisali dokument w Brukseli. - To była długa droga. Nadszedł czas, aby zostawić brexit za nami. Nasza przyszłość jest tworzona w Europie - napisała szefowa KE na Twitterze. Jak dodał Charles Michel to nowy początek, nowy rozdział w stosunkach UE-Wielka Brytania.

Premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson podpisał dokument u siebie w Londynie po południu, wcześniej wystąpił na forum Izby Gmin podczas sesji pytań.

- Warto było walczyć o to porozumienie. Mamy teraz sprawiedliwą i wyważoną umowę ze Zjednoczonym Królestwem, która będzie chroniła nasze europejskie interesy, zagwarantuje uczciwą konkurencję i zapewni naszym społecznościom rybackim tak bardzo potrzebną im przewidywalność. Wreszcie możemy pozostawić brexit za sobą i zacząć patrzeć w przyszłość. Ten rozdział możemy już uznać za zamknięty - skomentowała fakt wynegocjowania umowy przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen.

Główny negocjator Komisji Europejskiej Michel Barnier dodał zaraz po wynegocjowaniu nowej umowy, że UE i Wielka Brytania dotarły do końca czteroletniego okresu negocjacji w sprawie uporządkowanego wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE i nowego partnerstwa. - Ostatnie dziewięć miesięcy było szczególnie intensywne, ale ostatecznie osiągnęliśmy porozumienie. Jak zapewnił Barnier, ochrona interesów była przez cały czas trwania negocjacji absolutnym priorytetem.

Kolejne decyzje w sprawie tego porozumienia leżą teraz po stronie Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej, zapewne na początku 2021 r.

Co jest w umowie UE-Wielka Brytania:

Umowa obejmuje nie tylko handel towarami i usługami, ale również szeroki wachlarz innych dziedzin będących przedmiotem zainteresowania UE, takich jak inwestycje, konkurencja, pomoc państwa, przejrzystość podatkowa, transport lotniczy i drogowy, energia i zrównoważony rozwój, rybołówstwo, ochrona danych i koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego.
Przewiduje ona zerowe stawki celne i zerowe kontyngenty na wszystkie towary, które spełniają odpowiednie reguły pochodzenia.
Obie strony zobowiązały się do zagwarantowania równych warunków działania poprzez utrzymanie wysokiego poziomu ochrony w dziedzinach takich jak ochrona środowiska, przeciwdziałanie zmianie klimatu i ustalanie opłat za emisję gazów cieplarnianych, prawa socjalne i pracownicze, przejrzystość podatkowa i pomoc państwa, a także poprzez skuteczne egzekwowanie przepisów na szczeblu krajowym, wprowadzenie wiążącego mechanizmu rozstrzygania sporów oraz zapewnienie możliwości stosowania przez obie strony środków zaradczych.

UE i Zjednoczone Królestwo uzgodniły nowe ramy wspólnego zarządzania stadami ryb w wodach UE i Zjednoczonego Królestwa. Pozwalają one Zjednoczonemu Królestwu dalej rozwijać swoją działalność połowową, a europejskim społecznościom rybackim zapewniają możliwość dalszego prowadzenia działalności i ochronę ich źródeł utrzymania. Jednocześnie zadbano w nich również o ochronę zasobów naturalnych.

W kwestii transportu umowa zapewnia trwałe i zrównoważone połączenia lotnicze, drogowe, kolejowe i morskie, chociaż dostęp do rynku będzie bardziej ograniczony niż to, co oferuje jednolity rynek. Zawiera ona również postanowienia zapewniające, aby konkurencja między UE a Zjednoczonym Królestwem odbywała się na równych warunkach i nie wpływała niekorzystnie na prawa pasażerów, prawa pracowników i bezpieczeństwo transportu.

Jeśli chodzi o energię, umowa przewiduje nowy model handlu i wzajemnych połączeń, który gwarantuje otwartą i uczciwą konkurencję, między innymi w zakresie norm bezpieczeństwa w odniesieniu do morskiej działalności wydobywczej, oraz produkcję energii ze źródeł odnawialnych.

W zakresie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego umowa ma na celu zapewnienie obywatelom UE i obywatelom Zjednoczonego Królestwa szeregu praw. Dotyczy to obywateli UE pracujących w Zjednoczonym Królestwie, a także podróżujących lub przenoszących się do Zjednoczonego Królestwa, oraz obywateli Zjednoczonego Królestwa pracujących w UE, czy też podróżujących lub przenoszących się do UE po 1 stycznia 2021 r.

Ponadto umowa umożliwia dalsze uczestnictwo Zjednoczonego Królestwa w szeregu flagowych programów UE na lata 2021–2027 (z zastrzeżeniem wkładu finansowego Zjednoczonego Królestwa do budżetu UE), takich jak program „Horyzont Europa”.

Umowa o handlu i współpracy ustanawia nowe ramy współpracy organów ścigania i wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i cywilnych. Uznaje potrzebę ścisłej współpracy między krajową policją i organami sądowymi, w szczególności w kontekście zwalczania i ścigania przestępczości transgranicznej i terroryzmu. Tworzy ona nowe zdolności operacyjne przy uwzględnieniu faktu, że jako państwo spoza strefy Schengen i nienależące do UE Zjednoczone Królestwo nie będzie miało takich samych możliwości w tym względzie jak poprzednio. Współpraca w zakresie bezpieczeństwa może zostać zawieszona w przypadku naruszenia przez Zjednoczone Królestwo zobowiązania do dalszego przestrzegania europejskiej konwencji praw człowieka i do jej egzekwowania na szczeblu krajowym.

Aby zapewnić jak największą pewność prawa przedsiębiorstwom, konsumentom i obywatelom, w specjalnym rozdziale dotyczącym zarządzania wyjaśniono sposób funkcjonowania i kontroli umowy. Umowa ustanawia również Wspólną Radę Partnerstwa, która zapewni właściwe stosowanie i interpretację umowy i która będzie omawiać wszystkie pojawiające się kwestie.

Wiążące mechanizmy egzekwowania przepisów i rozstrzygania sporów zapewnią poszanowanie praw przedsiębiorstw, konsumentów i osób fizycznych. Oznacza to, że przedsiębiorstwa w UE i Zjednoczonym Królestwie będą konkurować na równych warunkach. Ponadto pozwala to uniknąć sytuacji, w której którakolwiek ze stron korzystałaby ze swojej autonomii regulacyjnej w celu przyznawania nieuczciwych dotacji lub zakłócania konkurencji.

Obie strony mogą podejmować ponadsektorowe działania odwetowe w przypadku naruszenia porozumienia. Działania te mogą mieć miejsce we wszystkich obszarach partnerstwa gospodarczego.

Czego nie ma w umowie UE-Wielka Brytania:

Umowa nie obejmuje polityki zagranicznej, bezpieczeństwa zewnętrznego ani współpracy w dziedzinie obronności, ponieważ Zjednoczone Królestwo nie chciało negocjować tych kwestii. Od dnia 1 stycznia 2021 r. nie będą zatem istniały żadne ramy między Zjednoczonym Królestwem a UE umożliwiające opracowywanie i koordynowanie wspólnych reakcji na wyzwania w zakresie polityki zagranicznej, na przykład nakładanie sankcji na obywateli lub gospodarki państw trzecich.

Po wejściu w życie nowej umowy o handlu i współpracy między UE a Zjednoczonym Królestwem w dniu 1 stycznia 2021 r. nastąpią duże zmiany.

Nowy początek stosunków UE i Wielkiej Brytanii

1 stycznia 2021 r. Wielka Brytania opuści jednolity rynek i unię celną UE, a także odstąpi od stosowania wszystkich polityk UE i przestanie być stroną umów międzynarodowych zawartych przez UE. Zakończy się swobodny przepływ osób, towarów, usług i kapitału między Zjednoczonym Królestwem a UE.

UE i Zjednoczone Królestwo będą tworzyć dwa odrębne rynki: dwie odrębne przestrzenie regulacyjne i prawne. Skutkiem będzie powstanie nieistniejących do 31 grudnia 2020 r. barier dla handlu towarami i usługami oraz dla transgranicznej mobilności i wymiany – w obu kierunkach.

Tymczasowe stosowanie umowy do 28 lutego 2021 r. Co dalej?

W związku z tymi wyjątkowymi okolicznościami i podpisaniem umowy rzutem na taśmę Komisja Europejska zaproponowała tymczasowe stosowanie umowy przez ograniczony okres do 28 lutego 2021 r.

Rada Europejska na zasadzie jednomyślności wszystkich 27 państw członkowskich będzie musiała przyjąć decyzję upoważniającą do podpisania umowy i jej tymczasowego stosowania od dnia 1 stycznia 2021 r. Po zakończeniu tego procesu umowa o handlu i współpracy między UE a Zjednoczonym Królestwem może zostać formalnie podpisana.

Parlament Europejski zostanie poproszony o wyrażenie zgody na zawarcie umowy. Terminu jeszcze nie wyznaczono. W ostatniej fazie działań po stronie Unii Europejskiej Rada Europejska (szefowie państw i rządów 27 krajów UE) musi przyjąć decyzję w sprawie zawarcia umowy.

Po obu stronach słychać było w ostatnich dniach uczucie ulgi. Jedna skutki rozwodu i związane z tym problemy zapewne będą odczuwane jeszcze długo. Decyzja o breksicie, tak brzemienna w skutkach dla Wielkiej Brytanii, może nie być ostatnim kłopotem rządu Borisa Johnsona. W dniach w których ważyły się losy porozumienia handlowego UE-Wielka Brytania premier Szkocji Nicola Sturgeon wspomniała o pomyśle ponownego referendum w sprawie odłączenia się Szkocji od Wielkiej Brytanii.

To referendum zostało zapowiedziane 24 czerwca 2016 r. w dniu ogłoszenia wyników referendum w Wielkiej Brytanii, w którym większość biorących udział w głosowaniu Brytyjczyków zagłosowała za opuszczeniem Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię. Tymczasem we wszystkich okręgach wyborczych w Szkocji zagłosowano za pozostaniem w Unii Europejskiej.

Pierwsze referendum niepodległościowe w Szkocji odbyło się 18 września 2014 r. Za odłączeniem się było 44,7 proc. głosujących Szkotów, za pozostaniem 55,3 proc.

* Rada Europejska składa się z głów państw lub szefów rządów państw członkowskich (większość państw jest aktualnie reprezentowana przez premierów, z wyjątkiem Cypru, Francji, Litwy i Rumunii - te kraje reprezentują prezydenci) oraz jej przewodniczącego i przewodniczącego Komisji Europejskiej. W jej pracach bierze też udział wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. Jeśli wymaga tego porządek obrad, członkowie Rady Europejskiej mogą podjąć decyzję, by każdemu z nich towarzyszył minister, a w przypadku przewodniczącego Komisji jeden z członków Komisji. Rada Europejska może zaprosić na swe posiedzenie przewodniczącego Parlamentu Europejskiego.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Bye bye Britain czyli ostatni akt horroru pod hasłem brexit za nami. Umowa o handlu i współpracy między UE a UK podpisana rzutem na taśmę - Portal i.pl

Wróć na wspolczesna.pl Gazeta Współczesna