Co jedzą nasze dzieci

Eksperci pracujący pod kierunkiem prof. Haliny Weker oraz Fundacja NUTRICIA przedstawili wyniki badania sposobu żywienia dzieci w wieku od 13 do 36 miesięcy. Wynika z nich, że 54,5 proc. badanych dzieci ma nieprawidłowy wskaźnik masy ciała (BMI), a wartość odżywcza i energetyczna spożywanych przez dzieci posiłków odbiega od zaleceń żywieniowych. Eksperci przestrzegają - nieprawidłowe zwyczaje żywieniowe najmłodszych Polaków zwiększają ryzyko wystąpienia chorób dietozależnych, których koszty będzie ponosiło całe społeczeństwo.

Warto wpajać dobre nawyki
90 proc. badanych dzieci spożywa za dużo soli, a 80 proc. - za dużo cukru. 80 proc. dzieci ma dietę zbyt ubogą w wapń i witaminę D. Średnie dzienne spożycie witaminy A, witamin z grupy B, witaminy C oraz fosforu, magnezu, cynku i miedzi w posiłkach dzieci znacznie przewyższa zalecane ilości. Badanie wykazało również, że ilość białka w codziennym jadłospisie badanych dzieci przekracza średnio trzykrotnie aktualne normy żywieniowe.

Niezbilansowana dieta ma odzwierciedlenie w masie ciała dzieci - tylko 45,5 proc. badanych dzieci ma prawidłowy indeks BMI. U 12,5 proc. dzieci stwierdzono niedobór, a u 14,5 proc. - znaczny niedobór masy ciała. Nadwagę i otyłość ma odpowiednio 14,5 proc. i 13 proc. dzieci. Wystąpienie nadwagi i otyłości może wynikać z nadmiernego (ponad 60 proc. całodziennej energii diety) spożycia węglowodanów. Natomiast niedobór masy ciała - ze spożycia białka poniżej 2 g/kg masy ciała, co oznacza spożycie zgodne z normą (1g/kg).

- Udowodniono, że nawyki żywieniowe kształtowane są już w okresie wczesnego dzieciństwa - mówi prof. Halina Weker z Instytutu Matki i Dziecka. - Odpowiednio skomponowana, zbilansowana i urozmaicona dieta w pierwszych latach życia nie tylko wpływa na prawidłowy rozwój psychosomatyczny dziecka, ale może być również jednym z ważniejszych czynników obniżenia ryzyka rozwoju chorób dietozależnych w wieku dojrzałym: otyłości, chorób serca i układu krążenia, cukrzycy, osteoporozy i innych.

To inwestycja w zdrowie
Badanie Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku 13-36 miesięcy w Polsce zostało przeprowadzone na losowo dobranej, reprezentatywnej próbie 400 dzieci w wieku 13-36 miesięcy. Obejmowało ono ocenę stanu odżywienia dzieci w oparciu o dane na temat wzrostu, masy ciała, stanu zdrowia i aktywności dziecka oraz ocenę sposobu żywienia dzieci, w tym ich zachowań i preferencji żywieniowych. Dane te odnoszono do standardów WHO oraz aktualnych zaleceń żywieniowych. Eksperci zbadali także wpływ wykształcenia rodziców i miejsca zamieszkania na sposób żywienia dzieci.

- To pierwsze tego typu badanie z losowo dobranej próby z całej Polski, odzwierciedlającej całą populację - mówi Marta Szulc z Fundacji NUTRICIA, która sfinansowała badania. - Eksperci nie dysponowali dotąd tak kompleksowymi danymi, które pozwoliłyby ocenić sposób żywienia dzieci, bo dostępne badania były oparte na ocenie żywienia dzieci z wybranych ośrodków lub rejonów.
Eksperci zgadzają się co do tego, że konieczna będzie weryfikacja aktualnych zaleceń żywieniowych dla dzieci w wieku 13-36 miesięcy. Podkreślają także znaczenie edukacji i uświadamiania rodzicom, że prawidłowe żywienie dziecka jest inwestycją w jego zdrowy rozwój.

- Opracowane w ostatnich latach wytyczne dotyczące żywienia niemowląt i żywienia dzieci pomiędzy pierwszym a trzecim rokiem życia nie trafiły raczej szeroko do rodziców i wydaje się, że nie są właściwie przestrzegane - dodaje prof. Piotr Socha z Centrum Zdrowia Dziecka. - Być może zalecenia, że dziecko powinno jeść kilka posiłków dziennie, że jego dieta powinna być urozmaicona, są zbyt ogólne, co niestety nie dają rodzicom możliwości ich praktycznego zastosowania. Dlatego ocena sytuacji żywieniowej w Polsce jest tak ważna. My, jako eksperci, powinniśmy się zastanowić, na ile tego typu wytyczne są możliwe do zrealizowania, czy są realizowane, a wreszcie - czy nie powinniśmy ich formułować inaczej, tak, by rodzice mogli je z łatwością stosować układając jadłospis dziecka.