Czy wiesz co jesz?

Przybywa artykułów z napisami: "bez konserwantów" lub "konserwowane metodami naturalnymi". Dlaczego? Przekonanie, że chemia zawarta w produktach może być szkodliwa, jest na tyle silne, że coraz częściej szukamy produktów od niej wolnych. Ale przeważają takie, których sposób utrwalenia pozostaje jedną wielką zagadką.

Tajemnicze symbole

Artykuły spożywcze są specjalnie oznakowane różnymi symbolami. Są to chemiczne oznaczenia środków konserwujących: barwników, pekli, przeciwutleniaczy, zagęszczaczy itp.

E i trzy cyfry, jest to symbol syntetycznego dodatku zawartego w produkcie. Taki symbol zamieszcza się na jego etykiecie.

Reakcja organizmu

Konserwanty dodawane do żywności nie tylko poprawiają walory smakowe i wygląd zewnętrzny produktów. Także przedłużają ich świeżość. Większość chemicznych dodatków niszczy bowiem rozwijające się bakterie, które mogą spowodować zatrucie organizmu.

Bardzo istotne jest to, że nie wszystkie konserwanty są szkodliwe jednakowo. Niektóre w ogóle nie zawierają środków toksycznych. Ale im mniej chemii spożywamy, tym lepiej dla naszego zdrowia.

Toksyna w małych ilościach nie zatruje organizmu. W większych jednak dawkach może spowodować poważne ubytki na zdrowiu. Wiele konserwantów jest bardzo szkodliwych, bo zawierają substancje rakotwórcze i często wywołują uczulenie. Boli nas wtedy brzuch, wymiotujemy, na skórze pojawia się wysypka.

Ale najbardziej szkodliwe dla naszego zdrowia konserwanty to te, które zapobiegają psuciu się żywności. Najniebezpieczniejsze substancje to: benzoesan sodu, kwas sorbowy, dwutlenek siarki, tortrazyna, glutaminian sodu oraz azotyny ich pochodne. Substancje te mogą spowodować powstanie alergii, pokrzywkę, obrzęki naczyniowe, astmę czy zapalenie błony śluzowej nosa.

Najczęściej spotykane konserwanty o szkodliwym działaniu to:
@ E-200 - jest to tak zwany utwardzacz, używa się go do zagęszczania masy serowej, marmolady, lub do utwardzania margaryny. Wywołuje reakcje alergiczne.
@ E-211 (beznoesan sodu) - dodawany do napojów, np. Coca-Coli, Pepsi. Powoduje silne reakcje uczulające.
@ E-230-237 - środki chemiczne, którymi spryskuje się owoce cytrusowe. Powodują silne zatrucia pokarmowe oraz uczulenia.
@ E-249-250 (azotyn sodu i azotyn potasu) - stosowane są do peklowania wędlin. Zabezpieczają je przed bakteriami wywołującymi jad kiełbasiany. Jednak azotyny wytwarzają też rakotwórcze nitrozaminy, które powstają w wysokiej temperaturze podczas peklowania. Dlatego należy unikać podgrzewania potraw zawierających pekle. Wtedy wytwarza się spora ilość takich substancji rakotwórczych.
@ Barwniki (obecne w kolorowych galaretkach, kisielach, cukierkach owocowych) są w większości nieszkodliwe, np. kurkumina (E-100), witamina B12 (E-101), czerwień żywnościowa (E-122), żółcień chinolinowa (E-104).
Jest też wiele szkodliwych barwników. E-124, używany do barwienia cukierków owocowych, budyniów, wywołuje reakcje alergiczne. Podobnie działa E-151.
@ Przeciwutleniacze (najczęściej syntetyczna witamina C, nieszkodliwa dla zdrowia - E-300. E-310 i 312 - chronią masło lub margarynę przed jełczeniem.

Bardzo szkodliwy przeciwutleniacz to E-280 - dodawany do chleba i wyrobów ciastkarskich. Powoduje raka żołądka. Szkodliwym jest też E-220, dodawany do ciasta biszkoptowego, kostek rosołowych i tłuszczów cukierniczych. Powoduje zaburzenia pracy wątroby, przyśpiesza wytwarzanie enzymów trawiennych. Podobnie działa E-321. Ten ostatni występuje w gumie do żucia.
@ Zagęszczacze dodawane są do sosów, lodów, jogurtów i słodyczy. E-401 powoduje sytość. Pęcznieje w żołądku, dlatego dodawany jest do preparatów odchudzających. E-413 natomiast wywołuje podrażnienia, wysypki i zapalenie skóry. E-414, czyli guma arabska, także powoduje uczulenia.