Eksperci są zgodni: Ceny mają w najbliższych miesiącach rosnąć

Do takich wniosków doszedł zespół ekspertów, który analizował sytuację na podstawowych rynkach rolnych.

Zacznijmy od rynku zbóż. Zbiory zbóż na świecie w tym roku są niższe od przewidywanego zużycia. W Polsce plony zbóż w tym sezonie były dobre, a mimo to cena ziarna utrzymuje się na wysokim poziomie. Z danych GUS wynika, że we wrześniu tona pszenicy w skupie kosztowała średnio 915 zł i była znacznie droższa (o 19 proc.) niż przed rokiem. Przeciętna cena żyta we wrześniu wynosiła 723 zł/t i była o 4 proc. niższa niż przed rokiem.

Topnieją zapasy
Krajowe zapasy zbóż na początku sezonu 2012/2013 były mniejsze niż przed rokiem. Szacuje się, że ich poziom wyniósł 4,2 mln ton wobec 4,5 mln ton na początku poprzedniego sezonu. W tym czasie zapasy w UE zmniejszyły się o 2 proc. - do 27,6 mln ton.

Według wstępnego szacunku GUS w Polsce tegoroczne zbiory zbóż ogółem zostały ocenione na 28,1 mln ton. A więc są o 4,9 proc. wyższe niż w 2011 r. i o 5,1 proc. wyższym od średniej z lat 2006-2010. Natomiast zebrane ziarno jest suche i dobrej jakości.

W związku z przewidywanym spadkiem produkcji żywca wieprzowego, który tylko częściowo zostanie zrekompensowany wzrostem produkcji drobiu, zużycie zbóż na pasze w sezonie 2012/2013 obniży się do 16,6 mln ton. W porównaniu do poprzedniego sezonu będzie to spadek o 2,1 proc. Przewiduje się także zmniejszenie wykorzystania ziarna do siewu (do 1,7 mln ton).

Pomimo wysokich cen zakłada się niewielki wzrost zużycia zbóż na cele przemysłowe (z 2,4 mln ton do 2,5 mln ton), w tym na biopaliwa. W całym sezonie 2012/2013 krajowe zapotrzebowanie na zboże może być o 1,4 proc. mniejsze niż w poprzednim sezonie i wynieść 27,2 mln ton.

Wzrośnie eksport ziarna
W UE zbiory zbóż w 2012 r. szacowane są na poziomie około 273 mln ton, o 4 proc. niższym niż w 2011. Mniejsza niż przed rokiem podaż zbóż, m.in. w USA, w Australii oraz w Europie Wschodniej (Rosja i Ukraina), zwiększy możliwości lokowania unijnego ziarna na tradycyjnych rynkach zbytu, tj. w krajach Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu. W tej sytuacji przewiduje się, że w sezonie 2012/2013 znacząco zwiększy się eksport zbóż z Polski, zwłaszcza kukurydzy i żyta.

Według szacunków w tym sezonie popyt na zboża będzie większy od bieżącej podaży i światowe zapasy ulegną zmniejszeniu. Światowe ceny zbóż będą utrzymywać się na wysokim poziomie. Wskutek mniejszej podaży zbóż z południowych rejonów Europy oraz z krajów WNP będzie rósł popyt na zboże m.in. z Polski. Dlatego, pomimo dobrych zbiorów, również i na rynku krajowym ceny zbóż do końca sezonu powinny być wysokie.

Cena mleka już nie spada
Od początku tego roku, zarówno w UE jak i w Polsce, utrzymywała się spadkowa tendencja cen skupu mleka. W lipcu w UE spadek cen w skupie uległ wyhamowaniu. Według danych KE średnia unijna cena skupu mleka w sierpniu wyniosła 31,30 euro/100 kg i była o 1 proc. wyższa niż w lipcu, ale o 9 proc. niższa niż przed rokiem. Natomiast w Polsce wyhamowanie spadkowej tendencji nastąpiło dopiero we wrześniu 2012 r. Wówczas to (wg danych GUS) za mleko dostarczone do skupu producenci uzyskiwali średnio 115,19 zł/hl, tj. o 2,1 proc. więcej niż w sierpniu, ale o 5 proc. mniej niż rok wcześniej.

W UE w pierwszym półroczu 2012 r. odnotowano wzrost dostaw mleka do skupu o 1,9 proc. w porównaniu do pierwszej połowy minionego roku. Wynika on głównie ze wzrostu wydajności mlecznej krów, która z nadwyżką rekompensuje spadek pogłowia krów mlecznych. Komisja Europejska przewiduje, że pogłowie krów mlecznych w grudniu 2012 r. wyniesie 22,7 mln szt. (o 0,9 proc. mniej niż w końcu 2011 r.), ale wzrośnie ich wydajność. W efekcie, według prognoz KE, produkcja mleka w 2012 r. zwiększy się o 1 proc. - do poziomu 153,1 mln ton.

Również w Polsce zmniejsza się pogłowie krów mlecznych. Według danych GUS w czerwcu 2012 r. ich liczba wyniosła 2.441,2 tys. szt. i była o 1,3 proc. mniejsza niż w czerwcu minionego roku oraz o 12 proc. mniejsza niż w czerwcu 2004 r, kiedy to wchodziliśmy do UE. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy przewiduje, że w końcu 2012 r. pogłowie krów mlecznych w Polsce może wynieść 2.421 tys. szt. (o około 1 proc. mniej niż rok wcześniej). Spadek pogłowia krów mlecznych w 2012 r. zostanie jednak zrekompensowany wzrostem ich wydajności, która według prognoz IERiGŻ-PIB osiągnie poziom 5.050 l/szt. (5.194 kg/szt). W efekcie produkcja mleka w Polsce w 2012 r. przekroczy 12,3 mld litrów.

Skup mleka będzie spadał
Od czerwca 2012 r. maleją miesięczne dostawy surowca. We wrześniu 2012 r. (dane GUS) skup był o 6 proc. mniejszy niż w sierpniu, ale nadal o 3 proc. większy niż przed rokiem. W okresie dziewięciu miesięcy 2012 r., z uwagi na wysoki poziom dostaw mleka w pierwszym półroczu, skup wyniósł 7,3 mld litrów i był o 7,6 proc. większy niż w tym samym okresie 2011 r. Przewiduje się, że w czwartym kwartale 2012 r. i w pierwszym kwartale 2013 r. nastąpi obniżenie poziomu skupu mleka.

Będzie rosło spożycie i ceny
W pierwszej połowie 2012 r. ceny skupu kurcząt rosły, natomiast w trzecim kwartale uległy niewielkiemu obniżeniu. W sierpniu i we wrześniu 2012 r., według danych z zakładów drobiarskich objętych monitoringiem Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW, ceny skupu kurcząt średnio w kraju ukształtowały się poziomie 4,02 zł/kg, tj. o 1,5 proc. niższym od notowanego w lipcu br., ale o ok. 2-4 proc. wyższym niż przed rokiem.

W drugiej połowie 2012 r. dynamika wzrostu produkcji drobiu uległa jednak spowolnieniu z uwagi na rosnące ceny pasz. W 2013 r. przewiduje się dalszy wzrost produkcji żywca drobiowego, w głównej mierze pobudzany popytem na kurczęta, które są najtańszym gatunkiem mięsa. Od początku 2012 r. skup żywca drobiowego kształtuje się na poziomie znacznie wyższym niż przed rokiem. W okresie od stycznia do sierpnia br. dostawy żywca drobiowego do skupu wyniosły 1.290 tys. ton i były o 12 proc. większe niż w porównywalnym okresie 2011 r.