Historyk z Białegostoku: Ta bitwa dała ostateczne zwycięstwo

Bitwa

Bitwa

Operacja niemeńska (zakończona 26 września 1920 r.) uznawana jest za ostateczny cios, jaki Polacy zadali Sowietom w wojnie polsko-bolszewickiej. Zawieszenie broni podpisano 18 października. Straty bolszewików to ponad 40 tys. jeńców, ponad sto dział, prawie 400 ckm, 1000 wagonów i kilka pociągów pancernych.

Jakie znaczenie miały walki prowadzone nad Niemnem z armią bolszewicką?

- Bitwa nad Niemnem w dziejach wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920 r. uważana jest za jedno z największych zwycięstw militarnych. Bitwa warszawska, z wielkim rozmachem zatrzymała i odrzuciła na wschód impet ofensywy bolszewickiej. Nie przyniosła jednak definitywnie końcowego rozstrzygnięcia wojny. Pobite pod Warszawą armie nieprzyjaciela już od 26 sierpnia 1920 r. dokonywały przegrupowania.

Jak doszło do rozpoczęcia walk?

- Sowieci nową ofensywę na zachód planowali pod koniec września 1920 r. Kierunkiem natarcia miał być początkowo Białystok i Brześć nad Bugiem, a następnie Lublin. Ich zamiary uprzedzone zostały jednak przez polskie natarcie rozpoczęte 20 września. Nasze wojska zgrupowane były na Białostocczyźnie i Su-walszczyźnie. Oddziałami 2. i 4. Armii, dowodził osobiście Józef Piłsudski z Kwatery Głównej Naczelnego Wodza ulokowanej na białostockim dworcu kolejowym. Duże znaczenie w zwycięstwie miał fakt, że Polacy rozszyfrowali rozkazy wroga.

Jaki był przebieg walk?

- Bitwa nad Niemnem to właściwie był szereg działań, które historycy określają operacją niemeńską. Polskie oddziały zaatakowały m.in. bolszewików broniących fortów Grodna i przepraw na Niemnie (zacięte walki trwały 4 dni). 22 września po rozbiciu pod Sejnami oddziałów litewskich nasi żołnierze opanowali przeprawę w Druskiennikach i zajęły rejon Porzecze-Marcinkańce, przecinając linię kolejową Grodno - Wilno. Armia polska prowadziła też zacięte walki w okolicach Brzostowicy Małej i Wielkiej. Bardzo poważnych boje toczono też w okolicach Wołkowyska oraz Kobrynia i Prużan. 25 września wojska wroga zaczęły się cofać.