Ile zarabia nauczyciel? Od początkującego do nauczyciela dyplomowanego. Co się zmieniło w pensjach nauczycieli od roku szkolnego 2022/2023?

Wynagrodzenie nauczycieli określone jest w Karcie Nauczyciela i wynika z Ustawy Budżetowej. Corocznie ustanawiana jest kwota bazowa. Pensja nauczycieli składa się z:

• wynagrodzenia zasadniczego,
• dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego (np. za wychowawstwo) oraz za warunki pracy,
• wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe oraz godziny doraźnych zastępstw,
• nagród i innych świadczeń.

Pensja nauczyciela różni się w zależności od stażu pracy oraz stopnia awansu zawodowego. Tabela średniego wynagrodzenia nauczycieli przedstawiała się w następujący sposób (dopóki nie zmieniono stopni awansu):

• nauczyciel początkujący – 4432,15 zł brutto;
• nauczyciel mianowany – 5318,58 zł brutto;
• nauczyciel dyplomowany – 6 795,97 zł brutto.

System wynagradzania nauczycieli jest bardzo skomplikowany. W związku z tym średnie wynagrodzenie nauczycieli wcale nie oznacza kwoty, którą pracownicy zawsze rzeczywiście dostają. Na podstawie projektu ustawy budżetowej ustalone zostały też minimalne stawki wynagrodzenia nauczycieli w 2022 roku. Obecnie przedstawiają się one w następujący sposób:

• Nauczyciel początkujący: 3424 zł brutto;
• Nauczyciel mianowany: 3597 zł brutto;
• Nauczyciel dyplomowany: 4224 zł brutto.

Minister edukacji w sierpniu 2022 roku zapowiedział, że dzięki ustawie nowelizującej Kartę Nauczyciela pensje nauczycieli wzrosną o 20 proc.:

– Od 1 września 2022 r. średnie wynagrodzenie nauczyciela początkującego będzie wynosiło 4 432,15 zł i to jest wzrost wynagrodzenia o 20 proc. (...) o 738,69 zł. Takie są fakty. (...) Średnie wynagrodzenie nauczyciela mianowanego będzie wynosiło 5 318,58 zł, a nauczyciela dyplomowanego średnie wynagrodzenie od 1 września 2022 r., to 6 795,97 zł – podkreślał Przemysław Czarnek.

W rzeczywistości o 20 proc. wzrosło średnie wynagrodzenie nauczycieli, którzy dopiero rozpoczynają pracę w zawodzie lub mają bardzo mały staż. Pensje innych nauczycieli pozostały bez zmian.

Nauczyciele otrzymują także dodatki do swojej pensji. Za wysługę lat pracownicy dostają 1 proc. podstawy pensji za każdy przepracowany rok. Nie może on jednak przekroczyć 20 procent. Inne dodatki, na które mogą liczyć nauczyciele to:

• dodatek funkcyjny (np. za wychowawstwo) – minimalna wartość tego dodatku to 300 zł brutto,
• dodatek funkcyjny za pełnienie roli dyrektora lub wicedyrektora – jego wysokość zależy od typu szkoły i liczebności uczniów,
• dodatek motywacyjny – przyznaje go dyrektor szkoły, a jego wysokość ustalona jest w regulaminie szkoły,
• dodatek za warunki pracy – otrzymują go nauczyciele, którzy np. pracują z trudną młodzieżą. Jego wysokość ustala pracodawca,
• dodatek wiejski – przyznaje się go nauczycielom, którzy pracują w miejscowościach nie większych niż 5-tysięczne. Jego wartość to 10 proc. wynagrodzenia zasadniczego.

Nie mniej skomplikowaną kwestią jest system wynagradzania nauczycieli akademickich. Z ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym wynika, że wysokość minimalnego miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego dla profesora uczelni wynosi 6410,00 zł brutto (5 211,38 zł netto).

Z kolei wysokość pensji pozostałych nauczycieli akademickich stanowi określony procent wynagrodzenia profesorskiego. Wysokość ta nie może być jednak mniejsza niż 50 proc. wynagrodzenia zasadniczego profesora (czyli 3 205 zł brutto). Pensja nauczycieli akademickich składa się z:

• wynagrodzenia zasadniczego,
• dodatku za staż pracy.

Duże zainteresowanie wzbudziło także opublikowanie przez Ministerstwo Edukacji i Nauki pensji rektorów szkół wyższych w Polsce. W zależności od konkretnej uczelni wynagrodzenia te wahały się od ponad 12 tys. do ponad 40 tys. złotych. Wśród najlepiej zarabiających rektorów znaleźli się ci, którzy obejmowali to stanowisko na:

• Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie,
• Uniwersytecie Wrocławskim,
• Politechnice Wrocławskiej,
• Politechnice Łódzkiej,
• Akademii Górniczo-Hutniczej im. St. Staszica.

Pełna lista zarobków rektorów na polskich uczelniach znajduje się na stronie mein.gov.pl.