Jesienne zabiegi - najlepsze efekty

Jak dodaje, w grudniu wapnowanie użytków zielonych nie będzie już możliwe, bo nie zezwalają na to przepisy dotyczące dobrej praktyki rolnej.

A wapnowanie jest bardzo ważne, gdyż województwo podlaskie należy do regionów, w których jest najwięcej gleb zakwaszonych. Badania gleb wykonane przez OSCH-R w Białymstoku w latach 2008-2011 na terenie województwa podlaskiego (na 123 tys. hektarów użytków rolnych) wskazują, że przeważająca ich część - aż 61 proc. badanych gleb - ma nieuregulowany odczyn i wymaga wapnowania.

Na użytkach zielonych sytuacja jest tylko nieco lepsza. Tutaj poprawy odczynu wymaga 42 proc. przebadanej powierzchni (badaniami zostało objętych 23,8 tys. ha).

Gdzie warto wapnować
- Uwzględniając intensyfikację chowu bydła i związane z tym poszukiwanie przez rolników możliwości zabezpieczenia bazy paszowej, jest to zagadnienie mające duże znaczenie w wielu gospodarstwach - dodaje przedstawiciel stacji.

Z badań wynika, że wapnowania wymagają przeważnie użytki zielone położone na glebach mineralnych lekkich i średnich o pH poniżej 5,5. Są to przeważnie gleby położone w dolinach rzecznych w siedliskach grądowych (nie zalewanych) oraz w siedliskach śródpolnych. Dawki wapna na te użytki wynoszą od 0,5 do 3,0 ton CaO/ha. Zalecane dawki wapna należy uzależnić od pH oraz od zawartości węgla organicznego lub zastosować dawkę wapna podaną przez okręgową stację chemiczno-rolniczą przy wynikach badań.

- Jeśli nie dysponujemy wynikami badań, to należy przyjąć zasadę, że lepiej jest zastosować mniejszą dawkę wapna, następnie po roku sprawdzić stan odczynu i jeśli pH nadal będzie za niskie, powtórzyć zabieg wapnowania podobną dawką - tłumaczy Jan Grabowski. - Takie działanie zapobiegnie przyśpieszonemu rozkładowi materii organicznej.

Nie wszędzie ten zabieg jest wskazany
Nie wszystkie gleby można jednak wapnować. Gleby mineralne ciężkie o pH powyżej 5,5 i gleby organiczno-mineralne o pH powyżej 5,0 nie powinny być wapnowane. Nie wapnujemy również gleb organicznych, gleb na terenach pobagiennych oraz torfów niskich, zasobnych w wapń. Konieczne jest natomiast wapnowanie trwałych użytków zielonych na glebach organicznych o odczynie bardzo kwaśnym i kwaśnym - pH poniżej 5,0. Są to przeważnie torfy przejściowe i sporadycznie torfy niskie.

Jak dodaje specjalista z OSChR, wapnowania użytków zielonych, występujących w województwie podlaskim powinno dokonywać się wyłącznie wapnem węglanowym, ponieważ wapno tlenkowe może uszkadzać porost na użytku zielonym. Przy jednoczesnym niedoborze magnezu wskazane jest zastosowanie wapna magnezowo-węglanowego.

Lepiej jesienią
Uwzględniając specyfikę użytków zielonych (powierzchniowe stosowanie nawozu na darń), zabieg ich wapnowania można przeprowadzać tylko w okresie pozawegetacyjnym, czyli późną jesienią lub przedwiośniem.

- Termin późnojesienny jest bardziej zalecany, ponieważ czas, jaki upływa od wapnowania do zamarznięcia gleby i następnie do ruszenia wegetacji, powoduje wmycie wapna do gleby i przyśpieszenie jej odkwaszania - tłumaczy Jan Grabowski. - Tym samym sprawia, że działanie wapna uwidacznia się szybciej.

Wapnując użytki zielone późną jesienią zapobiegamy ujemnym skutkom zakwaszenia, takim jak: zanikanie wartościowych gatunków traw oraz - bardzo ważnych w poroście - ziół. Unikamy też nadmiernego rozrostu gatunków tolerujących zakwaszenie oraz chwastów.

- W sumie pozwala to uniknąć obniżenia wartości pokarmowej paszy dla bydła - dodaje specjalista z Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej. - Zwiększa się też plonotwórcze działanie gleby poprzez wstrzymanie procesu dalszego zakwaszania, zwiększanie przyswajalności składników pokarmowych (zwłaszcza fosforu), zmniejszenie ilości trujących dla roślin jonów glinu i manganu.