Leki zażywamy na potęgę

Generalnie, Polacy coraz częściej leczą się samodzielnie, biorąc leki nieprzepisane przez lekarza. Z najnowszego raportu GUS, dotyczącego stanu zdrowia mieszkańców Polski wynika, że co czwarty Polak w ciągu ostatnich dwóch tygodni zażywał tylko leki nieprzepisane przez lekarza, co czwarty zarówno przepisane na receptę lub nieprzepisane, a tylko co piąty - wyłącznie leki przepisane przez lekarza.

Podlasianie po leki sięgają nawet nieco częściej niż inni. Przyznało się do tego 72,9 proc. badanych, gdy średnia krajowa to 70,2 proc. Najrzadziej po leki sięgają mieszkańcy warmińsko-mazurskiego (64,3 proc.), a najczęściej - śląskiego (74,8 proc.) i łódzkiego (73,6 proc.).

Najczęściej po leki sięgają mieszkańcy miast - w ciągu dwóch tygodni przed badaniem leki stosowało blisko 3/4 mieszkańców miast i 2/3 mieszańców wsi. Częściej zażywane są przez kobiety, i to niezależnie od ich miejsca zamieszkania (miasto czy wieś) - prawie 77 proc. pań stosowało różnego rodzaju medykamenty, podczas gdy wśród mężczyzn niespełna 63 proc.

Najrzadziej po leki sięgają osoby najmłodsze. W grupie 0-14 lat stosuje je 54,6 proc. badanych podlasian, z czego zdecydowana większość kuruje się lekami kupionymi bez recepty i bez ordynacji lekarskiej. Podobna tendencja jest też w grupach osób 15-29 i 30-49 lat, choć tu już po leki sięgamy częściej (odpowiednio 61,4 oraz 69,7 proc.) i głównie po te nieprzepisane przez lekarza.

Analizując wiek osób zażywających leki można zauważyć, że stosunkowo często przyjmowały je dwie grupy, tj. dzieci do 9. roku życia oraz osoby co najmniej 50-letnie. Wśród osób dorosłych częstość stosowania lekarstw wzrasta wraz z wiekiem. Odsetek osób w wieku powyżej 50 lat zażywających dużo leków wynosi aż 79-97 proc., podczas gdy w grupach młodszych 49-70 proc.

Bezspornie stan zdrowia wpływa na częstość konsumpcji leków. Jak wskazują wyniki badania, w ciągu ostatnich dwóch tygodni leki zażywało 90 proc. osób z długotrwałymi problemami zdrowotnymi i 48 proc. osób niemających takich problemów.

Dorosłym lekarze najczęściej przepisywali leki obniżające ciśnienie krwi (przyjmowało je ponad 21 proc. osób w wieku 15 lat i więcej). Nieznacznie rzadziej lekarze przepisywali też leki na bóle stawów, obniżające poziom cholesterolu, leki kardiologiczne oraz leki na bóle szyi, pleców. Tego typu leki przepisane przez lekarza zażywało 9-10 proc. dorosłych mieszkańców Polski. Osobom do 40. r.ż. lekarze najczęściej ordynowali antybiotyki, leki na objawy alergii oraz hormonalne związane z chorobami tarczycy.

Osobom w wieku między 40. a 59. r. ż. najczęściej przepisywano leki obniżające poziom ciśnienia krwi, na bóle pleców lub szyi czy też stawów oraz obniżające poziom cholesterolu. Natomiast osobom starszym, oprócz ww. leków, także inne leki kardiologiczne, na cukrzycę, problemy żołądkowe oraz leki nasenne.

Wśród leków kupowanych bez recepty lekarskiej dominowały: witaminy, preparaty mineralne i środki wzmacniające. Zażywała je więcej niż 1/4 dorosłych Polaków. W następnej kolejności kupowane były: leki przeciwbólowe (głównie na bóle głowy lub migrenę) oraz leki na przeziębienie, grypę, ból gardła (ale badanie wykonywane było w sezonie grypowym).

Kobiety znacznie częściej niż mężczyźni stosowały wszystkie rodzaje leków z badanych list i równocześnie prawie dwukrotnie częściej zażywały leki na bóle głowy lub migrenę, przeciwdepresyjne, a także nasenne na bóle stawów, szyi lub pleców.

Ponad 1/4 badanych dzieci (wiek 0-14 lat) zażywała leki na receptę. Najczęściej były to preparaty na przeziębienie, grypę lub ból gardła, antybiotyki oraz leki przeciwalergiczne.

Leki kupowane bez recepty przyjmowała blisko połowa badanych dzieci. Najczęściej stosowane były witaminy, preparaty mineralne i środki wzmacniające oraz środki na przeziębienie, grypę lub ból gardła. Spory odsetek stanowiły też dzieci w wieku 10-14 lat zażywające leki na bóle głowy, migrenę lub inne bóle.