Marek Kotański w 1981 r. założył w podbiałostockich Zaczerlanach drugi w Polsce ośrodek "Monaru"

- Spotkaliśmy się w 1981 r. - wspomina Krystyna Woźniak, kierownik białostockiego punktu konsultacyjnego "Monaru". - Kotański już wtedy prowadził ośrodek w Głoskowie. Zaczerlany były drugie w Polsce. Pojechaliśmy na szkolenie do Głoskowa. Dla Marka nie było istotne, czy ktoś jest inżynierem, czy padagogiem, ważne było, aby miał predyspozycje do pracy z ludźmi, żeby wiedział, co to empatia, żeby szanował osobę, z którą pracuje. Tylko niewielka grupa ludzi przechodziła przez te szkolenia. Najtrudniej tzw. specjalistom było przejść ocenę samych osób leczących się. Często obrażali się: "jak narkoman może mnie oceniać!".
- To był człowiek prawdziwy, z dużą charyzmą.Majątku się nie dorobił, jeździł starymi samochodami. Może to była przyczyna wypadku... Jeździł szybko, ale gdzieś musiał odreagować stresy - wspomina K. Woźniak. - W jego przypadku nie sprawdza się powiedzenie, że nie ma ludzi niezastąpionych.
W 1986 r. roku K. Woźniak wraz z M. Kotańskim odwiedzali ośrodki dla narkomanów w Niemczech, gdzie zetknęli się z problemem HIV.
- Kotański stwierdził, że skoro tam już jest, wktótce i u nas będzie. Powiedział, że nie będzie miał żalu, jeśli się przestraszymy, jeśli będziemy chcieli odejść, ale on tych ludzi nie odrzuci.
Z Markiem Kotańskim przez wiele lat przyjaźnił się też Wiesław Wojtecki, kierownik ośrodka "Monaru" w Zaczerlanach.
- Ciężko mi w tej chwili mówić, może za jakiś czas... Był moim dobrym przyjacielem. To był człowiek o wielkim sercu, wielkiej wrażliwości.
Obecni mieszkańcy ośrodka nie zdążyli poznać Marka Kotańskiego osobiście. Był jednak dla nich postacią bardzo ważną.
- Bardzo dużo mu zawdzięczam. Dzięki niemu żyje - mówi Danuta Sienkiewicz.
- Był duszą "Monaru". Te zasady, które wypracował na początku trwają do dziś - dodaje Magda.
Co po śmierci Marka Kotańskiego stanie się z jego dziełem?
- "Monar" jest już dojrzałym "dzieckiem" - mówi Wiesław Wojtecki. - Idea Marka będzie kontynuowana, choć na pewno nie uda się go zastąpić w pełni.
- Będziemy trwali - zapewnia Krystyna Woźniak.