Międzynarodowe uczenie się ochrony przyrody - Puszcza Białowieska po obu stronach granicy

Przedsięwzięcie to realizuje sześciu partnerów z Polski i Białorusi: II Liceum Ogólnokształcące z Dodatkową Nauką Języka Białoruskiego w Hajnówce, Powiat Hajnowski, Lokalny Środowiskowy Fundusz „Rezerwaty Obwodu Brzeskiego", Państwowa Instytucja Edukacji „Średnia Szkoła nr 3 m. Pińska", Departament Edukacji Miasta Pińsk oraz Białowieski Park Narodowy, który jest Partnerem Wiodącym.

Ideą projektu „Przyrodnicza skarbnica ponad granicami” jest ochrona zagrożonej flory Podlasia i Polesia poprzez podniesienie świadomości mieszkańców tych terenów dotyczącej potrzeby zachowania naturalnych ekosystemów przyrodniczych. W realizacji projektu bierze udział sześciu partnerów z obu stron polsko-białoruskiej granicy. W projekcie, oprócz idei ochrony przyrody, partnerzy zwracają uwagę na aspekt kulturowy związany z roślinami w regionie Puszczy Białowieskiej i na Polesiu.

Realizacja projektu rozpoczęła się w czerwcu tego roku. Założenia zostały przedstawione uczniom dwóch partnerskich szkół – to właśnie spośród nich nauczyciele wyłonili uczestników uczniów-edukatorów.

W lipcu i sierpniu zostało zorganizowane transgraniczne szkolenie dla nauczycieli oraz warsztaty dla uczniów. Ich uczestnicy poznali specyfikę przyrodniczo-kulturową obu regionów, nauczyli się oznaczać gatunki roślin użytkowych i rzadkich, poznali zagrożenia oraz możliwe sposoby zachowania roślin w naturalnych siedliskach. Dzięki nim zwiększyli też wiedzę o zagrożeniach rzadkich gatunków roślin. Jednym z istotnych obecnie wyzwań są gatunki inwazyjne, które coraz częściej pojawiają się w naszym sąsiedztwie, również w Puszczy Białowieskiej oraz na Polesiu. Przykładami są: niecierpek drobnokwiatowy, nawłoć kanadyjska, rdestowiec czy róża pomarszczona. Przez nie giną rodzime gatunki roślin. Znajomość tych przyrodniczych mechanizmów skutkuje stosowaniem czynnej ochrony przyrody – na przykład mechanicznym usuwaniem gatunków inwazyjnych. Cennym elementem szkolenia były wykłady odwołujące się do wciąż silnego związku człowieka z roślinami, stanowiącego o bogactwie kulturowym terenów Podlasia i Polesia.

Z powodu panującej pandemii nie udało się odbyć wspólnych wypraw terenowych. Zastąpiono je filmami dokumentującymi przyrodniczo-kulturowe zajęcia terenowe - uczestników z Polski w „Ziołowym Zakątku” w Korycinach na Podlasiu, uczestników z Białorusi w rezerwacie przyrody „Sporowsky” na Polesiu. Zajęcia w terenie, połączone z warsztatami ziołowymi, były nie tylko lekcją botaniki, ale uświadomiły partnerom, jak bezcenna była kiedyś, ale i jest również dziś właściwa relacja człowieka z roślinami.

W partnerskich szkołach powstaną centra edukacyjne oraz wystawy. Opublikowane zostaną konspekty zajęć dla uczniów, broszura i ulotki, promujące dobre praktyki na rzecz ochrony roślin użytkowych w lokalnym społeczeństwie i wśród turystów odwiedzających Puszczę Białowieską i Polesie. Pod koniec projektu młodzi uczestnicy z obu partnerskich krajów spotkają się na Transgranicznym Obozie Przyrodniczym i tam wymienią się doświadczeniami i zdobytą wiedzą. Podsumowanie projektu zaplanowane jest podczas przyrodniczego festiwalu w Białowieży.

Realizacja projektu ma się zakończyć do końca maja 2022 r.

Czytaj też:
Puszcza Białowieska – najstarsze drzewa. Szlak Dębów Królewskich i Wielkich Książąt Litewskich (zdjęcia)