Minister do spraw służb specjalnych przyjechał do Grajewa

Część naszej historii

Część naszej historii

Pierwsze potwierdzone informacje o Żydach mieszkających w Grajewie pochodzą z drugiej połowy XVII w. W spisie sporządzonym po potopie szwedzkim wymieniono 35 mieszkańców, w tym dwóch Żydów z żonami. W 1800 roku spośród 218 grajewian 168 było wyznawcami judaizmu. Od 1839 roku w Grajewie funkcjonowało rabinostwo.

Wśród 36-osobowej delegacji znaleźli się minister ds. służb specjalnych rządu Izraela Dan Meridor oraz ambasador tego kraju w Polsce Zvi Rav-Nere. Warto wspomnieć, że przodkowie większości z wczorajszych gości pochodzą właśnie z Grajewa lub okolic.

Byli częścią naszego społeczeństwa
Wczorajsze spotkanie było doskonałą lekcją historii nie tylko dla członków delegacji, ale także dla mieszkańców Grajewa, którzy przyszli obejrzeć wystawę. Niektórzy nie kryli zdziwienia faktem, że w latach 1890-1914 Żydzi stanowili 60-70 proc. mieszkańców Grajewa, a w okresie międzywojennym już niecałe 40 proc.

Zaproszeni goście obejrzeli wystawę zdjęć "Kadry Zagłady". Archiwalne fotografie, które można oglądać w Grajewskiej Izbie Historycznej, przedstawiają m.in. grajewską społeczność żydowską w ich codziennym życiu.

Wciąż pamiętają o holocauście
Żydzi odwiedzili także Miejski Dom Kultury. To w tym miejscu do września 1939 roku znajdowała się synagoga. Przez kilkanaście minut potomkowie grajewskich Żydów modlili się w dolnych pomieszczeniach budynku. Chwilę później w holu MDK-u odsłonięta została tablica upamiętniająca nieistniejącą już żydowską świątynię. Spotkanie było okazją także do trudnych rozmów. Organizatorzy uroczystości przypomnieli, że jeszcze kilkadziesiąt lat temu obie nacje nie zawsze żyły ze sobą w zgodzie. Do konfliktów dochodziło zwłaszcza na polu działalności ekonomicznej. Antagonizmy jeszcze bardziej pogłębił okres okupacji sowieckiej w latach 1939-1941. Podczas wczorajszego spotkania szeroko komentowano czas okupacji niemieckiej i holocaust. Źródła historyczne podają, że do pierwszych aktów przemocy wobec grajewskich Żydów doszło w lipcu 1941 roku.