Najpierw można domagać się nieodpłatnej naprawy lub wymiany towaru na nowy

Sprzedażą konsumencka jest zbycie rzeczy ruchomej osobie fizycznej, która nabywa tę ją w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą. Zatem, jeśli dokonujemy zakupu jakiegoś towaru do własnego, prywatnego użytku, to zawieramy umowę sprzedaży konsumenckiej, uregulowaną w ustawie o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Natomiast, jeśli ten sam przedmiot kupujemy w celu prowadzenia działalności zawodowej lub gospodarczej, "jako firma", to jest to sprzedaż pomiędzy przedsiębiorcami, do której w kwestii rękojmi i gwarancji będą miały zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

Przedmiot umowy

Sprzedaż konsumencka dotyczy wyłącznie sprzedaży rzeczy ruchomych (nie dotyczy więc np. nabycia mieszkania, działki, domu). Nie obejmuje również sprzedaży energii elektrycznej, gazu i wody, a także sprzedaży egzekucyjnej i sprzedaży dokonywanej w postępowaniu upadłościowym albo innym postępowaniu sądowym.

Obowiązki sprzedawcy

Sprzedawca ma ustawowy obowiązek udzielenia kupującemu jasnych, zrozumiałych i niewprowadzających w błąd informacji w języku polskim.
Powinien w szczególności podać:

nazwę towaru,

określenie producenta lub importera,

kraj pochodzenia towaru,

znak bezpieczeństwa i znak zgodności,

informacje o dopuszczeniu do obrotu w RP,

stosownie do rodzaju towaru, określenie jego energochłonności.

Na żądanie klienta sprzedawca powinien również wyjaśnić mu znaczenie poszczególnych postanowień umowy.

Przy sprzedaży na raty, na przedpłaty, na zamówienie, według wzoru lub na próbę oraz sprzedaży za cenę powyżej 2 tys. zł sprzedawca ma obowiązek potwierdzenia na piśmie wszystkich istotnych elementów umowy. W pozostałych przypadkach sprzedawca wydaje pisemne potwierdzenie zawarcia umowy, na którym powinno znaleźć się oznaczenie sprzedawcy z jego adresem, data sprzedaży, określenie towaru oraz jego ilość i cena.

Wraz z kupowanym towarem sprzedawca ma obowiązek wydania kupującemu wszystkich istotnych elementów wyposażenia oraz sporządzone w języku polskim instrukcje obsługi, konserwacji i inne dokumenty wymagane przez odrębne przepisy.

Rękojmia

Jeśli kupiony towar jest niezgodny z umową, tj. ma wady lub nie ma cech, o których istnieniu zapewniał sprzedawca, kupującemu z tytułu rękojmi przysługuje:
- żądanie wymiany towaru,
- naprawy towaru lub poprawienia usługi,
- obniżenia ceny za towar/usługę,
- żądanie zwrotu pieniędzy za towar lub usługę.

Reklamacja

Reklamację towaru niezgodnego z umową można złożyć w ciągu 2 lat od jego nabycia. Jeśli przedmiotem sprzedaży jest rzecz używana, strony mogą skrócić powyższy termin, jednak nie poniżej jednego roku. W razie uwzględnienia żądania i wymiany towaru na nowy, termin ten biegnie na nowo. Co ważne, reklamacja powinna nastąpić nie później niż 2 miesiące po wykryciu niezgodności z umową. Dla celów dowodowych reklamacje najbezpieczniej jest wnieść na piśmie. W przypadku stwierdzenia niezgodności towaru z umową przed upływem sześciu miesięcy od wydania towaru domniemywa się, że istniała ona w chwili wydania.

Sprzedawca ma obowiązek ustosunkować się do żądania kupującego doprowadzenia towaru wadliwego do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę lub wymianę na nowy w ciągu 14 dni. Jeśli tego nie zrobi w powyższym terminie, uważa się, że uznał je za uzasadnione.
Konsument ma prawo domagać się obniżenia ceny lub odstąpić od umowy, gdy wada towaru jest istotna i jednocześnie:

- sprzedawca nie jest w stanie spełnić takiego żądania w określonym czasie,
- naprawa (wymiana) narażałaby kupującego na znaczne niedogodności,
- naprawa (wymiana) nie jest możliwa lub wymagałaby zbyt wysokich kosztów.

Gwarancja jakości

Innym uprawnieniem kupującego jest skorzystanie z gwarancji jakości. Gwarant (np. producent, sprzedawca, dystrybutor) udziela takiej gwarancji dobrowolnie i nieodpłatnie poprzez wydanie tzw. dokumentu gwarancyjnego, w którym przyjmuje na siebie odpowiedzialność za właściwości rzeczy, o których istnieniu zapewniał (np. co do funkcjonalności, wytrzymałości, jakości rzeczy). 
Sprzedawca odpowiada za wady fizyczne, które tkwią w samej rzeczy. Jeżeli wada ujawni się w okresie gwarancji określonym w dokumencie, wówczas kupującemu przysługują uprawnienia wskazane w jego treści (np. usunięcia wad lub dostarczenia rzeczy wolnej od wad).

Okres obowiązywania gwarancji, zakres obowiązków gwaranta i uprawnień kupującego, jej zasięg terytorialny i dane gwaranta muszą zostać wskazane w dokumencie gwarancyjnym. Dostarczanie wadliwego produktu do punktu gwarancyjnego, podobnie jak w przypadku rękojmi, następuje na koszt gwaranta. Pamiętajmy, że od chwili wymiany lub dostarczenia nam rzeczy wolnej od wad, okres gwarancji biegnie na nowo.

Gwarancja a rękojmia

Wybór jednego z powyższych uprawnień (rękojmia/gwarancja) należy do konsumenta, przysługują mu one niezależnie, jednak nie możemy z nich skorzystać jednocześnie. Decydując się na jedno z nich, należy brać pod uwagę ustawowe lub umowne terminy, w których możemy się powoływać na dane uprawnienie i cel, jaki chcemy osiągnąć. Pamiętajmy, że na podstawie gwarancji, jeżeli nie jest to w niej wyraźnie wskazane, nie mamy prawa odstąpienia od umowy, poszczególne gwarancje mogą jednak dawać dłuższą ochronę niż przepisy o rękojmi. Ważne jest też to, że gwarancja na sprzedany towar nie wyłącza, nie ogranicza, ani też nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z niezgodności towaru z umową (rękojmi).