Nie daj się oszukać w sieci. Masz prawa.

Internet jest bardzo pomocnym narzędziem w robieniu zakupów. Dzięki niemu można zaoszczędzić nie tylko czas, ale i pieniądze. Jednak robienie zakupów za pośrednictwem internetu niesie za sobą duże ryzyko, dlatego warto pamiętać o prawach, jakie przysługują nam jako konsumentom.

Konsumentowi, kupującemu za pośrednictwem internetu, a zatem przy umowie "zawieranej na odległość" - poza lokalem przedsiębiorcy, czyli poza jego sklepem czy biurem, przysługują dodatkowe prawa. Jednocześnie sprzedawca "internetowy" ma dodatkowe obowiązki, które nie dotyczą sprzedawców w sklepach tradycyjnych.

Prawo odstąpienia od umowy

Podstawowa różnica jaka odróżnia sprzedaż "na odległość" od tej w tradycyjnym sklepie, to przysługujące konsumentowi uprawnienie odstąpienia od umowy.
Uprawnienie to przysługuje wyłącznie osobom fizycznym dokonującym zakupu lub zawierającym umowę o świadczenie usług na swój prywatny rachunek i tylko wówczas, gdy drugą stroną jest przedsiębiorca. Uprawnienie to nie będzie więc przysługiwało, gdy obie strony są osobami fizycznymi lub w przypadku, gdy obie strony są przedsiębiorcami.

Termin

Konsument w terminie 10 dni od otrzymania towaru, może bez podania przyczyn odstąpić od umowy. Przedsiębiorca może zastrzec w umowie inny termin, pod warunkiem, że nie będzie on krótszy niż dziesięć dni.

Konsumentowi, którego przedsiębiorca nie poinformuje o najistotniejszych warunkach umowy, np. o kosztach jej zawarcia, składnikach ceny, procedurze reklamacji, terminie, w którym konsument może odstąpić od umowy, przysługuje trzymiesięczny termin na odstąpienie od umowy. Przy czym liczony jest on od dnia wydania rzeczy albo od dnia zawarcia umowy (w przypadku usług). Do zachowania powyższych terminów wystarczy wysłanie przez konsumenta oświadczenia przed jego upływem.

Zwrot towaru

W razie odstąpienia od umowy należy odesłać towar do sklepu internetowego w stanie niezmienionym, a przedsiębiorca zobowiązany jest zwrócić konsumentowi pieniądze. Należy pamiętać, że niedozwolone jest zastrzeżenie przez przedsiębiorcę w umowie "odstępnego", czyli prawa odstąpienia od umowy za zapłatą określonej kwoty.

Oczywiście powyższe uprawnienia nie ograniczają prawa kupującego do odstąpienia od umowy w przypadkach związanych z wadami produktu. To uprawnienie (wspólne dla sprzedaży w tradycyjnym sklepie) uzależnione jest od spełnienia procedury wynikającej z zasad udzielonej klientowi gwarancji lub z warunków ustawowej rękojmi.

Koszt przesyłki

W razie odstąpienia od umowy to, co strony sobie świadczyły, podlega zwrotowi. Dotychczas oznaczało to w praktyce, że sprzedawca nie miał obowiązku zwrócić konsumentowi kosztów wysyłki towaru, jeżeli według regulaminu koszty te obciążały klienta. Jednak 15 kwietnia 2010 r. Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że uregulowania krajowe, które pozwalają dostawcy na obciążanie konsumenta w umowie zawieranej na odległość kosztami wysyłki towarów, stoją w sprzeczności z przepisami dyrektywy 97/7/WE z 20 maja 1997 r. w sprawie ochrony konsumentów w przypadku umów zawieranych na odległość.

Trybunał uznał, że przenoszenie na konsumenta całości kosztów związanych z transportem towarów do i od klienta "mogłoby zaburzyć zrównoważony podział ryzyka pomiędzy stronami w umowach zawieranych na odległość". Zatem odstępując od umowy, konsument musi więc zwrócić towar, a sprzedawca pokryć koszty jego przesyłki.

Ograniczenia prawa do odstąpienia

Ponieważ prawo odstąpienia od umowy, może doznać niewielkich ograniczeń wynikających z warunków sprzedaży oferowanych przez sprzedawcę, należy szczegółowo zapoznać się z tymi warunkami. Ponadto prawo odstąpienia nie przysługuje w przypadku:
- w odniesieniu do nagrań audio i wideo oraz programów zapisanych na informatycznych nośnikach danych konsumentowi o ile usunie on z towaru ich oryginalne opakowanie;
- dostawy prasy, usług w zakresie gier hazardowych;
- dostawy towarów i usług wyprodukowanych "na miarę" - tj. o właściwościach określonych przez konsumenta w złożonym przez niego zamówieniu lub ściśle związanych z jego osobą.
Pomimo tych przepisów, z uwagi na fakt, że kupujący nie ma bezpośredniego kontaktu ze sprzedawcą, należy pamiętać, aby zachować szczególną ostrożność podczas zakupów przez internet. Przed zawarciem umowy należy poddać analizie warunki, na jakich sprzedaż ma być dokonana.