We wtorek w Grzędach miała miejsce uroczystość związana z 64. rocznicą bitwy na Czerwonym Bagnie. W nocy z 8 na 9 września 1944 r., w ramach akcji "Burza", żołnierze 9. Pułku Strzelców Konnych AK stoczyli bitwę z oddziałami niemieckimi.
- Przeciwko 400 partyzantom stanęło 3 tysiące żołnierzy niemieckich - mówił Krzysztof Sychowicz z białostockiego oddziału IPN.
Spośród żyjących uczestników tej batalii na rocznicowe uroczystości przyjechały 4 osoby, a wśród nich Stanisława Skrodzka z Józefowa.
- Uciekłam z obławy do Rosjan, przez Biebrzę. Prosiłam ich o pomoc naszemu oddziałowi, ale Sowieci pozwolili Niemcom na ostateczną rozprawę z moimi współtowarzyszami walki - opowiadała Skrodzka.
Mieszkańcy siedlisk na wydmach byli odcięci od świata, żyli tylko z tego co dawał im las i woda. W 1921 r. powstał tu Rezerwat Grzędy (najstarszy rezerwat w Polsce), bo uroczysko i leżące nieopodal Czerwone Bagno już wówczas potraktowano jak prawdziwy cud natury.
- Tubylcy mieli miód z barci, zwierzynę w lesie i ryby w Biebrzy. Cywilizację przynosił im nauczyciel, który chodził od domu do domu z "kagankiem oświaty" - mówi Wojciech Dudziuk, dyrektor BPN.
W 1943 r. Niemcy rozstrzelali część mieszkańców, reszta uciekła i nikt już nie wrócił na wydmy.
- Za czasów PRL-u zalesiono ich poletka, zakazano zasiedlania domostw. Tylko w przekazach ustnych przetrwały tajemnicze miejsca. To uroczyska: Dział Kumkowskiego, Kłycek - zamyśla się Wojciech Dudziuk.
Tylko dzięki obecności BPN, który obchodzi w tym roku 15-lecie istnienia, żywa jest pamięć o żołnierzach i ludziach, których ślady odnajdują historycy.
Grzędy są teraz doskonałym miejscem na podglądanie pierwotnej przyrody, zaś widok na bezkresne mokradła z wydm wprowadza turystów w ekstatyczne uniesienia.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?