Nowoberezowo - sakralna architektura drewniana [FOTOGALERIA]

Nowoberezowo jest bogate w zabytki sakralne, znajdują się tu dwie cerkwie, dwie kapliczki, w okolicy zlokalizowane są trzy cmentarze (najstarszy - 1771 r.). Na najmłodszej nekropolii, położonej za wsią, stoi 3 cerkiew. Najstarszą świątynią we wsi jest cerkiew św. Apostoła Jana Teologa (obecnie cerkiew filialna) wybudowana w 1771 roku na planie prostokąta (ksztatł ten symbolizuje arkę). Początkowo była to świątyni unicka, a jej fundatorką była Izabela Branicka, starościna bielska.

Cerkiew zachowana w niemal oryginalnym kształcie, łącznie z XVIII-wiecznymi polichromiami we wnętrzu. W 1839 r., po kasacie unii brzeskiej, parafianie wrócili do prawosławia. Cerkiew została wpisana do rejestru zabytków 3 listopada 1951 r.

W latach 1994-1996 świątynia przeszła gruntowny remont polegający m.in. na wymianie podwalin i pokrycia dachowego. W drugiej połowie 2016 cerkiew przeszła gruntowny, zewnętrzny remont. Cerkiew usytuowana jest na cmentarzu przycerkiewnym otoczonym kamiennym murem, położonym w centrum miejscowości.

Wokół budynku znajdują się krzyże wotywne oraz kilka grobów. Odbywają się tu różne nabożeństwa, a święto Jana Teologa jest świętem parafialnym (21 maja oraz 9 października). Przy cerkwi znajduje się również studnia – miejsce, w którym 18 stycznia (święto Chrztu Pańskiego) oraz 21 maja (dzień patrona świątyni) dokonuje się poświęcenia wody. Przy domu duchowieństwa stoi drewniany spichlerz z XIX w.

Przy wjeździe do wsi od strony Hajnówki, nad otoczonym kultem źródełkiem znajduje się kapliczka pod wezwaniem Świętych Braci Machabeuszy i matki ich Salomei potocznie zwana „Makowieja”. Obiekt zbudowano z drewna na planie ośmioboku w 1888 roku . Przy czasowni stoi drewniany sześcioramienny krzyż i obudowana studnia. Teren ogrodzony jest drewnianym płotem. Replika nowoberezowskiej kaplicy Świętych Braci Machabeuszy znajduje się w Skansenie Architektury Drewnianej Ludności Ruskiej Podlasia w Białowieży. Została wybudowana w latach 1996–1998 pod wezwaniem św. Aleksandra Newskiego.