Od zasiedzenia trzeba zapłacić podatek

Moi rodzice planują złożyć wniosek do sądu o zasiedzenie części nieruchomości. Właścicielem części, którą chcą zasiedzieć był brat ojca, ale wiele lat temu wyjechał za granicę i nie utrzymuje z rodziną żadnych kontaktów. Czy rodzice będą musieli zapłacić podatek od zasiedzenia?

Jeszcze do końca 2015 r., nabycie własności nieruchomości przez zasiedzenie, należącej przedtem do osoby bliskiej, tj. rodziców, rodzeństwa, dzieci, było zwolnione od podatku. Od 2016 r. zmieniła się ustawa o podatku od spadków i darowizn, i takie nabycie zostało wyłączone ze zwolnienia.

W związku z powyższym, należy liczyć się z koniecznością zapłaty podatku w wysokości 7 proc. podstawy opodatkowania. Jednak przy tym podatku, nie tak jak w przypadku podatku dochodowego, gdzie sami obliczamy kwotę podatku i wpłacamy ją na konto odpowiedniego urzędu skarbowego, to urząd skarbowy wyliczy za nas kwotę do zapłaty. W tym celu, w terminie miesiąca od wydania przez sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia własności w drodze zasiedzenia, należy złożyć na druku SD-3 zeznanie podatkowe. Po otrzymaniu decyzji, należy uiść podatek w ciągu 14 dni od otrzymania decyzji o jego wysokości.

Warto wiedzieć, że opodatkowaniu podlega wartość nabytej nieruchomości według stanu w chwili nabycia, ale według cen z daty uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie.

Tak więc, dla celów podatkowych należy oceniać stan nieruchomości na dzień zasiedzenia. Najczęściej będzie to nie stan bieżący nieruchomości, ale taki, jaki był w chwili nabycia, a więc w dacie wskazanej przez sąd w postanowieniu w sprawie zasiedzenia. Np. jeśli sąd orzekł, że dana osoba nabyła prawo własności nieruchomości przez zasiedzenie 1 maja 2002 r., to trzeba „sięgnąć pamięcią wstecz” i przypomnieć sobie, w jakim stanie wówczas ona się znajdowała. Jak przypomnimy, w jakim była stanie technicznym, jak była zagospodarowana, czy były do niej doprowadzone media, czy miała wymienioną stolarkę, ocieplone poddasze itp., wówczas trzeba do ówczesnego stanu nieruchomości „dopasować” bieżące ceny rynkowe, obowiązujące w dacie uprawomocnienia się orzeczenia o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie.

Prawidłowe ustalenie podstawy opodatkowania powinno zawierać w sobie też pomniejszenie wartości nieruchomości o tzw. ciężary i długi z nią związane (najczęściej są w działach III i IV księgi wieczystej). Można też odjąć od podstawy opodatkowania, m.in. wartość wydatków poniesionych na nieruchomość w czasie biegu terminu zasiedzenia.