Piekło marzycieli

Drodzy Czytelnicy, czekamy na Wasze pytania do Jarosława Kazberuka pod adresem [email protected]. Odpowiedzi opublikujemy w formie rozmowy.

Sen Jarka o Dakarze trwa od 2002 roku, kiedy po raz pierwszy ruszył na trasę tego najtrudniejszego rajdu świata. Za każdym razem miał jeden cel - dotrzeć do mety.

- Ideą tego wyścigu od samego początku była realizacja marzeń, a nawet mrzonek. Organizatorzy przygotowują trasy przy założeniu, że trzeba jechać przez coś, przez co nie da się przejechać - wyjaśnia białostocki rajdowiec, który w tym roku jechał razem Robertem Szustkowskim. - Ten rajd demoluje samochody i ludzi. Zmierzyć się z pustynią, to zmierzyć się ze sobą!

Pustynia Atacama nie była łaskawa dla ludzi i sprzętu. Do pokonania było ponad 9 tys. km w 16 dni przy temp. powietrza 40-45 stop. C. Z Buenos Aires wyjechało około 150 aut, ale do stolicy Argentyny wróciło tylko 57. Zginął jeden kibic. Zwykle ofiar jest znacznie więcej, przede wszystkim wśród kierowców.
- Nigdy nie myślę o wypadkach. Jestem skoncentrowany na tym, aby jechać jak najlepiej. To rodzaj transu, który pozwala wyjść z wielu opresji. Kiedy mijam jakąś kraksę, tylko przez chwilę zaprząta to moje myśli - zdradza białostocki rajdowiec. - Czasami trzeba jednak się zatrzymać, żeby pomóc. W tym roku wyciągnęliśmy z piachu samochód samotnie pokonującego pustynię holenderskiego kierowcy. Zajęło to pół godziny. Zaraz potem już o tym nie pamiętaliśmy. Na mecie przyszedł do nas z winem, żeby podziękować, bo dzięki nam mógł kontynuować wyścig.

Zreperować auto? W godzinę!

W takim rajdzie nie wystarczy jednak być tylko dobrym kierowcą, trzeba znakomicie nawigować, a niejeden warsztat na świecie mógłby pomarzyć o tak świetnych mechanikach. Na środku pustyni trzeba czasami przeprowadzić niewyobrażalne dla przeciętnego kierowcy naprawy. Tam nie ma kanału, zbyt wielu specjalistycznych urządzeń, pracowników, ani też czasu…

- Wpadliśmy na jakiś kamień. Uderzył w osłonę skrzyni biegów i zablokował ją na wstecznym biegu. Nie było wyjścia. W godzinę rozebraliśmy we dwóch skrzynię, odblokowaliśmy bieg i z powrotem ją złożyliśmy. Udało się dojechać brakujące do mety 40 km - wspomina Jarek. - Innym razem zaciął się specjalny podnośnik, zamontowany na stałe w aucie. Byliśmy tak zdesperowani, że chcieliśmy go upiłować ręczną piłką do metalu, ale w godzinę udało się usunąć usterkę.

To zwykle właśnie awaria auta brutalnie przerywa sen rajdowca o dobrym miejscu w stawce czy o mecie. Takie przebudzenie spotkało m.in. Krzysztofa Hołowczyca z ekipy Orlenu. Dzięki TVP cała Polska miała okazję usłyszeć, jak był zrozpaczony i rozczarowany. Ale ta sama telewizja, mimo że publiczna, sporadycznie tylko wspominała o występach reprezentacji Polskiego Związku Motorowego, m.in. Jarka Kazberuka.

- Podczas wyścigu właściwie nic nie wiemy o tym, co dzieje się w mediach, ale docierały do nas informacje od kibiców, którzy byli wściekli na to, co pokazuje telewizja. To nie jest w porządku, że TVP nie zauważa innych Polaków. Zresztą, takie zdanie mają wszyscy, którzy jechali w ekipie PZMotu - podsumowuje białostoczanin.

Sport za miliony euro

Żaden seryjnie produkowany samochód nie byłby w stanie przejechać nawet jednego pustynnego etapu. Do Dakaru każde auto było specjalnie przygotowywane. Na jedno trzeba wydać od 3 do 6 mln euro, żeby liczyć na miejsce w pierwszej dwudziestce, kolejna dwudziestka to koszt od miliona do trzech. Przygotowanie do startu mitsubishi białostoczanina kosztowało 400 tys. euro, mimo to Jarkowi udawało się "pojechać" niektóre odcinki specjalne nawet w okolicach 20. miejsca. Wtedy zjawiali się komisarze techniczni, żeby sprawdzić, czy przypadkiem samochód nie ma niedozwolonych przeróbek.

- To było powodem do dumy - nie ukrywa satysfakcji. - Oczywiście, sprzęt jest kluczowy, ale ważne jest też doświadczenie. Dzięki niemu udało mi się wystartować w 2002 roku, bo wtedy w Polsce nie było kierowcy, który - podobnie jak ja - wiele razy zmagał się w tego rodzaju przeprawach. I teraz ono też zaprocentowało! A na trasie nie było łatwo. W kabinie było jak w piekarniku, 60-70 stopni, w trasie byliśmy po kilkanaście godzin dziennie - przy kilku godzinach snu. Najbardziej wytrawnym zawodnikom siadała psychika. W trudnych momentach rozmawialiśmy o zimnie, prysznicu, napojach czy o nartach w Alpach. Pomagało! - zdradza Jarek.

Kierowcy stosują różne sposoby, aby uniknąć pecha na trasie. Przed rozpoczęciem rajdu czy w jego trakcie nie pozwalają siadać za kierownicą kobietom.

- Na starcie jakaś Portugalka chciała zrobić sobie zdjęcie na motorze Marka Dąbrowskiego. Przegonił jak jakąś czarownicę - śmieje się białostocki kierowca.
Uczestnicy rajdu starają się także nie golić. Każdy ma też swój zabobon.

- Zawsze na rajd zabieram "fartowniki" - zestaw rzeczy, które otrzymałem od ważnych dla mnie osób. Nigdy też nie rozmawiam o byłych lub następnych etapach, bo nawet gdy myślę o innych, to zaczyna się coś psuć w samochodzie. Interesuje mnie tylko ten bieżący odcinek rajdu. Żeby nie zapeszyć! - mówi Kazberuk.

Błogosławił dzieci Argentyńczyków

To był niezwykły rajd dla Jarka. Jak sam przyznaje, po raz pierwszy poczuł się wyjątkowo spełniony. Przejechał w dobrym tempie większość najtrudniejszych etapów, w sumie aż 11 z 15.

- Robert przed ostatnim etapem wziął dwie zapałki. Losowaliśmy. Wyciągnąłem, niestety, dłuższą. Wiedział, że bardzo chciałem pojechać, więc dostałem drugą szansę i wygrałem rzut monetą. Pojechałem. Pojechałem efektownie, pod widzów. Na mecie czekały już dwie bliskie mi osoby: rodzony brat Czarek i przyrodni brat Piotrek - podkreśla wyraźnie wzruszony Jarek.

Zdaniem naszego kierowcy, o wyjątkowości rajdu stanowili także jego kibice. Przychodzili do rajdowców z gorącą herbatą, dzielili się świeżym chlebem i winem. Na każdym kroku okazywali swoją sympatię, rzucając do kierowców części swojej garderoby. Zdarzały się przypadki, że Argentyńczycy prosili, aby... pobłogosławić ich dzieci. Na szczęście!

- W tym kraju wiedziałem wiele niezwykłych rzeczy. Gdybym się miał ścigać o pierwsze miejsce, to nie miałbym szansy na tyle wrażeń, emocji i przyjaciół. Poza tym ten rajd wymaga wielu zmagań z samym sobą i z rywalizacji sportowej jestem wyleczony na wiele miesięcy - przyznaje szczerze.

- Dlaczego nie wygrałeś Dakaru?
- To pytanie zawsze jest najdziwniejsze ze wszystkich, które zadają mi kibice. Ja jak mało kto wiem, dlaczego jest to niemożliwe… Bo Dakar to nie sen.