Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Piorun kulisty. Przeczytaj relacje świadków

Izabela Krzewska
Na świecie co sekundę uderza ok. 100 piorunów. Ale tylko co setny, to piorun kulisty.
Na świecie co sekundę uderza ok. 100 piorunów. Ale tylko co setny, to piorun kulisty. Archiwum
Piorun kulisty to niezwykłe zjawisko przyrody. Ognista kula wpada przez okno i wędruje po pokoju. W chińskiej tradycji ludowej uważany był za wcielenie wampira.

Pojawia się nagle, zwykle podczas lub tuż po burzy. Ma kształt płonącej kuli, mieni się jasnym, choć nie oślepiającym światłem barwy czerwonej, pomarańczowej, żółtej lub białej. Rzadziej jest zielony lub błękitny.

Piorun kulisty, bo o nim mowa, jest najczęściej wielkości brzoskwini lub piłki do koszykówki. Choć obserwowano też takie o średnicy centymetra oraz kilku metrów. Rozpada się po kilku lub kilkudziesięciu sekundach. Czasem przy tym głośno grzmi, jak zwykły piorun, a czasem nic się nie dzieje - znika bez śladu.

Najdziwniejszy jest sposób, w jaki się porusza. Piorun kulisty najczęściej leci poziomo nad powierzchnią ziemi, kilka metrów na sekundę. Lubi nagle i przypadkowo zmieniać kierunki, a zdarza się, że zastyga na krótki czas w miejscu.

To tajemnicze zjawisko próbowano wytłumaczyć na różne sposoby od niemal 150 lat. Do rozwikłania zagadki zaprzęgano m.in. reakcje jądrowe, antymaterię, promieniowanie mikrofalowe. Niektórzy do dziś utrzymują, że to tylko optyczne złudzenie, a zdaniem innych maczają w tym palce kosmici.

Austriacy rozwiązali zagadkę
Pioruny kuliste przez wiele tysiącleci pozostawały dla człowieka wielką zagadką. Dopiero niedawno fizycy z Uniwersytetu w Innsbrucku odkryli, że pole magnetyczne długich wyładowań może powodować powstawanie w ludzkim mózgu wrażenia świetlistych kul.

Josef Peer i Alexander Kendl zbadali pola magnetyczne różnych piorunów, powstających podczas burzy. Zgodnie z ich obliczeniami pola magnetyczne długo utrzymujących się błyskawic z wielokrotnymi wyładowaniami mają dokładnie takie same właściwości, jak przezczaszkowa stymulacja magnetyczna - zabieg stosowany w psychiatrii w celu pobudzania nerwów w mózgu pacjenta.

Zmiany w czasie wystarczająco silnych pól magnetycznych powodują powstawanie w głowie pól elektrycznych na komórkach nerwowych kory wzrokowej. W ten sposób mogą powstawać tzw. fosfeny - świadome, jasne wrażenia wzrokowe o różnych kolorach i kształtach, które pojawiają się w polu widzenia pacjentów. Naukowcy austriaccy stwierdzili, że wrażenia te mogą powstawać również wskutek bliskiego uderzenia pioruna, z towarzyszącymi mu wielokrotnymi wyładowaniami, które w ciągu wielu sekund wytwarzają stymulujące pola magnetyczne. Pioruny takie są zjawiskiem rzadkim i występują średnio raz na sto piorunów.

Zjawisku mogą towarzyszyć również inne wrażenia zmysłowe, takie jak szumy lub zapachy.

Relacje świadków
- Piorun kulisty pojawił się pół metra nad powierzchnią wody, przefrunął nad głową człowieka, zatrzymał się na około 30 sekund - opisuje wrażenia jeden ze świadków zjawiska. - Pomknął do lasu, poodbijał się od drzew jak bilardowa kula i zniknął z pola widzenia

Inny obserwator dodaje - Kula wleciała do samolotu pasażerskiego, przeleciała bezgłośnie nad głowami przerażonych pasażerów, podzieliła się na dwie mniejsze kulki, które się zaraz na powrót połączyły. Następnie nie czyniąc szkód wyleciała z drugiej strony samolotu.

Wiele było jednak wypadków śmiertelnych. Ludzie i zwierzęta jakby przyciągają pioruny kuliste, które, przenikają przez ściany i przeszkody, przeciskają się przez dziurki od kluczy i szpary pod drzwiami.

Piorun kulisty w ludowych wierzeniach
Niektóre ludy prymitywne nie rozumiały piorunów, a więc interpretowały je jako objaw gniewu Zeusa.
Ch’ing Shih (Chiang shih) to niezwykle silny i okrutny wampir występujący w wierzeniach chińskich. Potrafi przybierać formę człowieka, wysokiego o białych bądź biało - zielonych włosach dookoła ciała, z długimi ostrymi szponami i kłami. Może również pojawiać się w zdematerializowanej postaci jako piorun kulisty - świetlista kula. Wampiry te posiadają duża energię seksualną, przez co często atakują i gwałcą kobiety.

Według niektórych mitów wampiry zabijają nie tylko poprzez wysysanie krwi, ale również swym trującym oddechem. Zdarza się, iż Chiang Shih pożera ciała swych ofiar. Dobrym sposobem na zajęcie wampira na jakiś czas jest usypanie na jego drodze kopczyka ryżu - stwór nie będzie mógł się powstrzymać przed przeliczeniem ziarenek. Unicestwia go słońce i zwykła broń.

Niektóre z polskich przesądów stanowią syntezę wierzeń chrześcijańskich z dawnym kultem religijnym. W 1959 r. w jednej wiosce z terenu byłego woj. rzeszowskiego miał miejsce pożar zabudowania gospodarskiego wywołanego przez piorun. Mieszkańcy wsi, włącznie z właścicielem płonącego zabudowania, nie zawezwali straży ogniowej do akcji ratunkowej. Uważali, że gaszenie pożaru wywołanego przez piorun jest... grzechem. Jedynym "środkiem" przeciwdziałania, zastosowanym wówczas, było okrążenie płonącego domu przez dziewicę w "stroju Ewy" ze świętym obrazem w rękach.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na wspolczesna.pl Gazeta Współczesna