Pleśniawki u niemowlaka, noworodka i dziecka: na języku i w jamie ustnej. Jakie objawy i czym je leczyć?

Pleśniawka dotyka ok. 20 proc. ludzi na świecie, w tym również niemowlęta. Wywoływana jest przez grzyby zwane candida albicans. Wygląda jak biały nalot, który pokrywa podniebienie i wewnętrzną stronę policzków. Pleśniawka może być też na języku. Przypomina to resztki mleka, stąd bardzo łatwo pomylić ją ze śladami po karmieniu.

- Candida albicans to powszechnie występujący grzyb. Ma go niemal każdy z nas. Jednak rozwija się dopiero wówczas, gdy ma ku temu sprzyjające warunki - tłumaczy Joanna Zabielska-Cieciuch, lekarz rodzinny z Białegostoku.

Dodaje też, że pleśniawki u niemowląt to częsty problem.

Pleśniawki – jak rozpoznać objawy?

Pleśniawki u niemowlaka można samodzielnie rozpoznać. Od śladów mleka odróżnia je to, że wszelkie próby starcia nalotu kończą się krwawieniem. Infekcja nie jest niebezpieczna, jednak może mieć przykre konsekwencje. Dochodzi do nich, gdy rodzice za późno rozpoznają pleśniawki u dzieci. Z czasem biały nalot może zmienić się w grubą kremową skorupę. A nawet w afty - bolesne pęcherzyki otoczone czerwoną obwódką. Wówczas normalne funkcjonowanie dziecka utrudniają takie objawy, jak ból i trudności z ssaniem i przełykaniem. To z kolei obniża apetyt i zniechęca maluchy do jedzenia. W skrajnych przypadkach może dojść do spadku masy ciała dziecka. Dodatkowe objawy, jakie wywołują pleśniawki u niemowląt to obniżony nastrój, płaczliwość, rozdrażnienie.

Pleśniawki u niemowląt - przyczyny

Zdarza się, że candida albicans atakuje już w pierwszych dniach życia i występują pleśniawki u noworodka. Może mieć to związek z obniżoną odpornością matki, gdy na przykład podczas ciąży, czy tuż po poradzie przyjmowała antybiotyki. Noworodek może się też zarazić grzybicą podczas porodu. Niewłaściwie działający układ immunologiczny to nie jedyny powód, dla którego występują pleśniawki u niemowląt. Matka może też zarazić dziecko podając mu zainfekowaną pierś. Za częstą przyczynę pleśniawek u niemowlaków uważa się też niewłaściwą higienę. Eksperci ostrzegają, by rodzice nie czyścili dziecku smoczka oblizując go. W przypadku nieco starszych maluchów, rodzice powinni zwracać uwagę, gdzie dziecko kładzie smoczek. Często ląduje on w piaskownicy, bądź w innych miejscach będących skupiskiem różnego rodzaju drobnoustrojów.

- Bardzo mało mówi się o właściwej diecie podczas ciąży - zauważa Joanna Zabielska-Cieciuch. - Niektóre mamy uważają, że suplementy i witaminy kupione w aptece załatwią sprawę. Tymczasem żyjemy w mocno zanieczyszczonym środowisku i to, jak się odżywiamy ma ogromne znaczenie. Kolki, zaburzenia trawienia cukrów czy alergie u niemowląt to znak naszych czasów. Tymczasem zdrowa, zbilansowana dieta już podczas ciąży może zdziałać wiele dobrego.

• Pleśniawkom u niemowląt sprzyja:

Co na pleśniawki u niemowlaka?

Pleśniawki same nie znikną. Rodzice, którzy zaobserwują pleśniawki u niemowlaka powinni jak najszybciej pójść do lekarza. Ten zaś wypisze odpowiednie leki. Są to preparaty antyseptyczne zwykle w postaci żelu. Najlepiej nałożyć go na gazę i dokładnie wysmarować zmienione chorobowo miejsca. Pędzlowanie należy powtarzać po karmieniu. Jeśli pleśniawki znajdują się w głębi jamy ustnej można skorzystać z leku w sprayu, co pozwoli uniknąć odruchu wymiotnego. Gdy infekcja jest zaawansowana, pleśniawki u niemowląt leczy się antybiotykami, głównie Nystatyną.

Lekarze podkreślają, że ważna jest też profilaktyka.

- Kobiety nie powinny myć piersi przed samym karmieniem - radzi Joanna Zabielska-Cieciuch. - Pałeczki kwasu mlekowego znajdujące się na brodawkach stanowią ochronę przed inwazją chorobotwórczych zarazków.

Dodaje też, że w profilaktyce pleśniawek u niemowląt można podawać probiotyki. Do preparatów dostępnych w aptece trzeba jednak podchodzić ostrożnie. Jest ich całe mnóstwo, ale wartościowych tylko kilka.

- Żeby preparat działał, musi zawierać przebadane szczepy bakterii. Na opakowaniu powinien być napisany cyfrowy kod szczepu - podpowiada doktor Zabielska-Cieciuch.

Wśród polecanych przez lekarzy probiotyków jest na przykład Dicoflor. Innym działaniem profilaktycznym jest przemywanie dziecku jamy ustnej wodą zakwaszoną cytryną. Grzyby "nie lubią" bowiem kwaśnego środowiska.

PLEŚNIAWKI i AFTY u niemowląt i dzieci - jak je rozpoznać i leczyć

Pleśniawki u dorosłych - zwiastun poważnego problemu

Pleśniawki w jamie ustnej mogą występować także u dorosłych. Objawy i przyczyny są podobne jak u dzieci. Pleśniawki objawiają się białym nalotem na błonie śluzowej jamy ustnej. Występują, gdy organizm jest osłabiony, przy niedożywieniu, czy też po antybiotykoterapii.

Pleśniawki u dorosłych mogą jednak świadczyć o poważnej infekcji grzybiczej przewodu pokarmowego. Zwłaszcza, gdy pojawiają się takie objawy jak bóle brzucha, nudności, biegunka czy niestrawność. Mogą się też pojawić jako efekt niedoboru witamin, głównie B12, żelaza czy kwasu foliowego. Żeby się ich pozbyć należy stosować miejscowo leki przeciwgrzybicze. W czasie leczenia warto też przestrzegać zasad higieny - często myć ręce, nie używać tych samych sztućców, czy nie pić z tego samego kubka, co osoba chora.

Kolejki do lekarzy powodują, że Polacy coraz częściej decydują się na prywatną opiekę zdrowotną