Spis treści
Żydzi w Polsce
Historia Żydów na ziemiach polskich rozpoczyna się około 1000 lat temu, od kupców. Pierwsze, niewielkie, wspólnoty żydowskie istniały w Polsce w XIII wieku, później powiększyły się, przyjmując wypędzonych Żydów z całej Europy. Żydzi od średniowiecza do II wojny światowej stanowili spory odsetek obywateli Polski, byli obecni w każdej dziedzinie życia społecznego, artystycznego czy politycznego. Wyznawcy judaizmu stanowili koło 10% populacji co było największym procentem w Europie. Obecnie Żydzi są prawie niewidoczni, o ich dawnej obecności świadczą jeszcze, nieliczne synagogi i kirkuty.
Zobacz jak wyglądają synagogi, które można spotkać na Podlasiu. Zobacz również jak wyglądały żydowskie domu modlitwy, które do dzisiaj nie przetrwały:
Podlaskie synagogi
Żydzi to mniejszość narodowa, do której przynależność podczas przeprowadzonego w 2011 r. Narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań zadeklarowało 7353 obywateli polskich. Mieszkają oni w rozproszeniu, przede wszystkim w dużych miastach. W naszym regionie współczesny judaizm w zasadzie nie istnieje, zachowało się kilkanaście synagog w różnym stanie. Wśród nich jest wile obiektów o dużej wartości artystycznej i historycznej.
Wiele synagog niszczeje, bezpowrotnie zatraca swój charakter, jednak sporo świątyń zostało zaadoptowanych na obiekty użyteczności publicznej, np. na:
- domy kultury,
- muzea,
- biblioteki.
Kirkuty na Podlasiu
Namacalnym znakiem obecności społeczności żydowskiej na Podlasiu są rozsiane po całym regionie kirkuty czyli żydowskie cmentarze.
Ogromna większość z nich została zniszczona podczas wojny i są obecnie mało widoczne, ze względu na niewielką liczbę macew, jak np. te w:
- Narwi,
- Czyżewie,
- Tykocinie,
- Milejczycach.
Zobacz jak wyglądają synagogi, które można spotkać na Podlasiu. Zobacz również jak wyglądały żydowskie domu modlitwy, które do dzisiaj nie przetrwały:
Niewiele jest w naszym regionie takich kirkutów, które posiadają dużą ilość macew i nie zostały za bardzo zniszczone. Znajdziemy takie w:
- Białymstoku,
- Knyszynie (chyba jedyny niezniszczony przez hitlerowców),
- Sokółce.