W województwie podlaskim zachowało się wiele zabytków drewnianej architektury wiejskiej: cerkwi, kościołów, wiatraków, dworców kolejowych. To jedyny region w Polsce, gdzie mnożna spotkać zwartą i ciekawie zdobioną drewnianą zabudowę wiejską.
Projekt realizowany jest przez Związek Młodzieży Białoruskiej (ZMB) we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Podlaskiego, który jest jego pomysłodawcą. Do końca roku w południowo-wschodniej części województwa wytyczony zostanie pierwszy odcinek szlaku długości ok. 50 km, który obejmie kilka podlaskich gmin, m.in. Hajnówkę, Orlę i Dubicze Cerkiewne. Urzędnicy chcą, by w przyszłości szlak objął całe województwo.
Jak powiedział PAP Igor Łukaszuk, wiceprzewodniczący ZMB i jeden z koordynatorów projektu, materiały etnograficzne i historyczne, które posłużą do oznaczenia szlaku, zbierane były w lipcu w archiwach oraz podczas rozmów z mieszkańcami wsi przez ok. 30 uczestników obozu badawczego w Orli.
Na szlaku zaznaczone będą nie tylko drewniane budynki codziennego przeznaczenia - chaty, ciekawe zagrody z XIX-wiecznym systemem zabudowy, wiatraki, warsztaty rzemieślnicze - i religijne - cerkwie, kościoły, kaplice, przydrożne krzyże - ale także zabytki przyrody i znaleziska archeologiczne. Budowle oznaczone zostaną specjalnymi tablicami informacyjnymi w językach polskim, białoruskim i angielskim. Wydana zostanie też broszura promocyjna zawierająca mapę trasy oraz sposób docierania do poszczególnych zabytków - pieszo, rowerem, samochodem.
Główną ideą szlaku jest jednak, by oprócz dbania o budownictwo drewniane, chronić i promować bogactwo kulturowe tego regionu: ginące zawody, gwary mniejszości narodowych i religijnych, zwyczaje. Dlatego urząd marszałkowski w kolejnych latach będzie dotował wydarzenia kulturalne, imprezy folklorystyczne i projekty dokumentacyjne odbywające się na trasie szlaku.
Urzędnicy będą też zachęcać miejscowych artystów - rzeźbiarzy, tkaczy - i rzemieślników - kowali, plecionkarzy - do otwierania dla zwiedzających swoich warsztatów i pracowni.
Do połowy XIX wieku podlaska architektura wiejska była niemal całkowicie wykonywana z drewna. Przyczyną tego było bogactwo materiału oraz fakt, że kamień i cegła były trudniej dostępne i stosunkowo drogie.
W województwie podlaskim nadal przeważa budownictwo drewniane, choć z uwagi na ograniczoną trwałość tego materiału coraz popularniejsze stają się surowce bardziej odporne na działanie czasu. Dlatego, by zachować unikalny charakter tych terenów, podlaski urząd marszałkowski od kilku lat ogłasza konkursy na najlepiej zachowany zabytek architektury drewnianej i dotuje renowację takich zabytków.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
