Polacy żyją w wiecznym strachu przed utratą pracy. Te dane szokują

Lockdown wywołał dużą niepewność zatrudnienia wśród pracowników – pokazują dane Personnel Service. Czy ziści się czarny scenariusz pesymistów? I z czym wiąże się lęk przed utratą pracy?

Epidemia koronawirusa potęguje niepewność na rynku pracy. Statystyki pokazują, że mniej pracodawców rekrutuje na nowe stanowiska. Według prognoz ekspertów okres jesienno-zimowy może przynieść kolejną falę zwolnień, tak więc obawy pracowników związane zatrudnieniem są jak najbardziej uzasadnione.

Lęk przed utratą pracy stał się przedmiotem badań już w latach 70. XX wieku. Na polskim gruncie zajmowała się nim m.in. Chirkowska-Smolak (patrz Chirkowska-Smolak T., Grobelny J., „Przemiany współczesnego rynku pracy – w stronę niepewności"), według której na poczucie lęku przed utratą zatrudnienia wpływają takie czynniki, jak:

• rodzaj umowy
• czas trwania umowy
• typ zatrudnienia
• ogólna sytuacja na rynku pracy
• kwestie zdrowotne
• uwarunkowania osobowościowe
• uwarunkowania rodzinne

Przeważnie mniejsze obawy związane z utratą pracy mają osoby przekonane o tym, że posiadają kompetencje pożądane przez pracodawców. Jednak obawy związane z życiem zawodowym mogą być silniejsze wśród osób, które mają dodatkowe zobowiązania, np. kredyt hipoteczny, rodzinę na utrzymaniu (np. gdy pracuje tylko jeden członek rodziny), studia do opłacenia czy problemy z utrzymaniem płynności finansowej (np. ze względu na niską pensję).

Jak wskazuje Karolina Sęczkowska, autorka artykułu „Lęk przed utratą pracy a problemy psychosomatyczne człowieka", lęk przed utratą pracy może mieć negatywne konsekwencje dla naszego zdrowia i efektywności pracy. (Patrz "Problemy Nauk Medycznych i Nauk o Zdrowiu. Teoria i Praktyka" 2019/2.) Osoby obawiające się utraty zatrudnienia żyją w permanentnym stresie. A to prowadzi do:

• zmniejszenia satysfakcji z pracy
• obniżenia poziomu zdrowia fizycznego i psychicznego
• spodku efektywność i produktywności w miejscu pracy
• większej rotacji pracowników
• malejącego poziomu zaufania do firmy

W efekcie pracownicy mogą mniej angażować się w swoje obowiązki, częściej brać dni wolne, popadać w stany depresyjne, a nawet częściej chorować. Dość powszechne są u nich takie symptomy, jak: ból głowy, brak apetytu, zaburzenia równowagi, problemy ze snem czy przyspieszone bicie serca. Im dłużej utrzymuje się lęk przed utratą pracy, tym bardziej nasilają się objawy psychosomatyczne.

Ponieważ pracodawcom coraz trudniej jest znaleźć pracowników o odpowiednich kompetencjach, niepewność zatrudnienia może rosnąć. Obecnie jednak głównym czynnikiem wpływającym na rynek pracy jest epidemia koronawirusa. Przez nią niepewność coraz więcej osób odczuwa lęk przed utratą pracy.