Dziurę zauważył woźny, który rano w środę obchodził teren szkoły sprawdzając, czy nie ma zniszczeń po ulewnych deszczach. Kawał asfaltu po prostu zapadł się pod ziemię.
- Ciekawość go powiodła i zaczął sprawdzać co też odsłonił, może chciał znaleźć skrzynkę wina Jezuitów - żartuje Józef Przybylski, dyrektor II LO, szkoły, która mieści się w jednym z najstarszych budynków miasta. - Kiedy okazało się, że to fragment jakiejś budowli,od razu poinformowaliśmy odpowiednie służby.
Szkoła pełna tajemnic
Zapadło się łukowe sklepienie zbudowane z dużych cegieł, prawdopodobnie pochodzących z XVII-XVIII wieku. Budowla położona była tuż pod asfaltem i cienką warstwą piachu. Na miejscu znaleziono też fragmety dachówek, naczyń, a nawet ludzkie kości.
- Gdyby się okazało, że to krypty, to byłaby rewelacja, ale to wszystko trzeba zbadać. Teraz można powiedzieć, że to z pewnością jest pozostałość po budowli jezuickiej - mówi Irena Iwaniuk z łomżyńskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony zabytków. - Najstarszy plan Łomży - zresztą odnaleziony w Paryżu - pokazuje, że na tamtym właśnie terenie były zabudowania klasztorne i kościół, który zaczęto budować tuż po 1609 roku, kiedy do Łomży sprowadzono Jezuitów.
W latach 90. w Łomży natrafiono na ślady jezuickich budowli: odsłonięto narożnik fundamentów kościoła i kolegium.
- Już wtedy należało się domyślać, że na terenie dzisiejszego boiska też będą ślady budowli - opowiada Irena Iwaniuk.
W tej części Łomży to nie pierwszy przypadek, kiedy spod ziemi wyłoniły się ślady historii.
- Kiedyś w trakcie remontu znaleźliśmy np. ludzkie piszczele, stare gazetki, pagony od munduru, posłanie z tektury, jakby ktoś w czasie wojny znalazł tu schronienie - opowiada dyrektor Przybylski.
Dziurę na szkolnym boisku zasypano, a teren wokół zabezpieczono. Teraz przedstawiciele ochrony zabytków będą starać się o pieniądze, choćby na przeprowadzenie badań sondażowych, które określiłyby wagę odkrycia .
Ślady przeszłości
Przypadek, kiedy zabytek, jak ten w II liceum "sam się ujawnił" to rzadkość. Zwykle na cenne znaleziska trafiają robotnicy wykonujący prace budowalne lub remontowe. Tak było, kiedy odkryto ślady po fundamentach dawnego gotyckiego ratusza, który stał w centrum Łomży. Dziś to miejsce wskazuje innny kolor kostki brukowej ułożonej na Starym Rynku. Podobnie stało się obok przepompowni nad Narwią, gdzie odkryto cmentarz. Tajemnic łomżyńska ziemia kryje jeszcze bardzo wiele.
- Wiadomo, że był tu u nas zamek książęcy, ale śladów jeszcze nie mamy, być może kiedyś jeszcze się ujawnią - opowiada Irena Iwaniuk.
Krypty pod katedrą
Jednego z najabrdziej niezwykłych odkryć ostatnich lat dokonano w trakcie remontu i osuszania murów Katedry. Okazało się, że jej podziemia kryją kilka krypt i szczątki wielu ludzi. Archeolodzy w podziemiach kościoła pracowali kilka miesięcy. Ustalono, że najstarsza krypta pochodziła z XVI w. Już niedługo podziemia Katedry można będzie zwiedzać. Udostępniona zostanie krypta, w której wyeksponowane będą najciekawsze znaleziska.
- W katedrze jest o tyle łatwiej, że to wszystko dzieje się we wnętrzu, a ze znaleziskiem na boisku, gdyby je odsłonić, szkoła miałaby problem - mówi Jerzy Jastrzębski, dyrektor Muzeum Północno-Mazowieckiego.
Osadnictwo w Łomży i okolicach datuje się na co najmniej tysiąc lat, te ziemie kryją niejedną jeszcze tajemnicę.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
