Rekordowy napływ obcokrajowców do pracy na Podlasiu. Cudzoziemcy wspierają nasze firmy

W województwie podlaskim zwiększyła się liczba cudzoziemców zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych. Na koniec czerwca tego roku wynosiła niemal 19 tys., co oznacza wzrost o blisko 54 proc. względem czerwca 2020 r. W całej Polsce legalnie pracujących obcokrajowców na koniec pierwszego półrocza ubiegłego roku było ponad 605 tys., a już w tym roku prawie 819 tys. To przyrost o ponad 35 proc.

Rekordowy wzrost liczby wniosków o wydanie zezwoleń na pracę i ubezpieczeń w ZUS

Do Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku w tym roku (do końca lipca) wpłynęło 11577 wniosków o wydanie zezwoleń i przedłużeń zezwoleń na pracę. Natomiast w ubiegłym roku w I półroczu było 6421 takich wniosków. Natomiast w całym 2020 r. wpłynęło ich 12678.

W całym ubiegłym roku wydano 12481 zezwoleń i przedłużeń zezwoleń na pracę..
Tak więc widać, że w 2021 r. nastąpił znaczący wzrost wpływu wniosków o wydanie zezwoleń i przedłużeń zezwoleń na pracę w porównaniu do roku ubiegłego.

- Od kilkunastu lat liczba cudzoziemców, którzy legalnie mieszkają i pracują w Polsce, systematycznie rośnie. Epidemia Covid-19 niewątpliwie miała duży wpływ na ilość cudzoziemców zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych. Choć w drugim kwartale ubiegłego roku odnotowaliśmy spadek obywateli z zagranicznym paszportem, to już w drugiej połowie 2020 r. liczba obcokrajowców ponownie wzrosła. Na koniec grudnia ubiegłego roku liczba cudzoziemców zarejestrowanych w ZUS wynosiła ponad 725 tys., w tym w województwie podlaskim 15,3 tys. - informuje Katarzyna Krupicka, rzecznik regionalny ZUS województwa podlaskiego.

W czerwcu tego roku liczba legalnie pracujących obcokrajowców wynosiła 818,8 tys. i wzrosła w stosunku do czerwca 2020 r. o ponad 213,3 tys. Największy wzrost nastąpił w przypadku obywateli Ukrainy, bo o 170 tys. W województwie podlaskim ich stan zwiększył się o ponad 3,5 tys. osób. Ich liczba sięga 7,8 tys. - Dominującą grupą w naszym regionie są jednak Białorusini. Na koniec czerwca tego roku legalnie pracujących obywateli Białorusi było 8 tys. – dodaje rzeczniczka.

- W Pronarze, który zatrudnia ok. 2 700 osób, średnio w każdym tygodniu zatrudniamy 50-60 pracowników, a wśród nich 10-15 proc. stanowią obcokrajowcy – mówi Krzysztof Lewczuk, kierownik działu kadr w Pronarze z Narwi. - Najwięcej pracujących u nas cudzoziemców pochodzi z Białorusi.

W bielskiej firmie Unibep również jest zapotrzebowanie na nowych pracowników - zarówno kadry inżynieryjnej, jak i do prostych prac. Kłopoty kadrowe mają także podwykonawcy współpracujący z firmą z Bielska Podlaskiego.

- Grupa Unibep zatrudnia łącznie ok 25 cudzoziemców, głównie są to Białorusini i Ukraińcy - mówi Aneta Andruszkiewicz, dyrektor personalny w Unibepie. - Ok. 70 proc. zatrudnionych obcokrajowców to pracownicy na stanowiskach robotniczych, zatrudnieni w fabryce domów modułowych, na budowach kubaturowych i infrastrukturze drogowo-mostowej. Siedmiu obcokrajowców pracuje na stanowiskach nierobotniczych. Osoby z za granicy stanowią duży odsetek pracowników zatrudnianych przez naszych podwykonawców przy pracach żelbetowych, ciesielskich, murarskich. Dzięki zatrudnieniu cudzoziemców możliwe jest zaspokojenie potrzeb kadrowych wynikających z dynamicznego rozwoju rynku budowlanego. Grupa Unibep oferuje pomoc w rozpoczęciu pracy oraz stabilne warunki zatrudnienia. Obecnie poszukujemy pracowników na stanowiska robotników budowlanych, inżynierów budownictwa ogólnego oraz inżynierów elektrycznych i sanitarnych.

W jakich branżach i zawodach są zatrudniani cudzoziemcy?

Pracodawcy składają wnioski o wydanie zezwoleń na pracę cudzoziemców z następujących krajów (dane za okres od stycznia do sierpnia):

• Ukraina ok. 3,500
• Białoruś ok. 2,400
• Filipiny ok. 800
• Indonezja-ok.  800.

W zależności od branży, w jakiej działają poszczególne firmy, zapotrzebowanie na fachowców i tzw. pracowników fizycznych jest zróżnicowane. Wynagrodzenia przez nich otrzymywane nie odbiegają od uposażeń polskich pracowników.

Zezwolenia na pracę są wydawane najczęściej na stanowiska w następujących branżach:

• Transport drogowy (kierowca ciągnika siodłowego, kierowca samochodu ciężarowego, samochodu dostawczego)
• Usługi budowlane (murarz, tynkarz, cieśla, betoniarz, malarz budowlany itp.)
• Usługi gastronomiczne (kucharze oraz pozostali kucharze)
• Stanowiska robotnicze przy pracach prostych (pakowacz ręczny, pracownik przy linii produkcyjnej).

- Pronar jest nowoczesną, zautomatyzowaną firmą i my zatrudniamy specjalistów – spawaczy, operatorów maszyn CNC, automatyków, konstruktorów – mówi Krzysztof Lewczuk. - W tych zawodach niestety brakuje wykwalifikowanych specjalistów na krajowym rynku pracy.

Jak informuje Katarzyna Krupicka, Pracujący w Polsce obcokrajowcy są zatrudnieni na umowach o pracę, zlecenia czy prowadzą własną działalność gospodarczą. W województwie podlaskim stanowią 4,2 proc. wszystkich ubezpieczonych, zaś w całym kraju to 4,9 proc. Należy jednak pamiętać, że nie każdy legalnie pracujący w Polsce cudzoziemiec musi opłacać składki na ubezpieczenia społeczne w ZUS. Niektórzy z nich pracują na umowach nieoskładkowanych lub ubezpieczają się w KRUS.

Jakie są kary dla cudzoziemca i pracodawcy za pracę bez zezwolenia?

Kontrolą nielegalnego zatrudniania cudzoziemców zajmuję się Państwowa Inspekcja Pracy.

Zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku – za zatrudnianie cudzoziemca nieposiadającego zezwolenia na pracę grożą kary (art. 120):

• Kto powierza cudzoziemcowi nielegalne wykonywanie pracy podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
• Cudzoziemiec, który nielegalnie wykonuje pracę, podlega karze grzywny.
• Kto za pomocą wprowadzenia cudzoziemca w błąd, wyzyskania błędu, wykorzystania zależności służbowej lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania doprowadza cudzoziemca do nielegalnego wykonywania pracy, podlega karze grzywny od 3000 zł do 30 000 zł.
• Kto żąda od cudzoziemca korzyści majątkowej w zamian za podjęcie działań zmierzających do uzyskania zezwolenia na pracę lub innego dokumentu uprawniającego do wykonywania pracy, podlega karze grzywny od 3000 zł do 30 000 zł.
• Kto za pomocą wprowadzenia w błąd, wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania doprowadza inną osobę do powierzenia cudzoziemcowi nielegalnego wykonywania pracy, podlega karze grzywny od 3000 zł do 30 000 zł.
• Kto nie dopełnia obowiązku, o którym mowa w art. 88i, podlega karze grzywny nie niższej niż 100 zł.
• Kto powierza zatrudnienie lub wykonywanie innej pracy zarobkowej cudzoziemcowi kierowanemu przez podmiot niebędący agencją zatrudnienia, podlega karze grzywny nie niższej niż 3000 zł.
• Kto, prowadząc agencję pracy tymczasowej lub działając w jej imieniu, nie dopełnia obowiązku, o którym mowa w art. 88s ust. 3, podlega karze grzywny od 200 zł do 2000 zł.
• Kto nie dopełnia obowiązku, o którym mowa w art. 88w ust. 1 lub 3, podlega karze grzywny od 200 zł do 2000 zł.
• Kto nie dopełnia obowiązku, o którym mowa w art. 88z ust. 13, lub przekazuje nieprawdziwe informacje o podjęciu, niepodjęciu lub zakończeniu pracy przez cudzoziemca na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, podlega karze grzywny.
• Kto nie dopełnia obowiązku, o którym mowa w art. 90d ust. 1 lub 2, podlega karze grzywny od 200 zł do 2000 zł.

Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologi obecnie pracuje nad przepisami, które ułatwią zatrudnianie obcokrajowców w Polsce. Jak informuje resort, chodzi o wydłużenie czasu, przez jaki cudzoziemcy mogą pracować w Polsce, wzmocnienie roli publicznych służb zatrudnienia w procesie legalizacji ich pracy oraz o wprowadzenie w pełni elektronicznej procedury legalizacji.

Czytaj też:
Rośnie liczba cudzoziemców, którzy za miejsce pracy wybierają Podlaskie