Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Relacje z Bogiem i światem. Omów zagadnienie na podstawie „Kwiatków świętego Franciszka z Asyżu”. Odpowiedź do pytania na maturę ustną 2023

Magdalena Konczal
Magdalena Konczal
Odpowiedź do pytania jawnego na maturę ustną z polskiego.
Odpowiedź do pytania jawnego na maturę ustną z polskiego. wikimedia commons/public domain/ Jacek Malczewski „Święty Franciszek”
„Relacje z Bogiem i światem. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów »Kwiatków świętego Franciszka z Asyżu«. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst” – tak brzmi jedno z pytań jawnych na maturę ustną z polskiego w 2023 roku. Z myślą o maturzystach zamieszczamy przykładową odpowiedź do tego zagadnienia, która zawiera wstęp, odwołanie do podanego utworu i wybranego kontekstu.

Spis treści

Matura ustna 2023. Najważniejsze informacje

Egzamin ustny z języka polskiego ma składać się z dwóch zadań. Pierwsze z nich oparte będzie na tekście ikonicznym, literackim lub dotyczącym języka. Jest to pytanie niejawne, ale jego formuła jest jasna i znana – zdawali je maturzyści przed przerwą pandemiczną.

Kolejne zadanie to odpowiedź na wylosowane pytanie z puli jawnych zagadnień. Ostatecznie (po wprowadzonych zmianach) jest ich 110. Warto zapoznać się ze wszystkimi przed maturą, a następnie przygotować przykładowe opracowanie:

Aktualne jawne pytania na maturę 2023.

Pytania jawne na maturę ustną z polskiego 2023. Wszystkie py...

Jak będzie wyglądała matura ustna z polskiego?

  • Zdający losuje zestaw egzaminacyjny składający się z dwóch zadań. Jedno z nich dotyczy lektury obowiązkowej (pytanie jawne) drugie innych tekstów kultury, zdający omawia je na podstawie tekstu np. ikonograficznego, literackiego czy językowego (pytanie niejawne).
  • Na przygotowanie się do odpowiedzi uczeń ma 15 minut. W tym czasie może stworzyć notatki i przypomnieć sobie najważniejsze zagadnienia, które będzie chciał omówić w trakcie swojej wypowiedzi.
  • Na podstawie przygotowanych materiałów uczeń przez około 10 minut wygłasza wypowiedź monologową.
  • Na koniec zdający odpowiada na pytania egzaminatorów. Na tę część egzaminu przewidziano około 5 minut.

Wśród pytań jawnych ze średniowiecza znalazło się też takie o następującej treści: „Relacje z Bogiem i światem. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów »Kwiatków świętego Franciszka z Asyżu«. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst”. Poniżej zamieszczamy przykładową odpowiedź do tego tematu.

Relacje z Bogiem i światem. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów „Kwiatków świętego Franciszka z Asyżu”

Wstęp: Na relację człowieka z Bogiem i światem wpływać mogą różne czynniki: sytuacja życiowa, wiara, ale także charakter konkretnej epoki. W średniowieczu dominowało przekonanie, że wyrzekając się wszelkich dóbr ziemskich, jesteśmy w stanie zbliżyć się do Boga – taki pogląd reprezentował chociażby św. Aleksy. Niektórzy uważali jednak (ten pogląd dominował później w renesansie), że świat jest darem, który człowiek otrzymał od Stwórcy, powinno się więc z niego korzystać.

Teza: Człowiek, dzięki obserwacji świata i życiu blisko natury buduje także bliską relację z Bogiem.

Odwołanie do fragmentów „Kwiatków św. Franciszka z Asyżu”: Widzimy to w anonimowym, średniowiecznym utworze przedstawiającym losy świętego pt. „Kwiatki św. Franciszka z Asyżu”. Założyciel zakonu franciszkanów jest obecnie synonimem wiary radosnej, nie bez przyczyny w Kościele Katolickim ustanowiono go patronem zwierząt. Choć zgodnie ze średniowiecznym ideałem świętego żył on w ubóstwie, a najwyższą wartością było dla niego zbawienie, potrafił dostrzegać piękno w otaczającym go świecie.

Traktował naturę jako dzieło boże, a człowiek był jednym z elementów tego harmonijnego świata. Jego postawę cechowała afirmacja – potrafił przyjmować zarówno radość, jak i cierpienie. Bliska obecność świata przyrody pogłębiała jego relację z Bogiem. Takiego też życia uczył swoich uczniów.

Nie bez przyczyny św. Franciszek na wizerunkach często przedstawiany jest w otoczeniu zwierząt, a zwłaszcza ptaków. Bliską relację zakonnika z Bogiem i światem możemy dostrzec w opowieści o turkawkach, zawartej w „Kwiatkach św. Franciszka z Asyżu”. Święty ten widząc młodzieńca niosącego ptaki, zdjęty litością poprosił Boga, by turkawki nie trafiły w ręce złych ludzi. Bóg przychylił się do jego prośby i natchnął młodzieńca, by oddał ptaki zakonnikowi. Wówczas św. Franciszek na wzór słów Stwórcy („bądźcie płodne i rozmnażajcie się”) pobudował im gniazda i otoczył opieką.

Ta opowieść pokazuje, że św. Franciszek żył w zgodzie ze światem, co doprowadzało go do bliższej relacji z Bogiem. Zakonnik miał bowiem świadomość, że harmonijne życie ze zwierzętami, roślinami, innymi ludźmi i wszystkim tym, co wyszło spod rąk Stwórcy, prowadzi do dobrego życia, a także wdzięczności wobec Boga.

Odwołanie do wybranego kontekstu: Piękny obraz bliskiej relacji człowieka z Bogiem i światem widzimy w renesansowym utworze Jana Kochanowskiego pt. „Czego chcesz od nas Panie…”. Podmiot liryczny wychwala świat, który z niezwykłą precyzją został stworzony przez Boga: gwieździste niebo, zioła i rośliny, morza i jeziora, zmieniające się pory roku i zwierzęta.

Wdzięczność za faunę i florę, którą Stwórca podarował człowiekowi, sprawia, że podmiot liryczny przyjmuje postawę pokornego i bogobojnego sługi – on wie, że nie jest w stanie odwdzięczyć się Bogu, bo wszystko cokolwiek ma jest darem. Zachwyt nad pięknym, niemalże rajskim światem prowadzi jednak do wdzięczności. Oto ten mały człowiek, jedno z dzieł Boga, znajduje wreszcie odpowiedni prezent, który może podarować Stwórcy, jest nim serce pełne wdzięczności.

Cały świat jest przejawem wielkiej potęgi Boga, podmiot liryczny dostrzega to, każde źdźbło trawy, gwiazda na niebie czy kropla deszczu są dla niego sygnałem, że Stwórca kocha człowieka, bo podarował mu ten piękny świat. Bliska relacja ze stworzeniem (światem) prowadzi więc do bliskiej relacji z Bogiem. Stwórca ukazany w wierszu „Czego chcesz od nas Panie…” to dobry ojciec, który chce dla swojego dziecka jak najlepiej. Człowiek jako Jego syn czy córka może skryć się pod Jego skrzydłami i mieć świadomość, że zawsze ma przy sobie dobrego opiekuna.

Inne przykładowe konteksty:

  • Biblia (Księga Rodzaju – stworzenie świata);
  • Biblia (Psalm 23 – „Pan jest moim pasterzem…”);
  • Tren X Jana Kochanowskiego.

Zakończenie: Bliska relacja z Bogiem sprawia, że człowiek jest wdzięczny za świat, który został mu dany. I na odwrót: obserwacja tego świata sprawia, że człowiek zaczyna dostrzegać w nim przejawy bożej obecności, co prowadzi do wiary w to, że Bóg jest dobry. Zarówno św. Franciszek, jak i podmiot liryczny w utworze „Czego chcesz od nas Panie…” reprezentują postawę dziecka w obliczu Boga Ojca. Umiłowanie świata i pokorna świadomość, że i oni sami są dziełem Boga, sprawiają, że rodzi się w nich miłość i zaufanie.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na wspolczesna.pl Gazeta Współczesna