Skarbówka na tropie oszustów podatkowych

Wykorzystanie fikcyjnych faktur lub zatajanie przed fiskusem całości, albo części swoich przychodów. Szara strefa i nadużycia podatkowe w woj. podlaskim sięgają aż 266 mln zł. To nieprawidłowości jakie tylko w ubiegłym roku ujawnili inspektorzy z Urzędu Kontroli Skarbowej w Białymstoku. Co roku Skarb Państwa traci gigantyczne pieniądze. Według białostockiego UKS w 2011 r. prawie 280 mln zł, w 2012 r. ponad - 300 mln zł.

Jak widać liczba ta spada, mimo, że liczba samych postępowań rośnie.

- To może oznaczać, że system podatkowy jest bardziej "szczelny", a możliwości ucieczki od podatku maleją. Nie sądzę jednak, że staliśmy się uczciwsi. Po prostu ryzyko przestało się kalkulować - uważa dr Anatoliusz Kopczuk, ekonomista z Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku. - Poza tym takie nieprawidłowości ujawnił fiskus. W rzeczywistości mogą być większe.

Przypomina, że odkąd wprowadzono w Polsce podatek liniowy dla firm, ich dochody wzrosły o 40 proc. - I nie był to raczej efekt zwiększenia efektywności pracy - ironizuje ekspert.

O tym, że "Polak potrafi" świadczą choćby wymówki sprzedawców, którzy nie rejestrowali na kasie fiskalnej obrotów ze sprzedaży. Inspektorzy podlaskiej skarbówki nasłuchali się o kłopotach ze zdrowiem, trudnych warunkach atmosferycznych. Pewna pani tłumaczyła, że kasa jest szafie, bo szkodzi jej wilgoć w kwiaciarni. Inni, by zmylić kontrolerów, wystawiali atrapy kas. Wśrodku, zamiast rolek z papierem była wata! Ostatnia akcja "Weź paragon" pokazuje, że jest lepiej, ale nadal co. 6 sprzedawca nie wydaje paragonu. 28,5 proc. ukarano mandatem. W 2012 r. - 17 proc.

- Wzrasta świadomość zarówno klientów o swoich prawach, jak i przedsiębiorców o swoich obowiązkach - mówi Izabela Głowacka z UKS w Białymstoku. - Tym, którzy nie ewidencjonują swoich obrotów zależy przede wszystkim na ukryciu swoich dochodów, a w konsekwencji zmniejszeniu zobowiązań podatkowych.

Wśród nadużyć podatkowych powszechne są tzw. puste faktury. To takie, które nie dokumentują prawdziwych transakcji, a jedynie tworzą pozory. Wszystko, by wyłudzić prawa do odliczenia podatku. Tylko w minionym roku UKS w Białymstoku ujawnił 9352 przypadków wystawienia takich faktur na kwotę blisko 679 mln zł. Zuchwałość oszustów nie zna granic. Faktury wystawiane były na podmioty, które nie prowadziły działalności od kilku lat lub na tzw. "martwe dusze" (nie istniejące). Jak ta z siedzibą w Pacanowie na ul. Koziołka Matołka 13. Podobny mechanizm, ale na większą skalę to tzw. oszustwa karuzelowe.

- Kluczową rolę w schemacie karuzeli podatkowej odgrywa znikający podatnik, który mimo wystawiania faktur z wykazanym podatkiem VAT nie odprowadza go do właściwego urzędu skarbowego - tłumaczy Głowacka. - Takie firmy to najczęściej tzw. słupy, które po dokonaniu transakcji ulegają likwidacji lub z których właścicielami nie można nawiązać kontaktu.

Zazwyczaj rejestrowane są na osoby bezrobotne lub bezdomne. Białostocki UKS zdemaskował w 2013 r. gang, w który uwikłana była spółka, zajmująca się sprzedażą prętów żebrowanych z łotewskiej huty. Odliczyła sobie podatek naliczony z ponad 3,6 tys. pustych faktur. Skarb Państwa stracił na tym ponad 40,5 mln zł.