Muzeum na kółkach po raz drugi z wystawą w Opatowie. Od 22 do 24 maja upamiętnią opatowianina Majera Kirszenblata

W dniach od 22 do 24 maja w Opatowie zagości wystawa Muzeum Historii Żydów Polskich Polin „Muzeum na kółkach”, upamiętniająca i popularyzująca dzieje polskich Żydów. Będą jej towarzyszyły wydarzenia przybliżające postać opatowianina, malarza Majera Kirszenblata – promocja książki, projekcja filmu, spacery po mieście śladami żydowskiej społeczności.

Lokalnym partnerem przedsięwzięcia będzie Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Opatowskiej.
- Pielęgnując pamięć o przeszłości naszego miasta, chcemy przypominać i pokazywać także jego wielokulturową historię – podkreślił przewodniczący Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Opatowskiej, Tomasz Kucharski.

Jak poinformowała koordynatorka projektu z ramienia stowarzyszenia, sekretarz Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Opatowskiej Maria Borzęcka, podczas tegorocznej edycji wydarzenia w poznaniu historii sztetla, czyli typowego polsko-żydowskiego miasteczka, jakim do II wojny światowej był Opatów, pomoże postać Majera Kirszenblata. W ten sposób Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Opatowskiej chce nawiązać do wystawy czasowej „(po)ŻYDOWSKIE…Sztetl Opatów oczami Majera Kirszenblata”, którą od 17 maja do 16 grudnia będzie pokazywana w Muzeum Polin w Warszawie.

- Majer ocalił dla naszej wspólnej pamięci życie w przedwojennym Opatowie. We wspomnieniach i na obrazach nie oddzielał Żydów od nie-Żydów, ale pokazywał barwne, codzienne życie całej społeczności – Żydów i chrześcijan – zaznaczyła Maria Borzęcka.

Jak dodała, oryginalne obrazy można zobaczyć w Muzeum Polin, ale podczas opatowskiej wizyty „Muzeum na kółkach” uważny obserwator odnajdzie w mieście baner przy ulicy, gdzie mieszkał Majer, a także kilka postaci, które „zeszły” z jego obrazów, między innymi: kobietę sprzedającą bajgle, nosiwodę z wiadrami, słynnych miasteczkowych klezmerów.

Pawilon wystawowy „Muzeum na kółkach” stanie na parkingu przy Opatowskim Ośrodku Kultury i będzie można go zwiedzać od środy 22 maja do piątku 24 maja w godzinach od 10 do 17.

Serce wystawy to interaktywna mapa, przygotowana specjalnie dla każdej odwiedzanej miejscowości. Będzie zawierała punkty związane z żydowską historią, z uwzględnieniem instytucji życia społecznego i religijnego, zakładów usługowych, przedsiębiorstw, a także miejsc powojennego upamiętnienia. Na nowoczesną ekspozycję złożą się między innymi trójwymiarowa makieta sztetla, stół warsztatowy z judaikami pozwalający przyjrzeć się żydowskim zwyczajom religijnym, kalendarium porządkujące najważniejsze wydarzenia z historii polskich Żydów. Plansze z cytatami z przedwojennych pamiętników, pozwolą poznać trzy języki, jakimi posługiwali się polscy Żydzi: polski, jidysz i hebrajski. Informacji na temat ekspozycji będą udzielały muzealne edukatorki.

Otwarcie „Muzeum na kółkach” poprzedzi wtorkowy wernisaż wystawy fotograficznej, opracowanej przez opatowianina Krzysztofa Kubę Wawrzoska, „Okruchy niepamięci”, który odbędzie się we we wtorek 21 maja, godzinie 17 w Opatowskim Ośrodku Kultury. Jak opisuje twórca, będzie to „opowiadanie o nieistniejącym świecie opatowskich Żydów, stworzone z ostatnich materialnych śladów tej społeczności, jakie udaje się jeszcze odszukać”.

Promocję niedawno wydanej w języku polskim książki Kirszenblata „Nazywali mnie Niesforny Majer. Żydowskie dzieciństwo w Polsce przed Zagładą, wspomnienia malowane” - napisanej razem z córką Barbarą Kirshenblatt-Gimblett , zaplanowano na wtorek 23 maja w sali kinowej Opatowskiego Ośrodka Kultury o godzinie 17. W czwartek 23 maja w tym samym miejscu odbędzie się projekcja filmu dokumentalnego z 2009 roku „Namaluj, co pamiętasz” Sławomira Grünberga, o wizycie Kirszenblata w Opatowie - godzinie 17.

W czwartek i w piątek wszyscy chętni będą mogli zwiedzić Opatów z przewodnikiem Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Opatowskiej „Śladami Żydów opatowskich z Majerem Kirszenblatem” - środa i czwartek 23 i 24 maja, godzina 15.30, zbiórka pod plebanią przy kolegiacie świetego Marcina.

Odbędą się także warsztaty edukacyjne dla uczniów oraz rozstrzygnięty zostanie ogłoszony wcześniej konkurs plastyczny dla szkół.

Zwiedzanie „Muzeum na kółkach” i udział we wszystkich wydarzeniach są bezpłatne.

Majer Kirszenblat (Mayer Kirshenblatt) urodził się w 1916 roku w Opatowie. Jego rodzina utrzymywała się z prowadzenia sklepu ze skórami i artykułami szewskimi. Majer odebrał tradycyjne wychowanie żydowskie; należał też do pierwszego pokolenia polskich Żydów, których objął obowiązek szkolny – ukończył w miasteczku siedmioklasową szkołę powszechną, szczególnie lubił język polski i zajęcia techniczne. W 1934 roku wraz z matką i rodzeństwem wyemigrował do Kanady, gdzie wcześniej przebywał już ojciec rodziny. W Kanadzie Majer pracował w różnych zawodach, prowadził sklep farbami, wykładzinami i tapetami. W 1967 roku córka Barbara zaczęła nagrywać wspomnienia ojca z jego dzieciństwa w Opatowie. W wieku 73 lat, namawiany przez rodzinę, Majer zaczął te wspomnienia malować. Dzięki bardzo dobrej pamięci niezwykle szczegółowo odtworzył świat opatowskich Żydów i przedwojenne miasteczko: ludzi różnych zawodów przy pracy, święta żydowskie, miejskie wydarzenia, dziecięce zabawy, rodzinny dom. Powstało kilkaset prac. Z czasem zaczęto je prezentować między innymi w galeriach w Toronto, podczas wystaw w The Jewish Museum w Nowym Jorku, w Żydowskim Muzeum Galicja w Krakowie. Majer Kirszenblat zmarł w Toronto w 2009 roku.