Tak oszukują seniorów. Do UOKiK trafia kilkaset skarg rocznie. "Handel kwitnie w najlepsze"

Do UOKiK co roku trafia kilkaset skarg na nieuczciwe praktyki podczas pokazów handlowych organizowanych np. w hotelach, sanatoriach czy w czasie wycieczek. Takie sygnały pojawiały się nawet, gdy tego typu imprezy były nielegalne w związku z obowiązującymi z powodu pandemii obostrzeniami, w tym zakazem zgromadzeń powyżej 5 osób.

Przedstawiciele Urzędu wyjaśniają, że na pokazy zapraszani są przeważnie seniorzy, a więc szczególnie wrażliwa grupa konsumentów, kuszeni np. bezpłatnymi badaniami, prelekcją o zdrowym stylu życia, rabatami do hoteli. – Telemarketerzy często nie uprzedzają ich, że spotkanie będzie miało charakter handlowy. Na pokazach sprzedawane są np.

• garnki,
• pościel,
• urządzenia do masażu,
• maty,
• odkurzacze,
• abonamenty medyczne

– zwykle po cenach znacznie wyższych niż rynkowe. Nierzadko naruszane są przy tym prawa konsumentów m.in. do pełnej i rzetelnej informacji czy do odstąpienia od umowy – ostrzega UOKiK.

– Od lat walczymy z przedsiębiorcami stosującymi nieuczciwe praktyki rynkowe na pokazach. Regularnie ostrzegamy również konsumentów przed pułapkami czyhającymi na pokazach i edukujemy ich na temat przysługujących im praw. Widzimy jednak, że potrzeba także zmian prawnych, które w systemowy sposób wyeliminują z rynku dużą część nieprawidłowości i ochronią konsumentów, szczególnie seniorów, przed nieuczciwymi praktykami – wskazywał cytowany w jednym z komunikatów Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Dziennikarz portalu "Fakt" wziął udział w pokazie handlowym. Jak poinformowano, tym razem osoby starsze zostały zaproszone pod pretekstem rozdania telewizorów. Dziennikarz relacjonujący wydarzenie podkreślił, że na sali były same starsze osoby. Podczas spotkania "były konkursy lub zabawy, gdzie co chwila" ktoś z gości coś wygrywał. – W międzyczasie odbywała się prezentacja produktów – czytamy. Jak wymieniono, w ofercie znalazły się: ozonator, który ma oczyszczać powietrze z drobnoustrojów za 14 tys. zł., ekspres do kawy, wyciskarka do soków, czy robot kuchenny.

Pokaz miał trwać około trzech godzin. – Na koniec prezentacji seniorzy mogli na miejscu, od ręki, kupić prezentowane produkty – napisano i dodano, że zakupów można było dokonywać na raty. – Przy podpisywaniu umowy uprzejmy i uśmiechnięty asystent co chwilę zmieniał wysokość rat – najpierw miała wynosić 320 zł, potem – 360 zł. Na koniec 318 zł, a asystent dorzucał do umowy prezent za prezentem, m.in. tygodniowe wczasy nad morzem – czytamy w relacji.

Co z prezentem, czyli "darmowym telewizorem"? Jak wyjaśniono, okazało się, że to 19-calowy odbiornik, wart ok. 400 zł, jednak i tak "ich zabrakło", a asystenci mieli obiecywać, że doślą je kurierem – donosi "Fakt".

UOKik podaje, że w 2020 r. Prezes Urzędu wydał ok. 10 decyzji stwierdzających praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów podczas pokazów. Najwyższe kary nałożył na spółki: Comfort Med+ z Wysogotowa (ponad 3,52 mln zł), Kiddy Island Polska z Poznania (ponad 1,66 mln zł) oraz Swiss-Med ze Stęszewa (ponad 1,65 mln zł). Z kolei, jak czytamy w komunikacie Urzędu, w 2021 r. za wprowadzanie konsumentów w błąd podczas pokazów została ukarana spółka Koleta z Nowego Tomyśla (ponad 200 tys. zł).

Konsument ma prawo do odstąpienia w ciągu 14 dni od umowy zawartej poza lokalem firmy, a więc np. na pokazie. – Wystarczy w tym czasie wysłać oświadczenie o odstąpieniu, a w ciągu kolejnych 14 dni odesłać produkty. Nie trzeba przy tym podawać powodów, a firma musi zwrócić pieniądze – informuje UOKiK.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przygotował projekt ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw, które mają ukrócić proceder naciągania klientów. Od parlamentarzystów zależy, kiedy nowe prawo wejdzie w życie. W projekcie znalazły się cztery główne zapisy:

• Zakaz świadczenia usług finansowych podczas pokazów czy wycieczek.
• Zakaz przyjmowania płatności przed upływem terminu na odstąpienie od umowy zawartej poza lokalem.
• Prawo do odstąpienia od niektórych umów o świadczenie usług zdrowotnych zawieranych poza lokalem lub na odległość.
• Zakaz sprzedaży wyrobów medycznych poza lokalem firmy.

UOKiK przygotował krótki poradnik dla konsumentów.

• Uważaj na pułapki w zaproszeniach. Nie daj się zwieść, że chodzi o bezpłatne badania czy promocję nowej sieci sklepów. Pamiętaj, że prezenty przeważnie nie są za darmo.
• Nie podejmuj szybko i pochopnie decyzji. Masz prawo do rzetelnej informacji na temat oferowanych produktów. Dopytaj o ich właściwości, porównaj ceny. Nie daj sobie wmówić, że musisz kupić daną rzecz natychmiast, bo potem nie będziesz miał okazji.
• Uważaj przy płatności na raty. Dokładnie przeczytaj umowę i załączniki do niej, włącznie z tym, co jest napisane „małym drukiem”. Sprawdź, czy nie ma ukrytych dodatkowych kosztów.
• Domagaj się dokumentów. Sprzedawca musi ci dać 1 egzemplarz umowy, wszelkie załączniki do niej, regulaminy promocji.
• Możesz odstąpić od umowy. Masz na to 14 dni od otrzymania towaru. Jeśli sprzedawca cię o tym nie poinformował, termin wydłuża się do 12 miesięcy. Po wysłaniu oświadczenia o odstąpieniu od umowy musisz w ciągu 14 dni na własny koszt odesłać produkt.
• Wadliwy produkt możesz reklamować. Możesz żądać od sprzedawcy naprawy lub wymiany towaru, obniżenia ceny, a gdy wada jest istotna – zwrotu pieniędzy. Sprzedawca odpowiada w ramach rękojmi za wady, które wystąpiły w ciągu 2 lat od wydania towaru.