Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Umowa o pracę bez tajemnic

Donata Żmiejko [email protected]
Trudno jest obecnie zdobyć etat i umowę na czas nieokreślony. Pracodawcy zawierają różne inne umowy.

Generalnie umowy o pracę możemy podzielić na bezterminowe i terminowe. Bezterminową umową o pracę jest umowa zawarta na czas nieokreślony. Natomiast do umów terminowych zaliczymy: umowę zawartą na okres próbny, czas określony i na czas wykonywania określonej umowy pracę. Umowy terminowe z woli stron umowy lub z mocy prawa rozwiązują się z upływem oznaczonego okresu lub z chwilą dokonania czynności.

Określenie terminu, na jaki umowy mogą być zawarte, może nastąpić przez wskazanie:
- konkretnej daty, w której umowa rozwiąże się,
- okresu, przez jaki ma trwać umowa,
- jakiegoś zdarzenia przyszłego, powodującego rozwiązanie umowy.

Umowy bezterminowe, nie zawierają w swej treści daty ani terminu rozwiązania umowy, wiążą strony dopóki nie nastąpi wypowiedzenie albo wygaśnięcie z innych przyczyn.

Treść umowy o pracę

Każda umowa o pracę jest zawsze umową dwustronnie zobowiązującą. Jest umową wzajemną, co oznacza, że każda ze stron umowy zobowiązuje się do świadczenia w zamian za świadczenie drugiej strony.

Zgodnie z art. 29 Kodeksu pracy, umowa o pracę zawsze powinna określić strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, a w szczególności:

- rodzaj pracy,
- miejsce wykonywania pracy,
- wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi wykonywanego zajęcia, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,
- wymiar czasu pracy,
- termin rozpoczęcia pracy.

Umowa o pracę powinna być zawarta na piśmie. Nie oznacza to jednak, że umowa zawarta ustnie jest nieważna. W przypadku niezachowania formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić mu na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków.

Rodzaje umów

Rodzaje umów o pracę zostały wymienione w art. 25 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
Zgodnie z kodeksem wyróżniamy cztery rodzaje umów o pracę:

- umowa o pracę na czas nieokreślony,
- umowa o pracę na czas określony,
- umowa o pracę na okresy wykonywania określonej pracy,
- umowa na okres próbny.

Powyższe wyliczenie rodzajów umowy o pracę ma charakter zamknięty, co oznacza, że pracodawca i pracownik nie mogą zawrzeć między sobą innych umów o pracę. Pracodawca wprawdzie może zawierać także tzw. umowę na zastępstwo, ale nie jest to jednak nowy rodzaj umowy o pracę, a typ umowy na czas określony. Z treści umowy o pracę powinno wynikać jakiego rodzaju umowę strony zawarły.

Umowa na czas nieokreślony

To umowa najbardziej pożądana przez pracowników. Tego typu umowa wiąże strony bezterminowo, przez co daje pracownikowi stabilizację zatrudnienia, pracodawcy zaś pozwala na zbudowanie stałych więzów z cenionym pracownikiem.

Umowa na czas nieokreślony może być wypowiedziana tylko z uzasadnionych powodów. Może zostać wypowiedziana przez pracownika i pracodawcę po zachowaniu odpowiednich terminów. Okres wypowiedzenia jest zależny od czasu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy. Wynosi on:

- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Umowa na czas określony

Umowa o pracę na czas określony jest umową terminową. Zawierana jest na z góry określony czas, po upływie którego umowa wygasa. W przepisach prawa pracy nie jest wskazana ani dolna, ani górna granica, na jaką umowa może być zawarta. Jednak zawieranie tego typu umów na bardzo długi okres czasu, jest uznawane za nadużycie. Umowy zawarte na szczególnie długie okresy zatrudnienia, mogą być uznane przez sąd pracy za umowy zawarte na czas nieokreślony.

Umowę o pracę na czas określony można wypowiedzieć tylko, kiedy sama umowa przewiduje taką możliwość. W treści umowy musi się znaleźć zapis o możliwości wypowiedzenia umowy na czas określony. Okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie. Brak takiego zapisu oznacza, że umowa nie może zostać rozwiązana za wypowiedzeniem.
Zgodnie z art. 25 1 K.p., w przypadku umów na czas określony, trzecia umowa jest już umową na czas nieokreślony. Chyba, że pomiędzy poszczególnymi umowami nastąpił przynajmniej jeden miesiąc przerwy w zatrudnieniu.

Umowa o pracę na okresy wykonywania pracy

Umowa na czas wykonania określonej pracy, jako umowa terminowa, jest zawierana w celu wykonania z góry określonego zadania, co czyni ten stosunek prawny podobnym do umowy o dzieło. W umowie na czas wykonania określonej pracy, jak w każdej umowie terminowej trzeba określić termin jej zakończenia. W przeciwnym razie doszłoby bowiem do zawarcia umowy czas nieokreślony. Mimo że umowa ta należy do kategorii umów terminowych, określenie w niej konkretnej daty końcowej może okazać się niemożliwe.
Zakończenie tego rodzaju umowy określa bowiem przyszłe zdarzenie, którym jest ukończenie danej pracy. Dlatego też przy tego rodzaju umowie dopuszczalne jest określenie zakończenia trwania umowy w sposób pośredni, a więc poprzez wskazanie pracy, dla wykonania której umowę tę zawarto.

Umowa na okres próbny

Jej celem jest sprawdzenie przez pracodawcę kompetencji pracownika oraz zapoznanie się pracownika z warunkami pracy. Pracodawca może zawrzeć z pracownikiem umowę o pracę na okres próbny, nie przekraczający 3 miesięcy. Umowa ta rozwiązuje się z upływem wyznaczonego okresu, jeśli nie ulegnie wcześniejszemu wypowiedzeniu lub też rozwiązaniu bez wypowiedzenia lub rozwiązaniu na mocy porozumienia stron.
Umowa na okres próbny może być rozwiązana za porozumieniem stron lub za wypowiedzeniem trwającym:

- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Jeżeli pracodawca i pracownik zamierzają kontynuować współpracę, to powinni zawrzeć nową umowę o pracę.

Czytaj e-wydanie »

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na wspolczesna.pl Gazeta Współczesna