W Białymstoku otwarto wystawę poświęconą 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego

Instalacja powstała w oparciu o zdjęcia i relacje białostoczan zaangażowanych w działalność związkową z okresu wprowadzenia stanu wojennego i wczesnych lat 80. poprzedniego wieku. To opowieść o Białymstoku, o rodzącej się w tutejszych zakładach przemysłowych "Solidarności", manifestacjach, czy słynnych kolejkach przed sklepami.

Czytaj też: Białystok. Odsłonięto tablicę upamiętniającą działaczy białostockiej Solidarności. Przed 40. rocznicą wprowadzenia stanu wojennego

- Stan wojenny zazwyczaj jest postrzegany przez pryzmat historyków. Często pomijane są doświadczenia zwykłych mieszkańców Białegostoku. Widok żołnierzy, milicjantów, wprowadzonej godziny policyjnej, dodatkowych restrykcji... Przez tą wystawę chcieliśmy pokazać, jak zapamiętali ten niezwykły okres historyczny, który z ich relacji wyłania się jako okres strachu i niepewności, co do następnego dnia - mówił w niedzielę podczas oficjalnego otwarcia wystawy jej autor, Piotr Białokozowicz.

Dodaje, że dla starszych osób instalacja będzie przypomnieniem tych wydarzeń, dla młodszych - dobra lekcja historii.

Wystawa to wspólna inicjatywa władz Białegostoku oraz tutejszego Muzeum Wojska.

- Stan wojenny w powojennej historii Polski był chyba najbardziej traumatycznym wydarzeniem. Z jednej strony złamał ten potężny ruch, jakim była "Solidarność" w roku 1981, ale z drugiej strony stał się początkiem końca komunizmu w naszym kraju - podkreśla Robert Sadowski, dyrektor Muzeum Wojska.

Stan wojenny został wprowadzony 13 grudnia 1981 roku. Władzę w kraju przejęła Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego z gen. Wojciechem Jaruzelskim na czele. Tylko w samym Białymstoku w nocy z 12 na 13 grudnia aresztowano łącznie 40 osób, w następnych dniach kolejnych 19. Najliczniej zatrzymano członków Komisji Zakładowych „Uchwytów”, „Fast” i „Unitry- Biazet”.

Na mocy dekretu zawieszono działalność wszystkich organizacji, stowarzyszeń i związków zawodowych, w tym Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, zakazano organizowania strajków i akcji protestacyjnych. Zawieszono wydawanie gazet i czasopism. Zmilitaryzowano niektóre zakłady pracy, wprowadzono godzinę policyjną. Działacze „Solidarności” byli internowani.

Zobacz także: Białystok uczcił 101. rocznicę bitwy o miasto. Były pokazy sprzętu wojskowego, wystawa i grochówka (ZDJĘCIA)

- Mamy nadzieję, że te wydarzenia, które miały miejsce 13 grudnia, nigdy nie powrócą i zostaną tylko wspomnieniem - mówił zastępca prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki. - Zapraszamy do chwili refleksji nad tym, czego 40 lat temu doświadczyli białostoczanie. Wielu z nas dobrze pamięta atmosferę tamtych dni. Chcemy także, by młode pokolenie miało wyobrażenie tego czego doświadczaliśmy.

Wystawa powstała m.in. dzięki współpracy z Centrum im. Ludwika Zamenhofa oraz Muzeum Historycznym, które udostępniło swoje materiały. Instalacje można oglądać na Skwerze Armii Krajowej przy ul. Kilińskiego (w pobliżu Pałacyku Gościnnego i Muzeum Wojska w Białymstoku) do połowy lutego przyszłego roku.