W minionym roku zmniejszono dopłaty. W tym roku będą wyższe

Owa dyscyplina finansowa była spowodowana tym, że zaplanowany przez Unię Europejską budżet finansowy na realizację dopłat za 2013 rok był wyższy od faktycznie dostępnego. A więc, w 2014 r. rolnikom, którzy w 2013 r. otrzymali dopłaty bezpośrednie wyższe niż 2 tys. euro, obniżono dopłaty (finansowane z budżetu UE) o współczynnik 2,45 proc. W całym kraju zmniejszone płatności otrzymało 365,5 tys. rolników. Polska zwróciła do budżetu unijnego 153,9 mln zł. Okazało się jednak, że z tych pieniędzy UE wykorzystała tylko ponad milion złotych, a to co pozostało (152,3 mln zł) zostanie zwrócona rolnikom, którzy zostali objęci dyscypliną finansową.

Rolnicy otrzymają decyzje

Jak tłumaczy Piotr Masłowski, kierownik biura DSŚPB Podlaskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, szczegółowe kwoty potrącenia w ramach dyscypliny finansowej oraz zwrotu kwot zmniejszenia, rolnicy otrzymają w decyzjach przyznających płatności bezpośrednie za rok 2014 wydawanych przez kierowników biur powiatowych.

Kto zyska w najbliższych pięciu latach

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiło jednocześnie projekt systemu płatności bezpośrednich w Polsce w latach 2015-2020. Zakłada on m.in. wsparcie aktywnych, małych i średnich gospodarstw rolnych, które mają realne szanse na rozwój. Dlatego też zostanie przesunięte 25 proc. koperty z II filaru na lata 2015-2020 (2,34 mld euro) - zwiększy pulę płatności bezpośrednich (do 23,49 mld euro).

Fundusze uzyskane z przesunięcia będą w większości (około 73 proc.) przeznaczone na dofinansowanie płatności dla małych i średnich gospodarstw (do "pierwszych hektarów" z przedziału od 3.1 do 30 ha w każdym gospodarstwie). Szacuje się, że stawka tej płatności wyniesie około 41 euro\ha. Przewiduje się też dodatkową płatność dla młodych rolników (do 40 roku życia), na którą ma zostać przeznaczone 2 proc. rocznej koperty krajowej. Będzie przysługiwała maksymalnie przez pięć lat od dnia założenia gospodarstwa. Będzie to płatność podstawowa - stawka wyniesie 25 proc. średniej krajowej płatności na hektar, czyli ok. 62 euro/ha, a można ją otrzymać do powierzchni nie większej niż 50 ha.

Polska zamierza także wykorzystać możliwość przeznaczenia 15 proc. koperty krajowej na płatności związane z produkcją (przede wszystkim na wsparcie w sektorze bydła, krów, owiec i kóz, ale także roślin wysokobiałkowych, owoców miękkich, pomidorów, ziemniaków skrobiowych, chmielu, konopi włóknistych, lnu i buraków cukrowych).

Obowiązkowe zazielenienie

Nowością będą tzw. płatności zielone (będą obowiązkowe w całej Unii Europejskiej) i zostanie na nie przeznaczonych 30 proc. funduszy. Zazielenienie może być realizowane przez: dywersyfikację (różnicowanie) upraw, utrzymywanie trwałych użytków zielonych, utrzymywanie obszarów proekologicznych. Wszyscy rolnicy uprawnieni do jednolitej płatności obszarowej będą zobowiązani do realizacji zazielenienia. W zależności od ilości gruntów rolnych w gospodarstwie oraz udziału trwałych użytków zielonych, rolnicy będą zobowiązani do przestrzegania jednej, dwóch lub trzech praktyk zazielenienia.

Dywersyfikacja upraw będzie dotyczyć gospodarstw rolnych o powierzchni od 10 hektarów gruntów ornych. Gospodarstwa od 10 do 30 ha będą musiały prowadzić na nich co najmniej dwie różne uprawy - główna nie może zajmować więcej niż 75 proc. Gospodarze posiadający powyżej 30 ha gruntów ornych będą zobowiązani do prowadzenia na nich przynajmniej trzech różnych upraw - główna nie może zajmować więcej niż 75 proc. gruntów ornych, a dwie uprawy łącznie nie mogą zajmować więcej niż 95 proc. gruntów ornych. Od 15 maja do 15 lipca prowadzone będą kontrole pod kątem dywersyfikacji upraw.

Przepisy przewidują szereg wykluczeń z obowiązku spełniania tego wymogu. Na przykład gospodarstwa uczestniczące w systemie dla małych gospodarstw rolnych, pomimo tego, że są zwolnione z realizacji zazielenienia, będą uprawnione do otrzymania tej płatności.