W województwie podlaskim jest oficjalnie 6,2 tysiąca schronień dla mieszkańców. Hermetycznych schronów - zaledwie 22

Po wybuchu wojny na Ukrainie i masowym bombardowaniu ukraińskich miast, z polecania MSWiA strażacy PSP - wspierani przez urzędników - rozpoczęli inwentaryzację miejsc, w których ludność może się schronić na wypadek działań zbrojnych, ale też ekstremalnych zjawisk pogodowych, katastrof ekologicznych i innych kataklizmów. Inwentaryzacja rozpoczęła się w październiku 2022 r. - zakończyła w lutym br. Właśnie opublikowano wyniki.

Czytaj też:

Raport PSP jest lakoniczny i obejmuje jedynie dane zbiorcze dla Polski i województw. Podlaskie jest na dole listy, jeśli chodzi o skalę zidentyfikowanych obiektów w kraju. To 6,2 tys. przy liczbie mieszkańców blisko 1 mln 150 tys. osób (wg ostatnich danych GUS). Wyprzedzają nas nie tylko mniej zaludnione regiony (lubuskie - 9,4 tys. obiektów przy niespełna 985,5 tys. mieszkańców; czy opolskie - prawie 948,6 tys. mieszkańców i 10,6 tys. obiektów), ale też te porównywalne do Podlaskiego (świętokrzyskie - 6,5 tys. obiektów przy liczbie mieszkańców blisko 1 mln 188 tys. oraz warmińsko-mazurskie - 17,4 tys. obiektów, a ludności prawie 1 mln 375 tys.).

Najwięcej miejsc zinwentaryzowano w najbardziej zaludnionych regionach: woj. mazowieckim (29,7 tys. obiektów, ponad 5,5 mln mieszkańców), a także śląskim (25,9 tys. obiektów - prawie 4,4 mln mieszkańców). W całej Polsce to łącznie 234.735 obiektów budowlanych, których - jak twierdzi MSWiA - pojemność przekracza populację Polski, bo może się tam schronić ponad 49 mln osób.

Mówiąc ogólnie "obiektów" mowa o dwóch kategoriach.

• Pierwsza to budowle ochronne (zaprojektowane tak, by chronić ludzi, kluczowe urządzenia i zapasy na wypadek bombardowania, ostrzału, ale i przed promieniowaniem jonizującym). Tu rozróżniane są schrony (te mają obudowę hermetyczną) i mniej bezpieczne ukrycia (niehermetyczne, wyposażone w najprostsze instalacje).
• Druga kategoria to miejsca doraźnego schronienia (MDS), które mogą się sprawdzić w przypadku klęsk żywiołowych, wichur, trąb powietrznych itd. I tych obiektów jest w Polsce najwięcej (224.113). Znajdują się przede wszystkim w piwnicach - w budynkach z żelbetonu lub tzw. wielkiej płyty. Za MDS mogą też służyć tunele, garaże podziemne, metro oraz fortyfikacje.

Metra w Podlaskiem nie ma. Ale MDS-ów w sumie ustalono 5,7 tysiąca. Są praktycznie w każdym dużym mieście w regionie. Gorzej z budowlami ochronnymi. W tej kategorii zinwentaryzowano w Polsce 903 schrony i 8.719 ukrycia. W sumie 10.622 budowli ochronnych. W woj. podlaskim - 488. Według urzędowych dokumentów sprzed ostatniego spisu powinno być ich 563. To dane udostępnione nam przez służby wojewody podlaskiego, któremu informacje przekazywały samorządy. Wygląda na to, że nie wszystkie miejsca spełniły wymogi.

488 budowli ochronnych to i tak daje województwu 7. miejsce w kraju. Znajdują się pod szkołami, szpitalami, urzędami, pocztą. 466 miejsc to ukrycia. Schronów jest u nas 22. Nie licząc woj. lubuskiego (gdzie schronów nie ma wcale, a miejsc ukrycia tylko 75), to jednak najgorszy wynik w Polsce.

Próbowaliśmy w MSWiA dowiedzieć się m.in. ile osób znajdzie tam schronienie i ile obiektów zidentyfikowano choćby w największych podlaskich miastach. Ministerstwo odesłało nas do rzecznika Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej, a ten do raportu i darmowej aplikacji "Schrony" uruchomionej przez PSP. Dzięki niej można znaleźć najbliższe miejsce schronienia w podziale na kategorie. Dostępna jest pod adresem www.schrony.straz.gov.pl.

Zobacz także:

Większość, bo jak naliczyliśmy - 19 schronów znajduje się w Białymstoku, głównie w centrum miasta (w tym siedzibie NBP). W Suwałkach - jeden (przy ul. Pułaskiego na 130 osób), w Hajnówce - dwa. Jeden przy ul. Zina dla 80 osób, drugi przy ul. Armii Krajowej dla 35 osób (do tego dwa ukrycia w mieście).

W żadnym innym mieście powiatowym, a także Łomży, hermetycznych schronów nie ma. W Bielsku Podlaskim jest przynajmniej 8 ukryć, a w Łomży 9. W Sejnach, Sokółce, Grajewie, Kolnie, Wysokiem Mazowieckiem, Siemiatyczach i Mońkach nie ma nawet takiego schronienia. Tylko MDS-y. Jak wszędzie, tylko część przeznaczona jest dla mieszkańców. Są i takie wyłącznie dla załóg konkretnych zakładów pracy.

Duża część obecnych schronów wybudowano jeszcze w czasach zimnej wojny, w latach 50., 70. zeszłego wieku. Potem już nie powstawały. W schronach w Polsce jest ponad 300 tys. miejsc, w ukryciach - 1,1 mln. To niewielka skala.

Wiceszef MSWiA, Maciej Wąsik podkreśla, że ma powstać Fundusz Ochrony Ludności, z którego środki zostaną przeznaczone na obronę cywilna. W ujawnionych założeniach do ustawy o ochronie ludności (trwają nad nią prace w Sejmie) nie ma mowy o budowie nowych schronień. Póki, co pod koniec marca br. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, która ma ułatwić budowę przydomowego schronu.