Wieś bogaci się dzięki dotacjom

Rolnictwo w liczbach

Rolnictwo w liczbach

- Powierzchnia użytków rolnych wynosiła w minionym roku 18 870 tys. ha.
- Blisko 60 proc. ankietowanych gospodarstw deklaruje miesięczne dochody gospodarstwa na poziomie poniżej 4 tys. zł, a 13 proc. na poziomie ponad 6 tys. zł.
- 40 proc. rolników uzyskuje dochody z pozarolniczej działalności.
- Ankietowani rolnicy średnio 67 proc. wydatków przeznaczają na koszty związane z prowadzeniem gospodarstwa.

Nadal jednak dochód przypadający na jednego mieszkańca wsi jest mniejszy od dochodu przypadającego na jednego mieszkańca miasta. Na wsi stanowi tylko 80 proc. średniej krajowej.

Z opublikowanego w 2011 r. przez GUS rocznika statystycznego wynika, że największy odsetek wśród gospodarstw rolnych w naszym kraju stanowią te najmniejsze - o powierzchni 1 ha. Jest ich 31 proc. Natomiast najmniej jest gospodarstw o powierzchni 50 ha i większej (tylko 1,2 proc.).

Ubywa gospodarstw

Jeśli porównamy dane z dwóch ostatnich spisów rolnych, okaże się, że od 2002 r. do 2012 r. liczba gospodarstw rolnych zmniejszyła się o 22,4 proc. (656 tys.). Wśród nich najwięcej było tych o powierzchni ponad 1 ha.

Zapewne dlatego ciągle niska jest dochodowość gospodarstw mierzona ich siłą ekonomiczną ESU. Jest to przeciętna (średnia z trzech lat) wartość produkcji uzyskiwana z 1 ha lub od 1 zwierzęcia pomniejszona o standardowe koszty niezbędne do wytworzenia tego produktu. Według danych GUS prawie 90 proc. gospodarstw rolnych w Polsce znajduje się w najniższym przeciętnym przedziale (wielkości ekonomicznej gospodarstwa) - poniżej 8 esu. 10 proc. gospodarstw mieści się w przedziale 10-40 ESU, a tylko 0,8 proc. ma współczynnik ESU większy niż 40. Średnia wielkość ekonomiczna gospodarstwa wynosi w Polsce 10,2 ESU. Widać zatem jak bardzo rozdrobnione są polskie gospodarstwa.

Nie wszyscy utrzymują się z gospodarstw

Jak wynika z przeprowadzonego badania, znaczna większość - prawie 60 proc. - gospodarstw deklaruje, że ich miesięczne dochody są niższe niż 4 tys. zł (27 proc. gospodarstw z tej grupy uzyskuje dochody do 2 tys. zł). Niewiele ponad 14 proc. ankietowanych zadeklarowało miesięczne dochody w przedziale 4-6 tys. zł. Prawie dla 60 proc. osób dochody uzyskiwane z gospodarstwa rolnego są źródłem utrzymania. Pozostałe rolnicy deklarują dochody z tytułu innej działalności (najwięcej 70 proc. pracę na etat, w dalszej kolejności będzie to działalność niezwiązana z rolnictwem, dodatkowa działalność, usługi dla rolnictwa, a na końcu agroturystyka).

Najczęściej ponad połowę wydatków w polskich gospodarstwach stanowią koszty związane z utrzymaniem produkcji rolnej. Im większe gospodarstwo, tym mniej pieniędzy (w stosunku do dochodów) wydaje na bieżące utrzymanie, a także na dobra luksusowe. Wydatki luksusowe stanowią średnio niespełna 9 proc. wydatków we wszystkich badanych grupach gospodarstw domowych. A najwięcej - procentowo - na dobra luksusowe wydają gospodarstwa, których wielkość ESU jest najniższa, czyli o najniższych dochodach z produkcji rolniczej.

Ale w raporcie "Agro pod lupą" możemy dopatrzeć się również pozytywnych tendencji. Otóż, polska wieś bardzo szybko się bogaci - przede wszystkim dzięki funduszom unijnym i krajowym. Obecnie połowę dochodów rolników stanowią unijne dotacje. Mimo to polskie gospodarstwa rolne są skłonne uzyskiwać dodatkowe dochody z działalności pozarolniczej. Dotyczy to zwłaszcza rolników z pierwszej grupy - tych z najniższą wielkością ekonomiczną (do 8 ESU).

Strategiczna pszenica ozima

Zdecydowana większość respondentów przyznała, że prowadzi produkcję roślinną, a jedna trzecia również i zwierzęcą. Ponad połowa ankietowanych rolników uprawia pszenicę ozimą, a prawie co piąty gospodarz uznaje ją za uprawę strategiczną. Natomiast dla gospodarstw, w których prowadzona jest produkcja zwierzęca, strategiczna jest hodowla bydła mlecznego (42 proc. gospodarstw). Na drugim miejscu znalazła się trzoda chlewna, a na kolejnym hodowla bydła mlecznego.

Na podstawie raportu "Agro pod lupą", przygotowanego na zlecenie Europejskiego Funduszu Leasingowego