Witamina B1. Działanie, występowanie, dawkowanie, cena, niedobór, czyli wszystko, co musisz wiedzieć o tym cennym składniku

Witamina B1 współuczestniczy w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego oraz wspomaga pracę układu sercowo-naczyniowego. Może też wpływać na prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Dowiedziono także, że witamina B1 wykazuje właściwości antyoksydacyjne czyli zapobiega procesom nowotworowym, starzeniu się skóry, chorobom sercowo-naczyniowym i wielu innym negatywnym skutkom ubocznych produktów metabolizmu.

• u osób cierpiących na chorobę wieńcową zwiększa siłę z jaką serce pompuje krew,
• działa korzystnie na nerwy,
• zmniejsza drętwienie i mrowienie dłoni i stóp nękające często osoby chore na cukrzycę i inne schorzenia niszczące układ nerwowy,
• wspomaga trawienie i przynosi ulgę w niestrawności,
• poprawia pamięć u osób cierpiących na chorobę Alzheimera,
• tłumi zaburzenia procesów myślowych powodowane przez leki,
• przemienia cukier w energię,
• wpływa na właściwe funkcjonowanie układu nerwowego,
• przyczynia się do poprawy sprawności umysłowej,
• pomaga w leczeniu łojotoku, łysienia i trądziku,
• zapobiega kumulacji w organizmie toksycznych produktów ubocznych przemiany materii, które mogły uszkadzać serce i układ nerwowy

Zobacz też Jak szybko schudnąć? Wystarczy przestrzegać kilku zaleceń [PORADY]

Niedobory witaminy B1 mogą występować przy wysiłku fizycznym i umysłowym, wyczynowym uprawianiu sportu, w przypadku picia dużej ilości alkoholu, kawy i herbaty, a także u osób prowadzących aktywny tryb życia i narażonych na długotrwały stres oraz u osób starszych. Kaloryczne pokarmy, używki: kawa, tytoń, herbata, czekolada, napoje zawierające kofeinę (np. cola), a w szczególności alkohol wyczerpują rezerwy witaminy B1, przyczyniając się do powstania jej niedoboru w organizmie. Ponadto ostrygi, surowe ryby, niektóre skorupiaki morskie zawierają enzym, który ją rozkłada.

Objawami niedoboru witaminy B1 są:

• skurcze i bóle mięśni,
• zaburzenia pamięci i koncentracji,
• osłabienie,
• uczucie chronicznego zmęczenia,
• oczopląsy,
• depresja,
• powiększenie i przyspieszona praca mięśnia sercowego,
• opuchnięcia kończyn górnych i dolnych,
• zaburzenia czucia,
• obniżenie aktywności seksualnej,
• zaburzenia układu pokarmowego (wymioty, biegunka, utrata łaknienia),
• zmniejszenie masy ciała

Jak zapobiegać utracie witamin w żywności?

Inne objawy niedoboru witaminy B1 mogą wystąpić u osób nadużywających alkoholu, są to:

• encefalopatia Wernickiego (podwójne widzenie, niezborność ruchów, zaburzenia świadomości),
• zespół Korsakowa (zaburzenia pamięci, utrata kontaktu z rzeczywistością, otępienie)
• delirium tremens (majaczenie alkoholowe, zaburzenia świadomości i snu, drgawki, przewidzenia, urojenia)

Bardzo ciężko zaobserwować objawy związane z nadmiernym spożyciem witaminy B1. Wynika to z faktu, że witamina ta ma ograniczoną zdolność wchłaniania z przewodu pokarmowego, a jej nadmierne ilości są łatwo wydalane są z moczem. Jednak bardzo duże dawki mogą spowodować:

• drżenie mięśni
• arytmie serca
• zawroty głowy
• reakcje alergiczne

Witamina B1 występuje w znacznych ilościach zarówno w produktach pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Spośród produktów roślinnych szczególnie dobrym jej źródłem są produkty zbożowe i suche nasiona roślin strączkowych. W produktach zbożowych zawartość tej witaminy waha się w zależności od gatunku zboża, wysokości wymiału praz procesów technologicznych stosowanych w produkcji.

W czym występuje witamina B1:

• chuda wieprzowina
• pełne ziarna
• suszona fasola
• orzechy
• nasiona roślin
• ziemniaki
• orzechy brazylijskie
• nasiona dyni, słonecznika, sezamu
• brunatny ryż
• wiele rodzajów płatków śniadaniowych
• owoce dzikiej róży
• otręby zbożowe
• mniszek lekarski
• drożdże
• nasiona owoców strączkowych

Osoby, które piją dużo kawy lub herbaty (nawet bez kofeiny) powinny zwiększyć dawkę witaminy B1 w swojej diecie, ponieważ napoje te pozbawiają organizm jej zasobów.

Nie obserwuje się działań niepożądanych dużych dawek witaminy B1, ponieważ organizm wydala jej nadmiar z moczem.

Witamina B1 wchłania się najlepiej w środowisku kwaśnym. Należy ją przyjmować z posiłkami, ponieważ wtedy wydzielany jest sok żołądkowy. Powinno się dzielić dzienną dawkę na 2 części i zażywać ją o różnych porach dnia, ponieważ nadmiar jest usuwany z organizmu wraz z moczem.

Tak jak w przypadku innych witamin, dawkowanie witaminy B1 jest zależne od wieku.

Dzienne dawkowanie witaminy (RDA) to:

• dla dzieci od pierwszego do trzeciego roku życia - 0,5 mg,
• dla dzieci od czwartego do szóstego roku życia - 0,6 mg,
• dla dzieci od siódmego do dziewiątego roku życia - 0,9 mg,
• dla chłopców i dziewcząt od dziesiątego do dwunastego roku życia - 1 mg,
• dla dziewcząt od trzynastego do osiemnastego roku życia - 1,1 mg,
• dla chłopców od trzynastego do osiemnastego roku życia - 1,2 mg,
• dla kobiet - 1,1 mg,
• dla mężczyzn - 1,3 mg,
• dla kobiet w ciąży - 1,4 mg,
• dla kobiet karmiących - 1,5 mg

Źródło: Normy żywienia dla populacji polskiej - nowelizacja, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2012

W aptekach witamina B1 jest dostępna od różnych producentów. I w zależności od tego, kształtują się jej ceny, które oscylują w granicach kilku złotych. Np. za Vitaminum B1, tabletki, 3 mg, (Polfarmex), zapłacimy 3.49 zł. Mega Witamina B1 3mg, 50 tabletek od producenta Avet Pharma to koszt 3,48 zł.

O tym, czy witamina B1 w aptekach jest dostępna na receptę czy bez, decyduje jej dawka. Witaminę B1 w dawce 3 mg kupimy bez recety, ale na większą jej dawkę – 25 mg – będzie nam już potrzebna recepta.

Na rynku dostępna jest Witamina B1 forte. Ten suplement diety stanowiący uzupełnienie codziennej diety w witaminę B1, można kupić już od 4,99 zł za opakowanie 50 tabletek. Ma dawkę 3 mg, spożywa się jedną tabletkę dziennie.

Niedobory witaminy B1 można też regulować przyjmując Witaminę B1 teva. Występuje ona w dwóch dawkach: 3 m hg i 25 mg.