Czy wolno nam wyciąć drzewo ze swojej działki bez zezwolenia?
Tak było od 1 stycznia, ale nastąpi koniec z całkowitą samowolą. Nadal będziemy mogli ściąć przeszkadzające nam drzewo, ale taki zamiar trzeba będzie zgłosić w urzędzie gminy. W obowiązujących do tej pory przepisach osoby fizyczne mogły usunąć bez zezwolenia ze swojej nieruchomości każde drzewo, bez względu na jego obwód, jeżeli usunięcie to dokonywane było na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Nowelizacja ustawy wprowadzi obowiązek zgłaszania takiego zamiaru. Jednak proces ten ma być uproszczony. Będzie trzeba podać numer działki, na której odbędzie się wycinka, czego będą dotyczyły prace i kiedy zostaną przeprowadzone. Poprawka ma na celu wprowadzenie przepisów, które umożliwią weryfikację, czy wycinka rzeczywiście była przeprowadzona w calach niezwiązanych z działalnością gospodarczą.
Jakie drzewo możemy zgłosić do wycinki?
Nie potrzebujemy zezwolenia na wycięcie drzewa jeżeli drzewo lub krzew rośnie na naszej posesji, a cel usunięcia drzewa nie jest związany z prowadzeniem działalności gospodarczej na tym terenie.
Nie potrzebujemy również zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu jeżeli prowadzimy działalność gospodarczą, ale obwód pnia drzewa na wysokości 130 cm nie przekracza 50 cm lub 100 cm w przypadku topoli, wierzb, kasztanowca zwyczajnego, klona jesionolistnego, klona srebrzystego, robinii akacjowej oraz platana klonolistnego, a krzewy rosną w skupisku nie przekraczającym 25 metrów kwadratowych.
Wycięcie drzewa może być niemożliwe albo utrudnione, jeżeli drzewo jest objęte dodatkową ochroną, np. jest pomnikiem przyrody, zadrzewieniem śródpolnym, przydrożnym i nadwodnym w parku krajobrazowym albo na obszarze chronionego krajobrazu. Niemożliwe lub utrudnione będzie też usunięcie drzewa, które jest objęte ochroną konserwatora zabytków albo w zasięgu prac wycinkowych występują chronione gatunki zwierząt, roślin lub grzybów. Możliwość usunięcia takiego drzewa regulują odrębne przepisy.
Czy uchwała rady gminy może przywrócić obowiązek uzyskania zezwolenia na usunięcie drzewa przez osoby fizyczne?
Nie, prawo usuwania drzew z nieruchomości należących do osób fizycznych na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej ma charakter ustawowy i nie może być wyeliminowane aktem prawa miejscowego. Kompetencja rady gminy dotyczy jedynie wprowadzania wyjątków od obowiązku uzyskiwania zezwolenia na usunięcie drzewa.
Czy rolnik jest osobą fizyczną i może usuwać drzewa i krzewy na podstawie nowego prawa?
Zgodnie z nowelizacją ustawy zezwolenie na usuniecie drzewa i krzewu nie jest wymagane w przypadku drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Oba warunki (własność nieruchomości należąca do osoby fizycznej i określony cel usunięcia) należy spełnić łącznie. Rolnicy są osobami fizycznymi, a zatem jeżeli są właścicielami działki, na której rośnie usuwane drzewo/krzew, to pierwszy warunek można uznać za spełniony.
Ponieważ działalność rolnicza jest kwalifikowana jako działalność gospodarcza (odpowiada definicji działalności gospodarczej z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), konieczne jest dokonywanie indywidualnej oceny, czy drzewa/krzewy są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej (działalności rolniczej). Przykładowo, usuniecie drzewa/krzewu w celu budowy domu nie jest związane z prowadzeniem przez rolnika działalności gospodarczej (działalności rolniczej). Natomiast usunięcie drzewa/krzewu pod budowę stodoły, obory, kurnika albo budowę drogi dojazdowej do pola jest związane z prowadzeniem przez rolnika działalności gospodarczej (działalności rolniczej).
Czy rolnik, na podstawie nowej wersji ustawy, może usuwać wszystkie drzewa i krzewy z nieruchomości rolnej?
Zezwolenie nie jest wymagane w przypadku drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego. Rolnik, bez względu na położenie nieruchomości, gatunek oraz wymiary drzew, może więc je usunąć z gruntu rolnego w celu wprowadzenia na ten grunt upraw rolnych. Jeżeli jednak drzewo jest zadrzewieniem śródpolnym, przydrożnym albo nadwodnym znajdującym się w parku krajobrazowym albo na obszarze chronionego krajobrazu, w których obowiązuje zakaz usuwania takich zadrzewień, to nie może być usunięte. Brak możliwości usunięcia dotyczy również tej części drzew pokrywających całą działkę, które rosną bezpośrednio przy drodze lub wodzie (są zadrzewieniem przydrożnym lub nadwodnym).
Co z gniazdami na drzewach?
Ustawa nie zwalnia z przestrzegania przepisów dotyczących ochrony gatunkowej. W tym zakresie nadal obowiązują dotychczasowe przepisy. Jakie? W terminie od 16 października do końca lutego nie potrzebujemy zezwolenia na usuwanie gniazd ptasich z obiektów budowlanych i terenów zieleni, kiedy wynika to ze względów bezpieczeństwa lub względów sanitarnych.
Ale poza wymienionymi przypadkami, przed usunięciem drzewa stanowiącego siedlisko chronionych ptaków, nadal każdorazowo trzeba uzyskać zezwolenie na wycinkę drzewa, na którym mieszkają ptaki. O zezwolenie trzeba się zwrócić do regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Prawo do wycinki drzew bez zezwolenia nie dotyczy też pomników przyrody rosnących na prywatnych posesjach. W takich sytuacjach konieczne jest przeprowadzenie obowiązującej dotychczas procedury, czyli działań związanych ze zniesieniem formy ochrony przyrody.
Co z zabytkami przyrody?
Nowe zasady dotyczące wycinki drzew i krzewów zawarte w obowiązującej od stycznia ustawie o ochronie przyrody nie zwalniają z obowiązku uzyskania pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków na dokonanie zmian w obrębie zieleni zabytkowej czy uzgodnienia z leśniczym warunków wycinki, a także właściwego ocechowania drewna w oparciu o przepisy ustawy o lasach.
Czy są jakieś obostrzenia związane z działką, na której dokonano wycinki?
Tak. Nieruchomość, na której dokonano wycinki drzew lub krzewów nie może być wykorzystana do prowadzenia działalności gospodarczej przez okres pięciu lat od dnia dokonania zgłoszenia. Przez ten okres odpowiednie organy mają prawo kontrolować, czy na naszej działce działalność gospodarcza rzeczywiście nie jest prowadzona. Nowelizacja przewiduje, że minister środowiska przedstawi tryb i zasady takiej kontroli. W przypadku wykrycia prowadzenia działalności gospodarczej, na właściciela nieruchomości zostanie nałożona kara administracyjna.
Gdzie składać wniosek?
Gdy potrzebujemy zgodę na wycinkę, wniosek należy złożyć:
- w urzędzie gminy lub miasta, albo w urzędzie powiatowym dla działki będącej własnością gminy, jeśli działka nie została przekazana do użytku wieczystego
- w urzędzie marszałkowskim dla działki będącej własnością miasta na prawach powiatu, ale wtedy, gdy nie została przekazana do użytkowania wieczystego
- do wojewódzkiego konserwatora zabytków, jeśli działka jest wpisana do rejestru zabytków
Urzędy mają 30 dni na wydanie zezwolenia na wycinkę drzew lub do jej odmowy. W przypadku spraw szczególnie skomplikowanych czas ten wydłuża się do 60 dni. Kompetencje regionalnych dyrekcji ochrony środowiska pozostają bez zmian jeśli chodzi o wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu znajdującego się w granicach rezerwatu przyrody. Zmieniły się natomiast zasady wycinki drzew w pasie drogowym - od 1 stycznia nie ma już obowiązku ich uzgadniania z regionalnym dyrektorem.