Wyjątkowa świątynia na brzegu rzeki. Zabytkowy, drewniany kościół w Narwi i jego niespotykana na Podlasiu architektura

Świątynia narewska jest jedną z największych drewnianych budowli sakralnych w województwie podlaskim, możną ją zaliczyć do barokowych kościołów dwuwieżowych, powszechnie wznoszonych w XVIII i XIX w. Jest też jednym z najcenniejszych zabytków architektury drewnianej w regionie.

Zobacz jak wygląda unikalna świątynia nad Narwią:

Jedna z pierwszych pisanych wzmianek o Narwi pochodzi z 1421 roku i dotyczy postoju tutaj króla Władysława Jagiełły, który podróżował do Grodna. Prawa miejskie chełmińskie nadał taj osadzie król Zygmunt I Stary w dniu 27 czerwca 1514 roku, na prośbę Olbrachta Marcinowicza Gasztołda, starosty bielskiego. Przez stulecia obok siebie żyli prawosławni i katolicy, a następnie i Żydzi. Obecnie Narew nie posiada praw miejskich – utraciła je w 1934 roku w wyniku upadku gospodarczego.

Pierwotnie istniała tutaj kaplica dworska, W czasie lokacji miasta na prawie magdeburskim w 07.12.1528 roku król Zygmunt Stary i jego żona Bona Sforza ufundowali kościół pw. Wniebowzięcia NMP i św. Stanisława Biskupa Męczennika. Był to również faktyczny początek parafii.

Obecna świątynia drewniana została wzniesiona w latach 1738-1748. Przypuszcza się (nie jest to jednak potwierdzone) że projekt świątyni wykonał Jakub Fontana - architekt związany z tym terenem, pracujący dla Jana Klemensa Branickiego. Architekt ten zaprojektował również nieistniejący już kościół w Surażu. W latach 1851, 1857, 1860 budowla była remontowana . Świątynia dwukrotnie została uszkodzona przez pociski

• podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku
• podczas II wojny światowej w 1944 roku

W 1958 r. przeprowadzono gruntowny remont wzmacniający konstrukcje wież, uzupełniono więźbę dachową i pokrycie dachu. W 2011 roku całą świątynię pokryto blachą.

Zobacz koniecznie: Barokowa architektura Podlasia czyli nie tylko Pałac Branickich w Białymstoku

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i świętego Stanisława powstał na planie prostokąta. Jest to orientowana trójnawowa konstrukcja o układzie bazylikowym, z prosto zamkniętym prezbiterium oraz wyodrębnioną, niewielką kruchtą. W wyglądzie zewnętrznym zwracają uwagę dwie trzykondygnacyjne wieże obejmujące trójkątny szczyt fasady. Ściany zewnętrzne oszalowano deskami. Konstrukcja opiera się na fundamentach z polnego kamienia. Kościół nawiązuje formą fasady do monumentalnych fasad kościołów murowanych. Dwie wieże w fasadach świątyń budowanych na terenach wschodnich - różnowyznaniowych i wielonarodowych były świadomym manifestowaniem katolicyzmu.

Obok świątyni stoi dwukondygnacyjna drewniana dzwonnica powstała w latach 1773-1791.

Barokowy i klasycystyczny wystrój kościoła: ołtarze i rzeźby umieszczone przy filarach, wyróżniają się bogactwem i niezwykłymi walorami artystycznymi, charakterystycznymi dla epoki baroku.

Sprawdź: Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków udzieliła dotacji na 2023 r. Zobacz obiekty, które znalazły się na liście i ile dostaną pieniędzy

Obecny kościół był poprzedzony starszą świątynią zbudowaną w XVI wieku. Pamiątką po tej budowli są dwa obrazy namalowane na desce i płyta z piaskowca

• Ukrzyżowanie datowane na II połowę XVI stulecia
• wizerunek Matki Boskiej w typie Hodegetria z XVII wieku
• wykonana z piaskowca tablica z XVI w. znajdująca się przy ścianie zewnętrznej prezbiterium

Od 1905 roku w ołtarzu znajduje się figura św. Stanisława Biskupa i Męczennika, w 1962 r. artysta malarz Józef Łotowski wykonał polichromie we wnętrzu świątyni.

Obecnie do parafii należy około 740 wiernych, i jest ona jedyną katolicką parafią w gminie Narew. Katolicy mieszkają głównie w Narwi i we wsi Ancuty. Do parafii należą mieszkańcy aż 76 wsi leżących na terenie 5 gmin.

Zobacz jak wygląda unikalna świątynia nad Narwią:

Główne święta parafialne:

• Św. Stanisława Biskupa i Męczennika - 8 maja
• Matki Bożej z Góry Karmel (Szkaplerzna) - 16 lipca
• Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny - 15 sierpnia

Kościół w Narwi z pewnością warto odwiedzić.