Wystarczy żyłka do interesów i trochę szczęścia

Nie padło ani jedno pytanie typu: "jak zarobić pierwszy milion?". Nikogo nie interesowały też zamieszki, jakie na całym świecie wszczynają młodzi ludzie przeciwko wielkim finansistom. W auli wydziału prawa Uniwersytetu w Białymstoku nie było na takie "dyrdymały" miejsca. Tu przyszli ludzie konkretni, którzy wiedzą czego chcą w życiu - a chcą osiągnąć sukces w biznesie.

A pieniądze? Pieniądze przyjdą wtedy same! Tak przynajmniej twierdzą najlepsi, czyli Leszek Czarnecki, i Zbigniew Grycan. - Po osiągnięciu pewnego poziomu, to już naprawdę nie chodzi o pieniądze, choć są one skalą sukcesu - przyznają obaj.
Dzisiaj są na szczycie, ale każdy z nich zaczynał inaczej.

Kredyty? To nie dla mnie

Czarnecki, najbogatszy z tej dwójki - twórca piątej polskiej potęgi bankowej - zarzeka się, że nigdy nie korzystał z kredytów. Siłą jego sukcesu było nieprzejadanie zysków, a ciągłe reinwestowanie. Inna sprawa, że zaczął bardzo wcześnie.

- Był rok 1985, może 1984, a ja miałem 22 lata, studiowałem na Politechnice Wrocławskiej - opowiadał w środę w Białymstoku na zorganizowanym przez jego fundację spotkaniu uznanych przedsiębiorców z młodymi ludźmi. - Mieliśmy wtedy przy Politechnice koło PTTK, przy którym można było prowadzić działalność gospodarczą.

Z tak zdobytych pieniędzy organizowano wyprawy w Himalaje, albo nurkowe. W tym drugim specjalizował się Czarnecki. I w tym samym też specjalizowała się jego pierwsza spółka.

- Te pierwsze prace były niesamowicie proste, przeszukiwanie rzek, nie potrzeba było do tego nawet zbyt specjalistycznego sprzętu. Na start wystarczyło dosłownie kilkaset złotych i własna praca. Za to rentowność wtedy była nieprawdopodobna - aż zaśmiał się do tych wspomnień.

- Oj tak... - zawtórował mu i Zbigniew Grycan.
On sam jednak zaczynał w zupełnie innych czasach - na początku lat 60. - Mogłem pracować u ojca w jego zakładzie cukierniczym, ale od chrzestnej mialem trochę pieniędzy i postanowiłem sam otworzyć firmę. Pracowałem po kilkanaście godzin dziennie, w święta spałem po 2-3 godziny. Nie wydawałem pieniędzy, ale inwestowałem w urządzenia, maszyny...

Komornik puka do drzwi

Im się udało, ale co, kiedy bycie przedsiębiorcą nam nie wychodzi? Czy istnieje granica wieku, kiedy mrzonki o własnym biznesie należy sobie odpuścić? - pytali milionerów młodzi podlasianie.

- Na pewno nie dłużej niż do 98 roku życia - zażartował Leszek Czarnecki. A bardziej serio przyznał: - Jeśli jest to coś, co chcemy robić, to trzeba próbować. Mi też nie wszystkie biznesy wychodziły...

Było nawet gorzej. Zarówno do domu ojca Zbigniewa Grycana, jak i do drzwi samego Czarneckiego zapukali kiedyś... komornicy.

- W 1987 r. wykonaliśmy duże zlecenie regulacji nabrzeża na rzecz Zarządu Dróg Wodnych, a potem przez 9 miesięcy nie mogliśmy doczekać się zapłaty. To nie przeszkadzało skarbówce żądać ode mnie podatku. I komornik przyszedł do domu, opieczętował wszystko i dał mi 24 godz. na zapłatę podatku - wspomina Czarnecki.

Kiedy próbował wyjaśnić to w urzędzie skarbowym, tamtejszy naczelnik, owszem, poszedł mu na rękę i rozłożył dług na dwie raty... jedna płatna przed, a druga po południu. Przy okazji dał mu i dwie rady: że prowadzenie działalności wiąże się z ryzykiem gospodarczym i że trzeba płacić podatki.

Dlaczego im się udało?

Czy pracowitość jest kluczem do sukcesu w biznesie? Może jak w przypadku pisarza, który codziennie na osiem godzin siada do pisania książki? - dociekał prowadzący dyskusję Roman Młodkowski, dziennikarz ekonomiczny.

- Ale to może być objaw grafomaństwa - odparował mu Czarnecki. - A ja głęboko wierzę, że bycie przedsiębiorcą to określony rodzaj twórczości i trzeba mieć po prostu talent w tym kierunku. Ale on sam, niepoparty pracą, nie wystarczy.

- Potrzebny jest jeszcze do tego łut szczęścia - dodaje Grycan. - I trzeba być twardym, mieć w sobie tę odrobinę ryzyka. Bo bywa, że na szali kładziemy cały swój dobytek. Wszystkie te decyzje muszą być więc przemyślane. Ale uwaga, trzeba myśleć szybko, bo konkurencja może nas wyprzedzić.