Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Zambrowscy Żydzi - 300 lat naszej historii

Ewa Sznejder [email protected]
Michael Schudrich podczas spotkania w Zakładzie Karnym w Czerwonym Borze odśpiewał więźniom fragmenty modlitw spisanych na 100-letnim pergaminie
Michael Schudrich podczas spotkania w Zakładzie Karnym w Czerwonym Borze odśpiewał więźniom fragmenty modlitw spisanych na 100-letnim pergaminie E. Sznejder
Zambrów. Zambrowscy Żydzi - dziś mało kto o nich pamięta. Po synagodze nie ma śladu, z kirkutu zostały resztki. A jednak coraz częściej znajdują się osoby, które chcą przywrócić pamięć.

Opinia

Opinia

Michael Schudrich
naczelny rabin Polski
Jest wiele rzeczy, które Polacy powinni o Żydach wiedzieć. Ale najważniejsze jest to, że nie są obcy. W komunizmie tworzono wrażenie, że judaizm, kultura żydowska to coś obcego, tajemniczego. Sprzyjało to nietolerancji. Nikt nie lubi obcych.

W ub. tygodniu Zakład Karny w Czerwonym Borze odwiedził naczelny rabin Polski Michael Schudrich. Mówił jak wygląda kultura żyowska, czym jest tora i talmud.

- Często spotykam tu postawy antysemickie - opowiada Kuba, który w Czerwonym Borze odsiaduje wyrok. - Ci, którzy najgłośniej krzyczą, przyszli na spotkanie z rabinem. Ludzie są ciekawi Żydów. Nic o nich nie wiemy.

Żydzi do Zambrowa przybyli w połowie XVII w. W większości wschodnich miast stanowili ponad połowę ludności. Przez 300 lat tworzyli historię Polski.

- Jacy byli? Co po nich zostało? Dzisiaj jedynie zdewastowany kirkut i wspomnienia - stwierdza nostalgicznie Janusz Kulesza, który w książce "Starszy brat" zebrał garść wspomnień o zambrowskich Żydach.
Przez lata zbierał opowieści starszych mieszkańców miasta. To zaledwie ślad po żydowskiej społeczności.

Co roku do Zambrowa przyjeżdża żydowska młodzież. Sprząta kirkut przy ul. Łomżyńskiej i dokumentuje to, co ocalało. Pierwsze macewy pochodzą z lat 30. XIX wieku. Tu spoczywa, m. in. Gdal Tykociński, właściciel przedwojennego kina Modern. Odświeżanie wspomnień odbywa się w ramach programu Atlantyda. To wspólne odkrywanie kultury, która dawniej tak bliska, po Holokauście odeszła powoli w niepamięć.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na wspolczesna.pl Gazeta Współczesna