Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Zdzisław Maszewski - suwalski as wywiadu

Ireneusz Sewastianowicz
Pamiątkowa tablica na kamienicy przy ul. Kościuszki, gdzie mieszkali Maszewscy
Pamiątkowa tablica na kamienicy przy ul. Kościuszki, gdzie mieszkali Maszewscy Fot. I. Sewastianowicz
Suwalszczyzna. Dramatyczne przeżycia mogłyby posłużyć za motyw do scenariusza filmowego. Tymczasem nieliczni tylko wiedzą, kim był Zdzisław Maszewski.

O wywiadowcy Armii Krajowej, szefie polskiej siatki szpiegowsko-sabotażowej w hitlerowskim wówczas Wrocławiu, od paru lat przypomina tablica na kamienicy przy ul. Kościuszki, w której mieszkał. Niewiele natomiast na jego temat można znaleźć w źródłach historycznych.

Zdzisław Maszewski urodził się 8 kwietnia 1914 r., w Suwałkach. Jego rodzina od dawna była związana z miastem nad Czarną Hańczą. Skończył studia politechniczne, zdobył dyplom inżyniera, przed wojną pracował w podwarszawskim Ursusie.

Misja nad Odrą
Jako żołnierz ZWZ, a później AK, dostał przydział do wywiadu ofensywnego. W 1941 r. hitlerowcy w Ursusie werbowali polskich fachowców na wyjazd do Wrocławia. Oferowali im pracę w zakładach FaMo, pracujących dla przemysłu zbrojeniowego.
Maszewski pojechał nad Odrę z zadaniem stworzenia komórki wywiadowczo-sabotażowej. Z powodzeniem wykonał tę misję. Szpiegowskie raporty na temat nowych niemieckich technologii wojennych trafiały do Londynu i były wysoko cenione przez aliantów.

Grupa dowodzona przez Maszewskiego prowadziła też akcje sabotażowe. W 1943 r. nastąpiła dekonspiracja.

Prochy wróciły do kraju
Hitlerowski sąd 21 lipca 1944 r. skazał Zdzisława Maszewskiego na karę śmierci. Ścięto go na gilotynie w Braudenburgu, a zwłoki skremowano.

Po upadku III Rzeszy w dawnej siedzibie berlińskiego gestapo Rosjanie znaleźli setki ponumerowanych i podpisanych urn z prochami pomordowanych. Na jednej z nich było nazwisko Zdzisława Maszewskiego.

Urna w 1949 r. została złożona w katakumbach Cmentarza Powązkowskiego w Warszawie, a następnie przeniesiona na cmentarz w Suwałkach.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na wspolczesna.pl Gazeta Współczesna