Zjawiskowe zaćmienie Słońca w czwartek 10 czerwca. Kto przegapił, może zobaczyć transmisję z Poznania [WIDEO]

• Każdego roku możemy obserwować różnego rodzaju zjawiska astronomiczne. Część z nich jest cykliczna, przy czym niektóre, jak Perseidy, powtarzają się nawet co roku.
• Częściowe zaćmienie Słońca jest możliwe do obserwacji na całym globie nawet 5 razy w ciągu roku!
• Pewne szczególne zjawiska można jednak obserwować jedynie raz na kilkadziesiąt, kilkaset, a nawet kilka tysięcy lat.

Jakie spektakularne zdarzenia astronomiczne czekają nas w przyszłości? Niektóre będą obserwowały dopiero nasze wnuki. Oto pokoleniowy kalendarz zjawisk astronomicznych - przejdź do galerii, by dowiedzieć się, co w przyszłości wydarzy się na niebie.

Zaćmienie Słońca 10 czerwca 2021 roku

W ciągu roku występują - gdzieś na kuli ziemskiej - co najmniej dwa zaćmienia Słońca, ale nie więcej niż pięć. Maksymalnie trzy z nich są całkowite.

W Polsce całkowite zaćmienia Słońca są niezwykle rzadkie. W ciągu ostatniego tysiąclecia całkowite zaćmienia Słońca na terenach dzisiejszej Polski miały miejsce zaledwie 17 razy.

Zaćmienie, które można było obserwować na polskim niebie 10 czerwca 2021 roku, to zaćmienie częściowe.

• Zjawisko było najlepiej widoczne w północno-zachodniej części kraju.
• Im dalej na południe, tym mniejsza część słonecznej tarczy była przysłonięta przez Księżyc.
• Widowisko rozpoczęło się w czwartek 10 czerwca około godz. 11:45.
• Maksymalną fazę można było obserwować ok. 12:45.
• Zjawisko zakończyło się ok. 13:50.
• Godziny różniły się dla poszczególnych miast.

Zaćmienie przybrało najbardziej spektakularną formę na wysokości Kanady, Grenlandii i części Rosji. Mieszkańcy tych regionów mogli zaobserwować tzw. zaćmienie obrączkowe, czyli takie, w którym Księżyc zasłania niemal całą tarczę Słońca, zostawiając dookoła jedynie cienką, okrągłą poświatę. Na podobne widowisko w Polsce będziemy musieli poczekać aż do... 2135 roku!

Na okazję czwartkowego zaćmienia NASA utworzyła wizualizację, na której można prześledzić tor ruchu cienia Księżyca rzucanego na Ziemię.

Zaćmienie Słońca. Transmisja LIVE

Osoby, którym nie udało się zobaczyć zaćmienia Słońca na żywo, nie muszą się martwić. Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu wraz z Uniwersyteckim Studiem Filmowym przygotowały transmisję live niezwykłego widowiska. Została ona zrelizowana w oparciu o 100-letni teleskop ZEISSA. Transmisja rozpoczęła się po godzinie 12:20 na profilu UAM na Facebooku. Zapis transmisji można zobaczyć poniżej.

Czytaj także:

Jak oglądać zaćmienie Słońca? Przede wszystkich chroń oczy

Pierwsza zasada przy oglądaniu zaćmienia Słońca dotyczy tego, by nie patrzeć na Słońce gołym okiem. Należy także wystrzegać się popularnych domowych sposobów, takich jak używanie przydymionego szkła, kliszy rentgenowskiej czy płyty CD. Jak zatem obserwować zaćmienie?

1. Do obserwacji zaćmienia Słońca najlepiej wyposażyć się w okulary zaopatrzone w folię słoneczną Baadera. Okulary można nabyć w większości sklepów astronomicznych lub przez internet.
2. Drugą możliwością jest oglądanie zaćmienia przez maskę spawalniczą. Tego typu maska posiada filtr, który ściemnia się w zależności od nasilenia źródła światła.

Jakie jeszcze spektakularne zjawiska towarzyszyły nam w ostatnim czasie?

Wielka koniunkcja Jowisza i Saturna

Święta Bożego Narodzenia w 2020 roku zostały uświetnione przez niecodzienne widowisko. Mowa o Wielkiej Koniunkcji Jowisza i Saturna. Podobne zjawisko można obserwować stosunkowo często, bo raz na około 20 lat. W 2020 roku jednak było ono wyjątkowe ze względu na fakt, że planety znalazły się niezwykle blisko siebie. Tak niewielka odległość dzieliła je ostatni raz 800 lat temu, 4 marca 1226 roku.

Czym jest koniunkcja? Słowo pochodzi z łaciny i oznacza - dosłownie - współ-łączenie. W istocie koniunkcja jest ustawieniem ciał niebieskich i obserwatora w jednej linii, co pozwala na zaobserwowanie niezwykle jasnego punktu na niebie - nawet gołym okiem.

Jak wyglądała koniunkcja Jowisza i Saturna 21 grudnia 2020?

Koniunkcja Jowisza i Saturna w swoim punkcie kulminacyjnym była możliwa do zaobserwowania w poniedziałek 21 grudnia, tuż po zachodzie Słońca na południowym zachodzie nieboskłonu. Do największego zbliżenia doszło o godzinie 14.22. Po zmroku koniunkcja była widoczna gołym okiem. Na niebie zaświeciły dwa niezwykle jasne punkty, tuż obok siebie. Zobacz, jak to wyglądało na wideo.

Gwiazda betlejemska na niebie

Zgodnie z przekazem biblijnym w momencie narodzin Chrystusa drogę do stajenki w Betlejem Trzem Królom wskazała gwiazda, nazwana później Gwiazdą Betlejemską. Z punktu widzenia wiary była znakiem od Boga, z punktu widzenia nauki - prawdopodobnie zjawiskiem astronomicznym. Jakim? Możliwości jest kilka. Mogła być to:

• supernowa
• kometa
• wielka koniunkcja Jowisza i Saturna
• potrójna koniunkcja Jowisza, Saturna i Marsa

Trudno dziś jednoznacznie ocenić, które z tych zjawisk było widoczne na niebie ponad 2000 lat temu, szczególnie że przełom er obfitował w tego typu wydarzenia. Johannes Kepler badając wielką koniunkcję z 1603 roku uważał, że wielka koniunkcja z 7 r. p.n.e może być tożsama z tzw. Gwiazdą Betlejemską.

Nie zmienia to faktu, że pojawienie się podobnego zjawiska tuż przed świętami Bożego Narodzenia stało się pięknym symbolem, który dla wielu mógł mieć wymiar duchowy.

Jakie spektakularne zjawiska na niebie czekają nas w przyszłości? Zobacz wielopokoleniowy kalendarz astronomiczny.