Lubisz storczyki? A wiesz, że rosną też w Polsce? Poznaj piękne i dzikie polskie orchidee. Gdzie można je spotkać?

Storczyki nieodłącznie kojarzą się z egzotyką i dużymi, barwnymi kwiatami. Jednak mają imponującą liczbę gatunków (szacowana na 25-35 tysięcy) i występują na wszystkich kontynentach, poza Antarktydą. Niektóre rosną na drzewach, inne na skałach, jeszcze inne po prostu w ziemi. Różnią się wyglądem i wielkością oraz wymaganiami. Jedne są maleńkie i niezbyt imponujące, inne to okazałe rośliny. Poza walorami ozdobnymi niektóre storczyki mają inne zalety – jak choćby dobrze nam znana wanilia, która również jest storczykiem. Część trafiła do uprawy doniczkowej, jak niezwykle modny falenopsis oraz kilka mniej popularnych gatunków, jak vanda, sabotek, miltonia czy oncidium). To jednak wszystko egzotyczne gatunki. Okazuje się jednak, że i polska przyroda może pochwalić się storczykami.

W Polsce rośnie około 50 gatunków storczyków. Ich liczba jest różnie podawana, bo niektóre rośliny są różnie klasyfikowane przez botaników, albo uznawane za wymarłe. Choć tu zdarzają się niespodzianki, a pojawiają się też gatunki, które dotąd w Polsce nie występowały, jak dwulistnik pszczeli (Ophrys apifera).

Polskie storczyki można spotkać w lasach, na łąkach różnych typów, pastwiskach, ale też na torfowiskach. Poszczególne gatunki najczęściej są „wybredne” co do siedliska i występują tylko na określonych ich typach. Można je spotkać na terenie całego kraju, ale stosunkowo najwięcej storczyków występuje na północy i na południu. Przykładowo w Tatrzańskim Parku Narodowym rośnie 27 gatunków, a w Wigierskim Parku Narodowym stwierdzono ich 18.

Wszystkie polskie storczyki są pod ochroną! Absolutnie nie wolno ich zrywać ani próbować „przesadzać” do ogrodu (choć niektóre można uprawiać, jak np. podkolan, jednak z zakupionych sadzonek, pochodzących z uprawy).

Jeśli nasze wyobrażenie storczyka to doniczkowy falenopsis, musimy wiedzieć, że polskie znacznie odbiegają od niego wyglądem (ale niekoniecznie urodą). Są wśród nich dość okazałe rośliny, ale też dość niepozorne, jak np. listera jajowata. Jednak wiele polskich storczyków ma pewną przewagę nad doniczkowymi, a jest nią przepiękny zapach. Niektóre przyciągają owady zapylające kształtem kwiatów, które przypominają… samice danych owadów. Wiele storczyków żyje w symbiozie z grzybami, występującymi w podłożu (tworzą tzw. mikoryzę), a niektóre gatunki tak polegają na grzybach w kwestii zaopatrzenia w składniki pokarmowe, że same nie mają liści ani zielonego barwnika w pędach i nie prowadzą fotosyntezy (należy do nich gnieźnik leśny, storzan bezlistny i żłobik koralowaty).

Storczyki najczęściej kwitną w maju-czerwcu, choć może się zdarzyć, że i w lipcu. Wiele zależy pogody, ale też regionu, w których występują. Okazuje się, że niektóre storczyki, które wcześnie kwitną… oszukują owady, które przylatują je zapylać. Bo za tę „usługę” wcale nie oferują nektaru, natomiast kwitną w terminie, kiedy nie ma jeszcze zbyt wielu kwiatów i owady mają ograniczony wybór. Są też storczyki kwitnące latem i jesienią, jak kręczynka jesienna.

Zobacz, jak wyglądają wybrane polskie storczyki i gdzie można je spotkać