Metropolia najlepiej wychodzi na papierze

Czy Białystok ma szanse na bycie metropolią w pełnym rozumieniu tego słowa? Rządowe plany rozwoju miast metropolitalnych w przypadku Białegostoku nie do końca są czytelne. Białystok jest metropolią w wizji roku 2030, natomiast w roku 2010 zakwalifikowany jest na poziomie ośrodków regionalnych.

- Nie powinniśmy dopuścić, aby miało to negatywne przełożenie na dostęp naszego miasta do środków i programów pozwalających na dynamiczny rozwój w kolejnych dekadach - mówi Adam Poliński, zastępca prezydenta Białegostoku.

Białystok na marginesie

Wiele wskazuje jednak na to, że w przygotowanej na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Białystok potraktowany został - delikatnie mówiąc - w sposób marginalny. - Główne zastrzeżenie związane z tym dokumentem to brak jednoznacznego zakwalifikowania Białegostoku jako ośrodka metropolitalnego: w roku 2010 nasze miasto zakwalifikowane zostało jako ośrodek regionalny, natomiast w wizji roku 2030 występuje jako metropolia - podkreśla Adam Poliński. - Nie powinniśmy dopuścić do sytuacji, ażeby wpłynęło to negatywnie na dostęp naszego miasta do środków europejskich umożliwiających jego dynamiczny rozwój.

Kwestia ta ma znaczenie kluczowe, ponieważ najważniejsze w najbliższych 20 latach będzie budowanie i wspieranie powiązań i relacji właśnie pomiędzy metropoliami. Za tym iść będą programy i finansowanie zadań związanych realizacją powyższych założeń. - Zagadnieniem wymagającym weryfikacji są, naszym zdaniem, także zapisy dotyczące połączeń komunikacyjnych, w tym połączeń transeuropejskich Via Baltica i Via Carpatia, które powinny przecinać się w węźle układu metropolii sieciowej - zaznacza wiceprezydent Białegostoku.

Gdzie drogi, infrastruktura

To zaś, zwłaszcza z uwagi na ostatnie decyzje rządu w tej kwestii stoi pod bardzo dużym znakiem zapytania. Wśród głównych zarzutów wymienić można m.in. traktowanie całego regionu i obszaru Polski Wschodniej jako całości bez należytego uwzględnienia specyfiki poszczególnych województw, a także znane już od dawna problemy związane z opóźnieniami w inwestycjach drogowych (mających wzmocnić powiązania Białegostoku z Warszawą i wschodnią granicą państwa) oraz inwestycji kolejowych (Rail Baltica).

Autorzy ogólnopolskiej koncepcji tego nie zauważają, tymczasem zdaniem białostockich planistów może to mieć bardzo negatywny wpływ na rozwój całego naszego regionu. Nie wspominając już o tym, że w planach tych w ogóle nie jest uwzględniona droga ekspresowa z Białegostoku w kierunku północnym, a połączenie z Lublinem ma charakter określany mianem "powiązania uzupełniającego". Dzisiaj też już wiadomo, że i sprawa lotniska regionalnego pod Białymstokiem stoi pod bardzo dużym znakiem zapytania.

Metropolii czar

Autorzy Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju utrzymuję, że cały obszar Polski Wschodniej charakteryzuje się niskim potencjałem rozwojowym oraz wysokim stopniem peryferyjności w skali krajowej i europejskiej. A miasta, w tym Białystok, są słabe i niezaangażowane w procesy rozwojowe.

Z tego dokumentu nie wynika przy tym, jak w ciągu dwudziestu lat miałoby się to zmienić. - Istnieje ryzyko pogłębiania się dysproporcji pomiędzy mniej, a bardziej rozwiniętymi dziś regionami kraju - przyznają w białostockim magistracie.

Zwłaszcza, że jest jeszcze jeden problem związany z wizją rozwoju metropolii Białystok - brak środków zewnętrznych. Urzędnicy białostockiego magistratu mają zaś wątpliwości, czy bazując wyłącznie na potencjale własnym regionu uda się stworzyć konkurencyjną gospodarkę regionu. Wśród głównych zagrożeń dla dalszego rozwoju miasta wymieniane są: rosnąca stopa bezrobocia (14,1 proc. na koniec stycznia 2011 r.) oraz migracja wewnętrzna.