Uniwersytet w Białymstoku chce popularyzować kalkulator masy bocianich gniazd

Wykłady tradycyjne i w formie filmowej, debaty, prelekcje, podcasty i videocasty, strony internetowe, działania w mediach społecznościowych i publikacje w prasie – między innymi w ten sposób będzie popularyzował wiedzę Uniwersytet w Białymstoku. Największa podlaska uczelnia otrzymała w konkursie Ministerstwa Edukacji i Nauki w sumie ponad 387 tys. zł na cztery projekty.

Jednym z nich jest „Nie udźwigniesz, taki to ciężar! Popularyzacja kalkulatora masy gniazd bociana białego” autorstwa Adama Zbyryta, doktoranta ze Szkoły Doktorskiej Nauk Ścisłych i Przyrodniczych.

W ubiegłym roku z jego udziałem opracowane zostało naukowe narzędzie, które pozwala obliczyć wagę bocianiego gniazda.

- Gniazda bociana białego należą do jednych z największych i najcięższych struktur budowanych przez zwierzęta na świecie. Nierzadko osiągają szerokość i wysokość dwóch metrów, a ich masa przekracza półtorej tony. Ponieważ coraz więcej bocianów gnieździ się blisko człowieka, a gniazda zakładane są na słupach elektroenergetycznych czy dachach budynków, generuje to konflikty na linii człowiek przyroda. Głównym problemem jest właśnie masa gniazd, która znacząco obciąża różnego rodzaju konstrukcje. Wynika to głównie z tego, że ich wnętrze to zbita przetworzona materia, która stanowi glebę (histosol) – wyjaśnia biolog.

Kalkulator pozwala oszacować masę gniazda bociana z zaledwie dwóch pomiarów (wysokości i średnicy), które można wykonać z ziemi, np. z użyciem dalmierza.

Może to pomóc ocenić zagrożenie, spowodowane już istniejącymi gniazdami, ale też przyczynić się do projektowania bardziej wytrzymałych elementów nośnych dachów, słupów czy platform lęgowych, na których mogą zagnieździć się bociany.

- Warto, by dowiedzieli się o nim np. pracownicy zakładów energetycznych, organów ochrony przyrody czy właściciele nieruchomości, na których powstały gniazda - przyznaje Zubryt.

Do kalkulatora powstała instrukcja obsługi dostępna w pięciu językach (polskim, angielskim, hiszpańskim, francuskim i rosyjskim). Projekt, który będzie realizowany na Uniwersytecie, ma pomóc rozpropagować metodę nie tylko w Polsce, ale także w innych krajach, gdzie bocian biały licznie się gnieździ (to np. Hiszpania, Portugalia, Białoruś, Bułgaria, Litwa, Niemcy). Jego pomysłodawcy chcą w tym celu wykorzystać artykuły w prasie ogólnej i specjalistycznej, portale internetowe, radio, telewizję, media społecznościowe. Liczą, że projekt nie tylko pozwoli rozwiązać czy uniknąć wielu problemów związanych z gniazdami, ale przyczyni się też do ochrony gatunku. MEiN przyznało na ten cel dofinansowanie w wysokości 60 500 zł.

Największy projekt, na który uczelnia zdobyła ponad 200 tys. zł, zatytułowany jest „Misja 3.0 - Uniwersytet Otwarty”. Przewiduje wiele różnorodnych działań. To m.in. cykle podcastów i videocastów z udziałem badaczy z UwB, ale też debaty.

Są też planowane seminaria prawne i ekonomiczne dla przedsiębiorców, gdzie specjaliści odpowiadać będą na aktualne problemy, a także powstanie także Cyfrowa Baza Wiedzy UwB, gdzie zgromadzone zostaną profesjonalnie nagrane wykłady, głównie prawnicze i ekonomiczne.

Kolejną popularyzatorską inicjatywą, z budżetem 87 250 zł, jest projekt pt. „Historia chłopów w Polsce – stereotypy a rzeczywistość historyczna”. Jego pomysłodawcy chcą nie tylko przebić się do szerokiego grona odbiorców z wynikami rzetelnych badań historycznych na temat ludności wiejskiej w okresie staropolskim, ale przy okazji rozprawić się z mitami na jej temat.

Czwartą popularyzatorską inicjatywą dofinansowaną przez resort (37 850 zł) jest projekt "Społeczne znaczenie filozofii i kognitywistyki". Jego realizacja już się rozpoczęła. Celem jest popularyzacja społecznie doniosłych problemów filozofii i kognitywistyki. W ramach dwuletniego projektu zorganizowanych zostanie w sumie dwadzieścia wykładów z cyklu Spotkania z Filozofią i Kognitywistyką, dwie edycje Tygodnia Mózgu w Białymstoku oraz dwie edycje Białostockiego Forum Kognitywistycznego.

Zobacz też: