Zamek z legendą, ale bez pana

Kiedy czwarta próba sprzedaży pokrzyżackiego zamku spełzła na niczym, urzędnicy zaczęli znów rozważać, czy nie spróbować wyremontować go własnymi siłami. Wiadomo, że byłaby to największa atrakcja turystyczna miasta.

Kasy brak
- Rozważamy to, lecz nawet jeśli udałoby się nam pozyskać kilka milionów złotych z Ministerstwa Kultury, to skąd wziąć kilkanaście kolejnych? Czy stać nas na położenie kilku inwestycji kosztem remontu zamku? - rozważa Sławomir Chilicki, naczelnik wydziału architektury, gospodarki gruntami i ochrony środowiska. - Gdyby zamek mógł postać jeszcze ze 20 lat, uzbieralibyśmy pieniądze. Niestety, zabytek się sypie.

Co pozostało z budowli stawianej przez Ulricha von Jungingena? Zachodnia część warowni, wieża mieszkalno-obronna oraz jej centrum "pamiętają" krzyżaków. Część wschodnia została dobudowana w XIX wieku.

- Widać to po układzie cegieł. Proszę spojrzeć tu, stara gotycka spoina przetrwała, choć cegła już dawno się wykruszyła - wyjaśnia Jarosław Baciński. - Mieli specjalną recepturę.

Czy w podziemiach zamku zaczynał się tunel pod jeziorem? Wielu ełczan o nim mówi, nikt jednak nie potrafi udowodnić, że faktycznie tam był.

- W każdej legendzie jest ziarnko prawdy. Zazwyczaj w średniowieczu takie tunele były budowane w wieży ostatniej obrony. Gdy było już wiadomo, że nie uda się pokonać najeźdźcy, załoga zamku uciekała do wieży, paliła lub niszczyła za sobą pomost, schodziła w dół i uciekała tunelem. Tak było w zamku w Brodnicy. Niewykluczone, że przejście jest i tu - zastanawia się J. Baciński.

Nawet armatę mieli
Wiadomo na pewno, że na zamku były lochy, zamiast murów ziemne wały obronne, a za nimi fosa. Tu gdzie dziś stoi więzienie, była jedna wieża flankująca, czyli wartownia chroniąca wejścia do zamku. W środku stare gotyckie mury mają 1,90 metra szerokości. Do zamku prowadziły dwa mosty zwodzone. Załoga warowni miała na stanie co najmniej jedną armatę.

- A od 1520 roku kolejną. Wtedy zamek chcieli zaatakować Mazowszanie. Dziarska załoga zamku podpłynęła do nich na brzeg łodziami i ostrzelała ich z hakownic - prostej broni palnej. A na dodatek zabrała armatę Mazowszanom - dodaje J. Baciński.