Zimą bądź wyjątkowo ostrożny

Rozróżniamy dwa rodzaje poślizgów: nadsterowny, gdy tylne koła pojazdu tracą przyczepność i ucieka tył auta, a samochód samoczynnie pogłębia zakręt oraz podsterowny, kiedy np. na skutek zbyt gwałtownego skrętu kierownicą przyczepność tracą przednie koła i samochód nie chce skręcić.
Cechą charakterystyczną aut z przednim napędem jest tendencja do poślizgu podsterownego. Jego przyczyna jest prosta. W momencie, gdy kierowca wchodząc w zakręt poczuje, że pojazd złapie lekki uślizg i przestaje reagować na ruchy kierownicy (np. z powodu zbyt dużej prędkości), niekiedy odruchowo mocniej zaczyna kręcić kierownicą, pogłębiając zakręt, czasem jeszcze dodając gazu. Wtedy wypadnięcie z drogi jest właściwie pewne.

Gdy zauważymy, że przód auta zaczyna się nam wyślizgiwać, pod żadnym pozorem nie pogłębiajmy skrętu. Wręcz odwrotnie - możemy lekko wyprostować koła, aby opony ponownie złapały przyczepność.

Kolejną ważną sprawą, umożliwiającą wyjście z poślizgu podsterownego, jest odpowiednie hamowanie. Jeśli samochód ma ABS, trzeba po prostu mocno wcisnąć hamulec. W samochodach bez ABS-u należy stosować hamowanie pulsacyjne - wcisnąć hamulec, puścić, wcisnąć, puścić i tak aż do zatrzymania lub do momentu, kiedy odzyskamy kontrolę nad autem.

Hamowanie jest kluczowe podczas wychodzenia z zakrętu, gdyż pozwala nam przenieść jak najwięcej masy pojazdu na przednie koła, które są odpowiedzialne za sterowanie. Dzięki temu lepiej wgryzają się w śnieg.

Poślizg nadsterowny w autach przednionapędowych jest rzadszy, ale możliwy - np. gdy w połowie zakrętu z jakiegoś powodu gwałtownie naciśniemy hamulec. Tutaj receptą jest delikatne wyhamowanie i uspokojenie auta, bez gwałtownego kręcenia kierownicą.

Zaawansowani kierowcy, którzy potrafią zastosować takie manewry, mogą spróbować wyjść z poślizgu nadsterownego w inny sposób. Wpadając w niego należy zrobić kontrę kierownicą w stronę, w którą chcemy jechać oraz płynnie, ale zdecydowanie dodać gazu, aby samochód wrócił na właściwy tor. Ta metoda polecana jest wyłącznie doświadczonym kierowcom i bezwzględnie należy ją przećwiczyć wcześniej w bezpiecznych warunkach na pustym placu, gdyż nieumiejętnie wykonany manewr może doprowadzić do odwrócenia samochodu -sytuacji, z której bardzo trudno wyjść.

Auta z tylnym napędem charakteryzują się tendencją do poślizgu nadsterownego. Tak naprawdę wystarczy wjechać w zakręt z minimalnie zbyt mocno naciśniętym pedałem gazu, aby tył samochodu utracił przyczepność, a nasze auto obróciło o 180 stopni. Także w tym przypadku receptą jest delikatne wyhamowanie i uspokojenie auta, nawet do zatrzymania.

Zaawansowani kierowcy mogą także zastosować kontrę kierownicą w kierunku, w których chcą jechać oraz dodać lekko i z wyczuciem gazu. W przypadku napędu tylnego jest to jednak trudny manewr, który może się powieść tylko wtedy, gdy jest wcześniej dobrze przećwiczony i opanowany na placu manewrowym.
Poślizg podsterowny, choć w praktyce dużo rzadszy, także jest możliwy w aucie z tylnym napędem. Może być spowodowany jednym z podstawowych, odruchowych błędów kierowców, a mianowicie pogłębieniem zakrętu w momencie nawet lekkiej utraty przyczepności.

W takim przypadku należy wyprostować lekko koła, jednocześnie puszczając pedał gazu, co pozwoli nam wytracić prędkość i wrócić na odpowiedni tor jazdy.

Samochody z napędem 4x4 w trudnych zimowych warunkach są generalnie najłatwiejsze do opanowania i najmniej narażone na poślizg. Jednak i tutaj występuje efekt zarówno nadsterowności jak i podsterowności.
Częściej jednak występuje ten pierwszy i kierowcy aut z napędem na obie osie, w momencie utraty przyczepności na tylnych kołach, powinni nacisnąć hamulec i uspokoić samochód lub - tylko po uprzednim przećwiczeniu tego manewru - spróbować zastosować lekką kontrę i umiejętnie dodać gazu.
Sposób wychodzenia z poślizgu podsterownego w samochodzie 4x4 jest identyczny jak w przypadku innych napędów: wyprostowanie kół i hamowanie w celu odzyskania trakcji.

Opanowanie powyższych manewrów nie jest łatwe, szczególnie gdy w krytycznej sytuacji na drodze mamy na podjęcie decyzji ułamek sekundy. Dlatego eksperci zdecydowanie polecają przetrenowanie ich na pustym placu manewrowym lub w szkole jazdy pod okiem doświadczonych instruktorów.

Generalnie jednak starajmy się unikać trudnych sytuacji w zimie i zmniejszajmy prędkość. Manewry, które w lecie uchodzą nam na sucho, w zimowych warunkach mogą skończyć się wypadkiem. Wchodząc w zakręt na śliskiej nawierzchni trzeba dużo wcześniej niż w lecie wyhamować samochód do bezpiecznej prędkości i zredukować bieg. Skręcać należy płynnie, wykonując delikatne ruchy kierownicą, a gazu dodawać dopiero po wyprostowaniu kół.