Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Gołdap: Kadry z przeszłości 440-letniego miasta

Kazimierz Radzajewski
Gołdap z lat 70. To raptem 40 lat temu, a historia miasta jest 400 lat starsza. Na centralnym placu stanął Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej.
Gołdap z lat 70. To raptem 40 lat temu, a historia miasta jest 400 lat starsza. Na centralnym placu stanął Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej. Fot. Srch. FRRG
Gołdap: Szyłajty - tak zwała się do 1570 roku wieś, której książę pruski Fryderyk Albert nadał prawa miejskie. Gołdap świętuje 440-lecie.

Nowe miasto na granicy z ówczesną Litwą miało wzmocnić Prusy Wschodnie. I przez następne cztery wieki Gołdap była nękana wojnami, trawiły ją pożary, a ludność dziesiątkowały zarazy.

W weekend Gołdap zaprasza na serię imprez związanych z nadaniem praw miejskich. Będzie można m.in. obejrzeć wystawę "Gołdapianie po 1945 roku".

Nowi gołdapianie
Nie ma obecnie w Gołdapi mieszkańców pamiętających lata międzywojenne.

- Uciekli, albo zostali wypędzeni przez "wyzwolicieli", jakimi była Armia Czerwona. Ich miejsce zajęli osadnicy. W tej okolicy osiedlili się m.in. Ukraińcy, których wysiedlono w ramach czystki zwanej "Akcją Wisła". W ramach "wdzięczności" władze miasta postawiły wyzwolicielom z ZSRR pomnik, który szpeci miasto do dziś - mówią starsi gołdapianie.

Tymczasem Gołdap ma bogate dzieje, a te wiążą się z blisko 400-letnią przynależnością tych terenów do Prus. Nie do końca tak było, bo swoje wpływy miał tu polski król Zygmunt August, który był wtedy zwierzchnikiem lennym księcia Albrechta Fryderyka. Znalazło to wyraz w herbie Gołdapi: tarcza Hohenzollernów i czerwony orzeł z inicjałem "S" (od Sigismundus).

Gołdap znalazła się wiele razy na drodze przemarszu obcych wojsk. Przez miasto przetoczył się potop szwedzki, a zgliszcza po sobie zostawiły najazdy tatarskie z połowy XVII w.

Bywało pogorzelisko, jest uzdrowisko
Miasto przeżyło następne przemarsze wojsk w początku XVIII w. Nie było zatem możliwości utrwalenia się rozwoju gospodarczego. Istotne zmiany przyniosła dopiero pruska reforma administracji z 1818 roku. Wtedy to powstał po raz pierwszy powiat gołdapski.

Ta część Prus stała się atrakcyjna w końcu XIX wieku, gdy w Puszczy Rominckiej swoje tereny łowieckie miał sam cesarz Wilhelm II.

I znów miasto legło w gruzach podczas I wojny światowej. Podobnie było i podczas ostatniej wojny. Stąd na wojnę z ZSRR wyszły w 1941 roku formacje armii niemieckiej. Armia Czerwona zdobyła miasto 22 stycznia 1945 roku.

W kronikarskich zapiskach odnotowano inny kataklizm, który niemal całkowicie wyludnił miasto. Była to epidemia dżumy w 1625 roku. I oto 350 lat później okazało się, że Gołdap może mieć ozdrowieńczą moc. W latach 80. w mieście nad rzeką Gołdapa i jez. Gołdap powstało uzdrowisko z sanatorium klimatyczno- borowinowym.

Najnowsze badania potwierdzają, że Gołdap jest położona w miejscu o najczystszym powietrzu w Polsce.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na wspolczesna.pl Gazeta Współczesna